پيپلزپارٽي - اسٽيبلشمينٽ ٽڪراءُ ۽ سنڌ جو مُستقبل
اڄ جڏهن احتساب جي سُرڪڻ پيپلزپارٽيءَ جي ڳچيءَ کي سوڙهو ڪرڻ لڳي آهي ۽ ڊي جي رينجرس ايپيڪس ڪميٽيءَ اڳيان ڪراچيءَ مان 230 ارب رپين جي ساليانه غيرقانوني اوڳاڙيءَ جي حسابن ڪتابن جا انگ اکر پيش ڪرڻ لڳو آهي. تڏهن پيپلز پارٽيءَ جي اڳواڻ آصف زرداريءَ اسٽيبلشمينٽ جي سُرڪڻ جي سوڙهه محسوس ڪندي، پنهنجو سخت ردِعمل جاري ڪيو آهي. جيتوڻيڪ ڪرپشن ڪيسن کي اُٿلائڻ رينجرز جو مينڊيٽ آهي يا نه؟ اُن جي باري ۾ آئيني اختيارن جا معاملا اڃان اُلجهن جو شڪار آهن. ليڪن نيب ۽ رينجرز پيپلز پارٽيءَ جي ڪمزورين کي سمجهندي ڇاپن جا سلسلا تيز ڪيا آهن. پيپلز پارٽيءَ کان سنڌي ماڻهن جي بيزاريءَ جو اندازو ان ڳالهه مان به لڳائي سگهجي ٿو ته جڏهن زرداري صاحب سنڌ سميت سڄي مُلڪ کي بند ڪرڻ جون ڳالهيون ڪري رهيوهو. تڏهن سنڌ جا ماڻهو ٽي وي اسڪرين تي هُن جي تقرير ٻُڌي کِلي رهيا هُئا. ”پيپلزپارٽيءَ جي اشاري تي سنڌ بند ٿئي ٿي يا نه ليڪن مُلڪ جي باقي صوبن جو هڪ شهر ته ڇا پر هڪ دُڪان به بند نٿو ٿي سگهي.“ هڪ دانشور دوست چئي رهيو هو. سنڌي ماڻهو جيڪي پنهنجي مزاج ۾ ئي اسٽيبلشمينٽ مخالف رهيا آهن. سي رينجرز ۽ نيب جي کنيل قدمن تي ڪاوڙجڻ بجاءِ خوش ٿي رهيا آهن. اُنهن جي مُنهن تي سرهائيءَ جو سبب اِهو ناهي ته اُهي ڪنهن جي ونگار وهي رهيا آهن. ليڪن اُنهن جي سرهائيءَ جو سبب فقط هڪڙو ئي آهي ته هُنن پيپلزپارٽيءَ کي جيڪي بلينڪ چيڪ ڏئي ڇڏيا هُئا. اُنهن بلينڪ چيڪن تي پيپلزپارٽيءَ سنڌ کي اهڙي اوڙاهه ۾ اُڇلائي ڇڏيو. جنهن مان نڪرڻ لاءِ سنڌ کي هڪ صديءَ جو سفر ڪرڻو پوندو. جيتوڻيڪ رينجرز جي اختيارن تي آڱريون کڄي رهيون آهن ۽ پيپلز پارٽي رينجرز مٿان اهو الزام هڻي رهي آهي ته سنڌ سرڪار سرڪاري زمين رينجرز جي حوالي ڪرڻ کان انڪار ڪيو آهي. جنهن جا نتيجا پيپلز پارٽي ڀوڳي رهي آهي. اُن ڳالهه ۾ ڪيتري صداقت آهي؟ سا ته مالڪن کي خبر... ليڪن پيپلزپارٽي پنهنجي پيٽ پرستيءَ واري جهان ۾ اقتدار جي سمورن عرصن ۾ کيسن جون جيڪي جنتون آباد ڪري ويٺل آهي. سا پنهنجي سڄي اقتداري عرصي ۾ سنڌ جي زمينن تي ڪيتريون مُفاهمتون ڪيون آهن. اُهي به ڪنهن کان ڳُجهيون ناهن. جيڪڏهن پيپلزپارٽي اڄ اسٽيبلشمينٽ اڳيان مُفاهمتن بجاءِ مزاحمتن جا اعلان ڪري رهي آهي. اُن معاملي جي پويان ڪيترا ئي سبب ٿي سگهن ٿا. پر سوال اهو آهي ته ڇا پيپلزپارٽيءَ جي اندروني پارٽي پوزيشن اسٽيبلشمينٽ سان ٽڪر کائڻ جي حالت ۾ آهي؟ اڪثر سياسي مُبصرن جي راءِ آهي ته پيپلز پارٽي هن وقت ايتري ڪمزور حالت ۾ آهي. جيڪا اسٽيبلشمينٽ سان مزاحمت جو اعلان ڪري، ڪنهن به طرح سياسي همدرديون حاصل نٿي ڪري سگهي. جڏهن اسلام آباد ۾ عمران خان ۽ علامه قادري نواز ليگ حُڪومت لاءِ مٿي جو سُور بڻيل هُئا. تڏهن رائيونڊ تي مانجهاندي وقت مدعو ڪيل زرداري وزيرِاعظم ميان نواز شريف اڳيان سينو تاڻي هلي رهيو هو. اڄ اُهو ئي وزيرِاعظم زرداريءَ جي مزاحمت واري اعلان جي مذمت ڪري رهيو آهي. اها ڳالهه ڪنهن کان ڳُجهي آهي ته پيپلز پارٽي پنهنجي 7 سالن واري حُڪومتي دور ۾ سنڌ کي جيڪي تاج پارايا آهن. اُنهن جو اُجورو ڪنهن ڏينهن ته پيپلزپارٽيءَ جي پيالي ۾ پوڻو هو. سنڌ جا ماڻهو ۽ ڪالمن سان اخبارون ڪاريون ڪندڙ ڪالم نويس عرصي کان دانهون ڪندا پيا اچن ته سنڌ سُٺي حُڪمرانيءَ کان محروم آهي. سنڌ جو ڪو به اهڙو سيڪٽر ناهي جيڪو مثالي ڪردار ادا ڪري سگهڻ ۾ ڪامياب ٿي سگهيو هُجي. سياست جڏهن سماج دُشمن ڪردار ادا ڪندي آهي ته پوءِ سياستدان ۽ ڪنهن گينگسٽر ۾ ڪو فرق رکي ناهي سگهبو. سنڌ به اهڙي خيالي سياست جي خول ۾ ڦاٿل خِطو آهي. جتي سياسي سُڌارن ۽ ترقياتي ڪمن جو تصور تڪميل ماڻي ناهي سگهيو. فرحت الله بابر جو خيال آهي ته: ” اسٽيبلشمينٽ ايپيڪس ڪميٽيءَ جي ذريعي سنڌ حُڪومت کي معطل ڪرڻ يا ختم ڪرڻ لاءِ سرگرم آهي. هُن جو خيال آهي ته اسٽيبلشمينٽ پهرين پردي جي پويان طاقت جو استعمال ڪندي هُئي هاڻ ايپيڪس ڪميٽين جي ذريعي پنهنجي طاقت جو مُظاهرو ڪري رهي آهي.“ اسٽيبلشمينٽ پيپلز پارٽيءَ جي شاندار ڪارڪردگيءَ اڳيان رُڪاوٽ بڻجي پيپلزپارٽيءَ کي ڪُنڊ ۾ ڪرڻ چاهي ٿي يا نه؟! ليڪن پيپلز پارٽي هن وقت جنهن سوڙهي گهٽيءَ ۾ بيٺل آهي. اُن جي ذميوار خود پيپلز پارٽي ۽ اُن جون اُهي پاليسيون آهن. جنهن سبب ساري سنڌ کنڊرن جو ڏيک ڏئي رهي آهي. نازي انساني جانين سان خُون جي هولي کيڏيا. جن جا پولينڊ ۾ اڄ به ميوزيم موجود آهن. ڇا پيپلز پارٽيءَ سنڌ کي ”آئوشوتز ڪئمپ“ ۾ تبديل ناهي ڪيو؟ سُٺي ۽ خراب سياست ته هر دور ۾ ٿي آهي پر جيڪڏهن اڄ هٽلر، فرانڪو، چنگيز ۽ هلاڪو يا تيمورلنگ، هني بال يا ميڪاولي هُجن ها ته جديد دُنيا جي نئين سياسي تسلط جي دور اڳيان شرمائجي وڃن ها. اسٽيبلشمينٽ ۽ پيپلزپارٽيءَ جي شروع ٿيل ويڙهه ڪٿي ڇيهه ڪندي؟ سا ته خبر ناهي. ليڪن هن صديءَ ۾ سنڌ مُتبادل سياسي پارٽيءَ جي تلاش ۾ جيڪا قيمت چُڪائيندي رهي آهي سا ڪنهن نه ڪنهن صورت ۾ وصول ٿيڻي آهي. سنڌ ۾ پيپلزپارٽيءَ کان جيڪا عوامي نفرت آهي اُن جي ڪا مُنظم شڪل جُڙي ناهي سگهي. پر انفرادي سياسي نفرت به ڪڏهن ڪڏهن وڏن بُتن کي ڀوري وجهندي آهي. سنڌ سياست جي نالي ته هن وقت تائين جيڪا ”هولو ڪاسٽ“ سَٺي آهي. آخر ته اُن جو ردِ عمل اچڻو ئي آهي. پوءِ اُهو ردِعمل بدعُنوانيءَ جي جُرم ۾ اسٽيبلشمينٽ طرفان اچي يا عوامي نفرت جي ڪا مُنظم شڪل ۽ صورت ۾ سامهون اچي. مائوزيتنگ کان پوءِ لين پيائو ۽ زيانگ چنگ کان عوام انتقام ڪيئن ورتو هو.؟ سياسي تاريخ تي ٿوري نظر وجهبي ته خبر پئجي ويندي. شايد سنڌ جا ماڻهو ماٺ جو سمنڊ آهن. اُٿي پيا ته سنڌ کي صديون پوئتي ڌڪيندڙ سياست جي تابوت ۾ آخري ڪوڪو ثابت ٿيندا.