پنجاب حُڪومت ۽ علامه قادريءَ جا پنج مُطالبا...
جيتوڻيڪ پاڪستان جي اندر نواز ليگ خلاف 10 پارٽين جو الحاق جيڪو اڳتي هلي مضبوط اتحاد ۾ به تبديل ٿي سگهي ٿو. اهو به ممڪن آهي ته هلندڙ مُبارڪ مهيني واري مُهلت واري عرصي ۾ نواز سرڪار علامه طاهر القادريءَ واري اي پي سي ۾ شامل پارٽين کي الڳ ڪري وڃڻ ۾ ڪامياب ٿي وڃي. هن وقت سمورين سياسي سرگرمين جو مرڪز پنجاب بڻيل آهي. اُهو پنجاب جيڪو باقي مُلڪ جي صوبن جي معاملن ۾ هر وقت لاتعلقيءَ جي اظهار وارو رويو رکندو پئي آيو آهي. اهڙو رويو ڪراچي ايئر پورٽ تي ٿيل دهشتگرد ڪاررواين ۾ به نظر آيو هو. جنهن جو ردِعمل سنڌ حُڪومت پنهنجي اخباري بيانن ۾ به ڪيو هو.
هاڻ جڏهن شريف ڀائرن خلاف 10 پارٽين جو پنجاب جي اندر 5 نُڪاتي مطالبن وارو پڌرنامون پيش ڪيو ويو آهي ته ان ڳالهه جا چِٽا امڪان آهن ته صدر ممنون حسين ڪو به اڳيان قدم کڻڻ لاءِ، شريف ڀائرن جي مهربانين کي وساري ڪا جلد بازي ته ڪو نه ڪندو. پر اي پي سي جي اثرن کي زائل ڪرڻ لاءِ پنجاب حُڪومت کي اها تجويز ضرور ڏيندو ته چيف سيڪريٽري، آءِ جي، ڊي آءِ جي ۽ هوم سيڪريٽريءَ مان ٿوري گهڻي فرق سان ردو بدل ڪري، طاهر القادري جي مُطالبن واري پڌرنامي مٿان ڇنڊو وجهي باقي معاملا پيپلز پارٽيءَ جي قيادت جي ٽياڪڙيءُ ذريعي ختم ڪرائي سگهجن. ڇاڪاڻ ته پاڪستان جي تاريخ ۾ پنج سال پُورا ڪرڻ جو تجربو ۽ سياسي شطرنج کيڏڻ واريون چالون جيڪي پيپلزپارٽيءَ جي قيادت ۽ ان جي صلاحڪارن وٽ رهيون آهن. اُن کان سکڻ ۽ سمجهڻ ۽ رايا وٺڻ لاءِ مُلاقاتن جا به امڪان آهن. جيڪي مُلاقاتون شايد هن ليک کان اڳ ٿي به چُڪيون هُجن. يا ٿيڻ جي ويجهو هُجن.
تنهن ڪري پاڪستان اندر رهندڙ نامِ نهاد جمهوريت ايترو جلد ڊي ريل ٿيڻ جا امڪان گهٽ نظر اچي رهيا آهن. ڇو ته مُلڪ جي عسڪري ۽ سياسي قيادتن جي وچ ۾ رُسي پرچڻ وارو پيار، اهڙي هوا کي هٿي ڪڏهن به نه ڏيندو، جنهن سان پاڪستان ۾ پئدا ٿيل تازي صورتحال ڪنٽرول کان ٻاهر بڻجي وڃي. ڇاڪاڻ ته اُتر وزيرستان ۾ شروع ڪيل آپريشن جا دروازا کُليل آهن، لڏپلاڻ ڪري ايندڙ ماڻهن جي تعداد ۾ ڏينهون ڏينهن ٿيندڙ انگ ۾ اضافي سبب اُنهن کي مُناسب اجهو، کاڌ خوراڪ ۽ بُنيادي ضرورتون پُوريون ڪرڻ وارا معاملا ايترا ڳنڀير بڻيل آهن. جن کي نه رُڳو نوازليگ کي اُنهن معاملن سان مُنهن ڏيڻو آهي. پر چار لک چوهٺ هزار واري اُن آباديءَ تي خاص نظر رکڻ جهڙا سنگين معاملا به اُن جي سامهون آهن. جڏهن ته خيبر پختون خواهه ۾ عمران خان جي تحريڪِ انصاف جي قائم ٿيل حُڪومت جو بُنيادي ڪردار نظر اچڻ گُهرجي. جيڪو تمام گهٽ نظر اچي رهيو آهي. عمران خان جيڪو آءِ ڊي پيز جي پرگهور پاسي ڌيان ڏيڻ بجاءِ لاهور جون آل پارٽيز ڪانفرنسن ۾ اُنهن ڌُرين جو اتحادي بڻيو ويٺو آهي. جيڪي ڪنهن نه ڪنهن طرح تڪڙين چونڊن جون حامي آهن. جيڪا ڳالهه عمران خان جي سياسي صحت کي مُستقبل ۾ ڪافي بگاڙي سگهي ٿي.
جيتوڻيڪ اسلام آباد جي هوائن ۾ اهي ڳالهيون به هُلي رهيون آهن ته مُتحدهه کي علامه طاهر القادريءَ جي معجزاتي انقلاب جو حصو بڻجڻ کان پيپلز پارٽيءَ پاران مُحبت ڀري منٿ به ڪئي وئي آهي. شايد شريف ڀائرن جي ٻه قدم اڳيان ڀري پيپلز پارٽيءَ جي اعلى قيادتن وٽ وڃڻ سان اهڙي انقلاب ۽ مارچ جي غُباري مان هوا نڪري وڃي جيڪو عرصي کان پاڪستان برانڊ جمهوريت جي رستي تي ڪنٽينرز واري سياست جو کيل پُتلي واري تماشو وانگر هلي رهيو آهي. سياست ۾ سڀ ڪجهه جائز آهي وارن جي راءِ اها آهي ته علامه طاهر القادري جي اي پي سي ۾ اڌ درجن ٽانگا پارٽيون تحريڪِ انصاف جي سڏ تي آيون هُيون. جيڪي علامه طاهر القادري جي انقلابي قافلي جو حصو بڻجي نٿيون سگهن. علامه طاهر القادريءَ پاران پاس ڪرايل پڌرنامي، جنهن ۾ رياستي دهشتگرديءَ کي روڪڻ جهڙا معاملا اُٿاريا ويا آهن. جنهن تي اي پي سيءَ ۾ سمورين پارٽين صحيحون به ڪيون آهن. جيتوڻيڪ رياستي ادارن يا غير رياستي هٿن هٿان بيگناهه ماڻهن جي قتل واري عمل کي ڪو به جمهوريت پسند ماڻهو بهتر نٿو سمجهي ۽ نه ئي اهڙي عمل جي ڪو تائيد ڪري سگهي ٿو. پر ڪراچيءَ سميت سڄي سنڌ ۾ رياستي ۽ غير رياستي قتلن ۾ روزانو ڪيترائي ماڻهو مارجي وڃن ٿا اهڙي عمل تي مُلڪي سطع تي ڪم ڪندڙ پارٽين جو ڪهڙو ڪردار رهيو آهي؟ سواءِ سنڌ سطع تي ڪم ڪندڙ قومپرست جماعتن جي، باقي جماعتن ڪرندڙ لاشن تي مُسلسل مُجرماڻي ماٺ اختيار ڪئي آهي. جيڪا پڻ ناقابلِ برداشت آهي. لاهور جو معاملو هُجي يا ڪراچيءَ جي رستن ۽ روڊن تي ڪرندڙ لاش هُجن. يا ڪوئٽه ۾ هزاره برادريءَ جو ڪوس هُجي يا بلوچن ۽ سنڌين جا چچريل ۽ سُڃاڻپ ۾ نه ايندڙ لاش هُجن. اهڙن معاملن تي علامه طاهر القادريءَ واري اي پي سي ۾ شامل پارٽين جو ڪهڙو واضع موقف رهيو آهي؟ ڪراچيءَ جي هڪ انگريزي اخبار جو صحافي چئي رهيو هو. ڪنهن به ڪئنيڊين قادريءَ کي اهو اختيار ناهي ته عوام جي رت سان آيل جمهوريت کي ڊي ريل ڪرڻ جا خواب کڻي خوني راند کيڏڻ جو حق ڏنو وڃي. هُو جيڪو چوي ٿو ته مان ” پنجاب جي ماڻهن جي قتل تي سُک سان نٿو ويهي سگهان“. باقي صوبن ۾ مرندڙ ماڻهن تي هُو سڪون سان سُمهي ڪيئن ٿو سگهي.؟ منهاج القران جو مريدي سلسلو پنجاب تائين ته محدود ناهي؟
پر جيڪڏهن علامه طاهر القادريءَ جي پڌرنامي کي تخت لاهور جي بادشاهن سياسي سُلڇڻائپ سان سُلجهائڻ جي ڪوشش ڪئي ته رمضان جي ساهي پٽڻ واري عرصي ۾ گهڻو ڪجهه تبديل ٿي ويندو. اهو به ممڪن آ ته جمهوريت کي ڊي ريل ڪرڻ وارو انقلاب مهيني جا آخري ڏينهن يا عيد کان جلدي ئي پوءِ ڪئناڊا ۾ وڃي ساهي پٽي.