آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

گوندرَ ويا گذري

ھي ڪتاب نامياري سياستدان، قانوندان ۽ سپريم ڪورٽ جي اڳوڻي جج جسٽس (ر) سيد ديدار حسين شاھ جي يادگيرين جو مجموعو آھي. شاھ صاحب لکي ٿو:
”پنهنجو گذريل وقت جيڪو مون سان گڏ ئي دفن ٿي وڃڻو آهي، ان کي پاڻ کان الڳ ڪري ايندڙ پيڙهين تائين پهچائڻ جو ويچار به اندر ۾ جاڳيو. پوءِ لکڻ شروع ڪيم، اهو ضرور ٿيو آهي ته انهن کي سن وار ڪا به ترتيب نه آهي، يادگيريون جيئن اينديون ويون آهن ائين انهن کي لکيو اٿم. پوءِ به ڪوشش اها ڪئي اٿم ته پنهنجي زندگيءَ جا ممڪن حد تائين اهڙا واقعا ۽ قصا قلمبند ڪريان، جيڪي ايندڙ پيڙهين کي نه رڳو پڙهڻ لاءِ اتساهين پر انهن کي پنهنجي مستقبل ٺاهڻ ۾ ڪا مدد به ڪن. جيڪڏهن منهنجي زندگيءَ ۾ ايندڙ تجربن، (جيڪي مان هن ڪتاب ۾ لکي رهيو آهيان) مان کين ڪنهن موڙ تي ڪا به رهنمائي ملي ته مان پنهنجي لکڻ کي سجايو سمجهندس جو منهنجو هيءُ ڪتاب علمي توڙي عملي زندگي ۾ ڪن شخصن جي رهنمائي ڪري سگهيو“
Title Cover of book گوندرَ ويا گذري

مسٽر عبدالفتاح ملڪ

ملڪ صاحب ڪنهن به تعارف جو محتاج ڪو نه آهي. پاڻ سٺو اديب، بهترين شاعر ۽ اعليٰ قانون دان آهي. مون سان سندس واقفيت سکر هاءِ ڪورٽ ۾ ڪيسن جي سلسلي ۾ وڃڻ ڪري ٿي ۽ پوءِ وڌي دوستيءَ ۾ تبديل ٿي.
پاڻ سٺو دوست، همدرد، هڏ ڏوکي ۽ ڪم اچڻ وارو آهي. مون سان به ڏکئي وقت ۾ ساٿ نڀايو اٿائين. پاڻ ون يونٽ جي خلاف تحريڪ ۾ سرگرم حصو ورتائين، جيڪو هڪڙو تاريخي رڪارڊ آهي.
ملڪ صاحب سماجي ڪم ڪار به ڪندو آهي. هاءِ اسڪول ليول تائين پني عاقل ۾، جيڪا سندس جنم ڀومي آهي، تعليم جي سهولت لاءِ اسڪول هلائي رهيو آهي.
ملڪ صاحب ڊسٽرڪٽ بار ايسوسيئيشن سکر جو ٻه دفعا صدر به ٿي رهيو آهي. سنڌ بار ڪائونسل جي اليڪشن وڙهڻ لاءِ پيپلز پارٽيءَ جي اثرائتن وڪيلن کيس چيو ته اليڪشن وڙهو اسان توهان جي مدد ۽ حمايت ڪنداسين. بعد ۾ اُهي وڏي نالي وارا صاحب ڦري ويا. مون سان ذڪر ڪيائين، ڏاڍو پريشان هيو. مون کيس عرض ڪيو ته پريشان نه ٿيو، توهان اخلاقي طور تمام صاف سٿرا ۽ وڪالت ۾ به ايمانداري ۽ سچائيءَ سان پيا هلو، وڪيلن صاحبن سان به توهان جو رويو تمام سٺو آهي. توهان وقت ڪڍي ڏهه، ٻارنهن ڏينهن هر هڪ ووٽر وڪيل صاحب وٽ پاڻ وڃو ۽ ووٽ گهرو. انشاءَالله توهان ڪامياب ٿيندا. باقي چند دوستن توهان کي ڌوڪو ڏنو آهي، انهن جي منهن مان نتيجي اچڻ کان پوءِ مٽي ڇڻندي.
ملڪ صاحب منهنجي مشوري تي عمل ڪيو ۽ پنهنجي اسسٽنٽ نور حسين ملڪ وڪيل کي ڪيسن جا ڪاغذ حوالي ڪري ڇڏيا جيڪو هئين به سندس ڪيس هلائيندو هيو.
ملڪ صاحب ڏينهن رات هڪ ڪري وڪيل صاحبن جي ڳوٺ يا سندن رهائش واري جاءِ تي وڃي ڪري، ووٽ گهريا ائين ملڪ صاحب وڏي اڪثريت سان ڪامياب ٿيو.
ڪاميابيءَ کان پوءِ مون کي مبارڪباد ڏنائين ۽ چيائين ته توهان چڱو ڪاميابيءَ جو نسخو ٻڌايو.
مون کيس جواب ۾ چيو ته مون کي ذاتي تجربو هيو ته تمام وڏن مقابلن ۾ گهڻي زور بار کان پوءِ به ماڻهن در تي وڃي ووٽ گهرڻ کي پسند ڪيو ۽ الله تعاليٰ ڪاميابي ڏني.
ملڪ صاحب پنهنجي اهليت ۽ قابليت تي ڊپٽي اٽارني جنرل، ايڊيشنل ايڊووڪيٽ جنرل ۽ سنڌ صوبي جو وڏي ۾ وڏو لاءَ آفيسر ۽ ايڊووڪيٽ جنرل جو عهدو به ماڻيو آهي ۽ ڪن جائز اصولن تي حڪومت وقت کي جواب ڏيئي عزت سان گهر هليو آيو آهي.
منهنجي جڏهن هڪ سال لاءِ سنڌ هاءِ ڪورٽ سرڪٽ بئنچ سکر ۾ بطور سينئر جج مقرري ٿي هئي، ته ان وقت مون سان ٻيو جج جسٽس انور ظهير جمالي بئنچ ۾ هيو. اها به الله تعاليٰ جي عنايت هئي ته جنهن ڪورٽ ۾ وڪيل جي حيثيت ۾ انصاف طلبيءَ لاءِ وڃبو هيو، اتي الله تعاليٰ مون کي انصاف جي ڪرسيءَ تي ويهاريو. مان مطمئن آهيان ته اسان حتي القدور انصاف ڏيڻ جي ڪوشش ڪئي ۽ جيڪڏهن قانون ۽ انصاف تي مبني ڪو آرڊر ملڪ صاحب جي ڪيس ۾ ان جي ڪلائنٽ (اصيل) جي خلاف ڪيوسين ته اهو به کلندي قبول ڪيائين ۽ ڪڏهن به منهن تي گهنج نه وڌائين. هن وقت ملڪ صاحب ڪراچيءَ ۾ رهائش پذير آهي. علم، ادب ۽ شعرو شاعري ۾ دلچسپي وٺي رهيو آهي.