هڪ گول ڪيپر جي اڪيلائي
عافيت جي ٽن ڀولڙن جهڙا اسلام آبادي نه ڪنهن موضوع تي ڳالهائيندا آهن. نه ڪنهن موضوع تي بحث ٻُڌندا آهن، ۽ نه ئي گھوڙن ۽ گھوٽن کي جيئندي مرندي ڏسندا آهن. هو فقط گريڊن، پگهارن جي نوَن اسڪيلن، بدلي ٿي ويندڙ ۽ بدلي ٿي ايندڙ آفيسرن، ۽ سيڪٽرن ۾ ڪارنر پلاٽن جي قيمت بابت ڳالهائيندا آهن، ڳالهيون ٻڌندا آهن، ۽ ڳالهين تي عمل در آمد ٿيندي ڏسندا آهن. اهڙن ماڻهن جي دستيءَ ۾، اهڙن ماڻهن جي بستيءَ ۾ ڪنهن سان ڳالهائجي! ڪنهن سان اندر جو حال اورجي!
سوچيم، اوهان سان دل جي ڳالهه ڪندس. اڄوڪي ڪالم ۾، دل تي تري آيل هڪ قديم ياد جو ذڪر ڪندس. ڳالهه راند روند جي آهي. ڏسڻ ۽ ٻڌڻ ۾ ٻاراڻي آهي، پر موجوده دور ۾ پاڻ کي ڪسوٽيءَ تي پرکڻ جهڙي آهي.
ڳالهه ڪرڻ کان اڳ، مون کي تمهيد لاءِ ٿورڙي اجازت ڏيو. ڪرڪيٽ منهنجو پهريون عشق هو، ۽ آهي. ڏاڙهي چِٽي، يعني اڇي ٿي وڃڻ جي باوجود منهنجي عشق ۾ ڪو فرق نه آيو آهي. اخبارن ۾ عراق جي جنگ جون خبرون هجن، حاڪم وقت جي تختي اونڌي ٿيڻ، اقتدار مان نڪرڻ، ۽ اقتدار ۾ اچڻ جون خبرون هجن، مسلمانن کي ٻيهر مسلمان ڪرڻ جون خبرون هجن، مان اخبارن ۾ سڀ کان اڳ راندين جون خبرون پڙهندو آهيان. ڄڻ نشو آهي! عمر سان گڏ وڃي ٿو چڙهندو! راندين ۾ مون کي ايتريون معنائون نظر اينديون آهن، جن جو ڪو انت ڪونهي. اهڙي طرح سنجيده رانديگر مون کي عام ماڻهن کان مون کي بلڪل مختصر نظر ايندا آهن. سندس اُٿڻ ويهڻ، ڳالهائڻ ٻولهائڻ ۽ مرڻ جيئڻ عام ماڻهن جهڙو نه هوندو آهي. هو هوندا ته هِن ديس جا آهن، پر لڳندا پرديسي آهن.
هڪ گول ڪيپر مونکي اڄ تائين ان ڪري ياد آهي، جو هو بال جي انتظار ۾ گول آڏو ائين پيو ڦرندو هو جهڙو چيتو! نرڙ تي گهنج- اکيون ڇڪيل- ڏورن، سٿرن ۽ پِنين جون مشڪون وٽيل- ڪنڌ جون رڳون اُڀريل! نڪ جون ناسون ڦوڪيل! هڪ دفعي ميچ جي فيصلي لاءِ پينلٽيءَ جون پنجن منجهان چار ڪِڪون روڪي هزارين تماشائين کي تعجب ۾ وجهي ڇڏيو هئائين، پر پنجين ڪڪ تي گول کائي ويٺو هو. ايڏو جنوني جو گول جي لوهي پول سان ٽڪر هڻي مٿو ڦاڙي وڌو هئائين.
هُن هڪ دفعي مون کي ڏاڍو عجيب شعر ٻڌايو هو. ڪنهن جو هو، مون کي ياد ناهي. مون کي شعر به ياد ناهي، پر شعر جو مفهوم ياد آهي:
منهنجو ڏوهه اِهو آهي،
جو مان پنهنجن دوستن کان مختلف آهيان-
مان بهادر ته آهيان،
پر، هارايل لشڪر ۾ شامل آهيان.
انهن ئي ڏينهن ۾ مون هڪ ڪهاڻي لکي هئي، جنهن جو عنوان هو، “هڪ گول ڪيپر جي اڪيلائي.” ادب جي بارگاهه ۾ سجده ريزين جو اُهو منهنجو ابتدائي دور هو. ايڊيٽر صاحب ڪهاڻي ان ڪري شايع نه ڪئي جو کيس ڪهاڻيءَ جو عنوان سمجهه ۾ نه آيو هو. ڏهن رانديگرن جي موجودگيءَ ۾ يارهون رانديگر، گول ڪيپر اڪيلو ڪيئن آهي!
پر، ٿيندو ائين آهي جو هزارن جي هجوم ۾ هڪ انسان هيڪلو هوندو آهي- اڪيلو ڪيپر هوندو آهي. ۽ بال جو انتظار ڪندو آهي.
راند جي حوالي سان جيڪا ڳالهه ڪرڻ پئي چاهيم، سا رهجي ويئي آهي. هڪ سٺي ٽيم جي مسلسل شڪستن جي ڳالهه آهي. ايندڙ هفتي ڪنداسين.■
1991