مالڪ پنهنجو ڪرم ڪر تون
هينئر پوڙهو ٿي ويو آهيان. ڀڄ ڊُڪ وس جي ڳالهه نه رهي آهي. اڳ راتين جون راتيون، ڏينهن جا ڏينهن ۽ هفتن جا هفتا اسٽوڊيوز ۾ گذري ويندا هئا، لکا ئي نه پوندي هئي. اهڙي جو اهڙو، نو بنو! گذريل هفتي ٻه پروگرام، هڪ آڊيو ۽ هڪ ويڊيو رڪارڊ ڪيم، ايڊٽ ڪيم، ته روح جي گهرائين تائين ٿڪجي پيو آهيان. اهو ئي سبب آهي جو اڄوڪو ڪالم وقت سر لکي ۽ اُماڻي نه سگهيو آهيان. ڏسجي ته خميس، ٽين آڪٽوبر لاءِ ڪالم مدد تائين وقت تي پهچي ٿو، يا سندس نوٽ سان ٻئي ڪنهن ڏينهن تي شايع ٿئي ٿو!
اڄ، آڪٽوبر1991 جي پهرين تاريخ، جڏهن هيءُ ڪالم لکي رهيو آهيان، ٻڌو اٿم ڪراچيءَ جي نشتر پارڪ ۾، سائين جي ايم سيد جي گھر سامهون سنڌين جو وڏو جلسو هلي رهيو آهي. اسلام آباد جي ڪوفي ۾ ٻڌو اٿم ته هِن دفعي، پنهنجا ننڍڙا ننڍڙا اختلاف وساري، مختلف تنظيمون ۽ شخصيتون جلسي ۾ شامل آهن. پَههُ ڪيل پتنگن جو تعداد اَنت کان ٻاهر آهي. سنڌ جي ڪنڊ ڪڙڇ مان ڀٽ ڌڻيءَ جي پاراتي حيف تني کي هوءِ، وطن جن وساريو، جو توڙ ڪرڻ لاءِ قافلن جا قافلا اچي گڏ ٿيا آهن. جلسو هلي رهيو آهي. مان جلاوطن، پرديس ۾ اُٻاڻڪو ۽ اُداس، ڌڻيءَ در ٻاڏائي رهيو آهيان- شل ائين هجي، جو ننڍڙا ننڍڙا اختلاف ۽ ويڇا وساري ڌرتيءَ ڄاوا مورڙي ۽ مانگر مڇن جي شهر ڪراچيءَ ۾ اچي گڏ ٿيا هجن! شل ائين هجي! شهر واسين ماڻهن جو سمنڊ ڏٺو هجي!
اسان اختلافن ۽ ويڇن جو ڌارين ۽ ڌوتن ڏاڍو فائدو کنيو آهي- اسان کي ڇِڙوڇِڙ ۽ ڇَڙوڇَڙو ڪري مايوسي، ڪمهمتيءَ نراسائيءَ ۽ نا اميديءَ جي اوڙاهه ۾ اڇلائي ڇڏيو آهي. اسان جو نه ڪو ڌڻي آهي ۽ نه سائين آهي. هڪٻئي تي شڪ! هڪ ٻئي جي گلا ۽ غيبت! هڪٻئي جا ترا ڪڍڻ! اِن کان وڌيڪ اخبار کي ٻئي ڪهڙي سوکڙي گھرجي!
شل نشتر پارڪ وارو جلسو اسان جي تاريخ لاءِ نئين باب جو سبب ٿي پوي!
شل نشتر پارڪ وارو جلسو ، پتنگن پهه ڪيو، مڙيا مٿي مچ لاءِ سبب ٿي پوي!
شل نشتر پارڪ وارو جلسو نئين واٽ ۽ نئين لاٽ جو سبب ٿي پوي!
شل نشتر پارڪ وارو جلسو ڪنهن هڪ اڳواڻ جي اڳواڻيءَ ۾ پختي ايمان جو سبب ٿي پوي. ڌڻي پنهنجو ڪرم ڪر تون، اي مالڪ پنهنجو ڪرم ڪَر تون.■
1991
_______
• مرڪزي سرڪار ٽن سالن (1992-1989) لاءِ مونکي اوپن يونيورسٽيءَ کان ڊيپوٽيشن تي وٺي پاڪستان نيشنل ڪائونسل آف دي آرٽس اسلام آباد جو ڊائريڪٽر جنرل مقرر ڪيو هو. ڏيڍ سال بينظير ڀٽو ۽ ڏيڍ سال مون کي نوازشريف جي حڪومتن سان ڪم ڪرڻو پيو هو.