مثبت سوچن جو ليکڪ نواز سومرو
ها باقي مونکي نواز سومري جي عشق جي خبر ناهي پر هن جي ڪتاب”تارن ڀري رات“ کي پڙهي يقين ٿي ويو آهي ته هن عشق ضرور ڪيو هوندو، ان عشق ڪرڻ جي خبر وٺڻ لاءِ مون کيس گلشن حديد فون ڪئي ته جواب ڏيڻ جي بدران هن جي ٿڌن ساهن کڻڻ جو آواز ڪنن ۾ محسوس پئي ٿيو. مون فون رکي ڇڏي، ڀلا اهو ممڪن ئي ڪونهي ته سنڌ يونيورسٽي جو اديب، شاعر، فنڪار، آرٽسٽ فائين آرٽ شعبي جو شاگرد هوندي، هن کي عشق جي انگڙ ونگڙ پيچرن تي هلڻ نصيب نه ٿيو هجي، ٻيو ته هن جي ڪتاب ۾ لکيل اسڪرپٽ هن جي عشق جا چٽاپٽا ثبوت آهن. هن جي انهن عنوانن مان هڪ ديوانگي واري عمر مان گذري هڪ باوقار عاشق جون صفتون ملن ٿيون، هن جي ڪتاب جو پهريون عنوان آهي. ”جت محبت جون دعوائون ڪندڙ دغاباز نڪرن“. هن جا ٻيا عنوان ان عشق جي ”آوي“ مان پڇي نڪرڻ جا ثبوت آهن، جيڪي زندگي کي سڦل بڻائڻ ۾ مدد ڏين ٿا. مثلن ”زندگيءَ جو فيصلو سوچي سمجهي ڪرڻ گهرجي“. ”ڇانورا جيڪي سهارو چاهيندا آهن“. ”علم جي ٽرين اک کي روشن رکڻ ئي زندگي آهي.“ ”زبان کي ڪنٽرول ڪرڻ وڏين قوتن مان هڪ وڏي قوت آهي“. ان عنوان جي لڳ ڀڳ مان هي جملو ورجائيندو رهندو آهيان ته ماڻهن کي معاف ڪرڻ جي سگهه ڌاريو. ها اها ڳالهه نواز بلڪل صحيح لکي آهي ته ”زبان تي ڪنٽرول جي قوت ڌاريو“. اها قوت اها سگهه انسان کي ماڻهو بنائي هن کي موت کان پوءِ به يادگار بنايو ڇڏي، مان سمجهان ٿو برداشت ۽ معاف ڪرڻ جي سگهه واري واٽ هڪ پرامن معاشري بڻائڻ ۾ مدد ڏيئي ٿي. اها معاف ڪرڻ جي سگهه ۽ برداشت نواز سومري کان سٺا لفظ تخليق ڪرائي “تارن ڀري رات” ڪتاب لکرائي ٿي. مهرباني، شفقت، خلوص ۽ مروت وغيره جهڙن جذبن جو اظهار انسان جا اعليَ قدر آهن. مطلب ته اهي ماڻهو جيڪي زندگي ۾ ڪامياب سمجهيا ويندا آهن، اهي ”نواز سومري“ جيان لفظن جي اهميت کي سمجهي پنهنجي ريڊيو ٻڌندڙن لاءِ اهڙا ناياب لفظ ڳالهائي هنن کي زندگي جي خوبصورت هئڻ جي سحر ۾ گم ڪري هنن کي مثبت سوچون سوچرائڻ ۾ ڪامياب ٿي وڃن ٿا. سچ پڇو ته احسانن جو بدلو احسان سان نه پر سٺن لفظن جي ادائگي سان به ادا ڪيو وڃي ٿو ۽ ماڻهو تعريفي جملن مان خوش ٿي توهان جا سٺا دوست به ثابت ٿيندا آهن.
مونکي هن پنهنجي پياري دوست تي فخر آهي ته هن اهڙو سهڻو، نصيحت آمين ڪتاب لکيو آهي، جنهن کي مان نصيحتن جو ڀنڊار سڏيان ٿو. باشعور ماڻهو جيڪي هڪ هڪ لفظ تي غور فڪر ڪندا آهن، اهي هن ڪتاب جي اکر اکر مان بڻيل لفظن مان گهڻو ڪجهه حاصل ڪندا، مان فيس بڪ تي هڪ جملو غور سان پڙهيو هو، لکيل هو ته ”سمجهدار ماڻهو ڀت تي لکيل هڪ سٺي جملي مان به سڀ ڪجهه حاصل ڪري ويندو باقي سطحي ماڻهو ڪتاب مان به ڪجهه حاصل ڪري نه سگهندا.“
بحرحال نواز سومرو شخصي طور هڪ نهايت اعليٰ صفتن رکندڙ دلربا دوست آهي، جيڪو دوستي رکي به ڄاڻي ته نڀائي به ڄاڻي، اسان ٻئي سنڌ يونيورسٽي جي ابڙا برادران کان وٺي ڪراچي جي ادبي سنگت شاخ ۾ گڏ رهيا آهيون. هڪ ٻئي جي ڪوتاهين چڱاين کان واقف آهيون، معاف ڪرڻ ۽ درگذر واري صاف شفاف زندگي گذارڻ کي اهميت ڏيندا آهيون. هو هڪ مڪمل سادگي پسند ليکڪ انسان آهي، سندس لکيل مضمونن ۾ اها سادگي ۽ پيار هر لفظ لفظ ۾ موجود آهي. هن ٽوڪ ۽ طنز جي بيماري ۾ مبتلا ماڻهن کي هن ڪتاب ۾ هڪ سڌو رستو پيار ۽ برداشت جو به ٻڌايو آهي. مونکي نواز جي هن ڪتاب ۾ زندگي گذارڻ جا انيڪ طريقا ملن ٿا، جيڪي نهايت اهم آهن. مونکي اهو به مڪمل يقين آهي ته هن جو ڪتاب عام پڙهندڙ خلق خدا کي به زندگي گذارڻ جون کوڙ واٽون ڏسيون آهن، جن تي عمل ڪرڻ سان زندگي کي ڪا به شڪايت نه رهندي. مون کي يقين آهي ته هن جو هي قلمي پورهيو نهايت سگهه سان پڙهندڙن جي دل ۾ پنهنجي جڳهه ٺاهيندو.
ڊاڪٽر ”عابد مظهر“
ڪراچي