زاهد مخدوم ۽ متيرو
”انهن شين جن کي اوهين چاهيو ٿا جو نه هجڻ ڏک جو ڪارڻ آهي، ته انهن شين جو هجڻ جي اوهين نٿا پسند ڪريو وڌيڪ ڏکوئيندڙ آهي......“ ڳولا...... تلاش...... چاهي پنهنجي وجود جي هجي..... چاهي سسئي جي هجي....... سڪ، اتساهه ۽ پيار لازم جزو آهي، پر ڇا ڪجي...... سڪ، پيار!!...... حمل فقير ياد ٿو اچيم.....
سڪ مڙيئي سور، سور ڀي سرجيا سڪ مؤن
صبر سڪ وڃايو، ماٺ نه اچي مور
دانهون درد فراق منهنجي جون ڏيهه ٻجهن ٿيون ڏور
حمل! هي ڪلورُ جو ساجن سُڻي ئي ڪين ڪي
الائي ڇو........... ويلا لنگهي ويندا آهن....... هر هر ياد ايندو آهي، ڄڻ اندر مان اڌما ڏيندو ذهن جي سمونڊ تي ترندو آهي..... سکن جي سيد چئي آءٌ پکي ڪو نه پياس جيڪر آءٌ هياس گري گوندر ول جي.“ ياسيت پسند چئو يا ڪجهه به چئو. تاريخ انساني پڙهي اٿم. هي جي“ عالم جا آدرش ٿيا سي جر ڦوٽي جيان ڦونڊ جي صفحه هستي تان مٽجي ويا. پوءِ کڻي باب نيست سنهري لفظن ۾ لکي ويا هجن يا اڻمٽ نقش ڇڏي ويا هجن، پر هڪ ڳالهه يقيني آهي. سقراط کي زهر جو پيالو سندس ڪم علم ۽ ڪم عقل هم عصرن پياريو. اڄ اهو ئي زهر (هيملاڪ) اسلام آباد جي پهاڙين ۾ بي تحاشا پيدا ٿيل آهي، پر سقراط ڪونهي. گيليلو کي سندس زماني ۾ ٽڪٽڪي تي چڙهڻ کان بچڻ لاءِ چوڻو پيو ته سج ڌرتي جي چوڌاري گهمي ٿو.... ته اولمپيا جي ديوتائن جو مان رهي اچي. آخر ته زيوس جي سنهري رٿ مشرق کان نڪري مغرب ۾ غروب ٿئي ٿي. اها ٻي ڳالهه آهي ته جڏهين مصلوب ٿيڻ کان بچيو ته چيائين (جيڪي آهي...... سو آهي.....)
حسين ابن علي مقتل ڏي هليو ته لبيڪ چئي هليو.
سڀ ويا وارو وڄائي ويا.
هي جو آهي سلسله تنفس.... سو الائي ڪيئن آهي، ڪيترو آهي.
مون کي هميشه هڪڙو آمريڪي گيت ياد ايندو آهي........
Micheal! My little one, it’s hard to die
ها، مرڻ ڏکيو آهي. It’s Hard to die پر مرڻ کان وڌيڪ ڏکيرو مرڻ واري جي يادن جي صليب کي کڻي جيئرو رهڻ آهي.... هي نستو، ڏٻرو ۽ ڪمزور خاڪي وجود ڪهڙا ڪهڙا لاشا کڻي زندگي جي بيابانن ۽ صحرائن جو سفر ڪٽيندو.... هتي ته پنهنجو وجود به ايڏو ڳورو ٿو لڳي جو جي جيئڻ جا سهارا ۽ بهانا نه هجن ته پل پل جيئري جهنم هجي.
۽ اڄ زاهد منهنجي سامهون پنهنجي لخت جگر، پنهنجي نورچشم...... پنهنجي آدرش..... پنهنجي تمنا...... پنهنجي سڪ...... متيري جي يادن جي لاش جو وجود کنيو هينئو. هاري ويٺو........
زاهد، منهنجا ڀاءُ، منهنجا دوست...... جي ڄامشوري جي ٿڌڙي هير ۽ چانڊوڪيءَ رات ۾ تو ۽ مون علامه قاضي جي مقبري تي مڌ جي مستيءَ ۾ الوٽ ساري رات ڪيڏارو آلاپيو هوندو..... جي ناري جيل ۾ گرمي ۽ لُڪ ۾ گڏجي لوساٽيا هونداسون...... ته..... ته آءٌ توکي اڻ ڏٺي ديش ۾...... اڻ ڄاتي ۾...... اڪيلو ڪو نه ڇڏيندس. تون اڪيلو متيري جي ڳولا ڪو نه ڪري سگهندين. هي پنڌ اڙانگو آهي...... ڏاڍو اڙانگو آهي.....
(عوامي آواز، 13 مئي 1992ع.)