متيري جو نه ملڻ
”ڊالر!! ميان جو آهي سو.... ڊالر......“ آخر ته صوفي سنڌ، وحدت الوجود جو اثر به ته وڌو آهيس. سڪي جي سڪ به هڪڙي ڪرنسي ۾ اٿس. ڊالر!! سرڪار جي ثنا جي داستان مان ٿڪندو ئي ڪونهي. نيٺ هڪ ڏينهن ڦاٽ ڦاٽو. جڏهن رئيس پنهنجي نيڪ ارادن ۽ ڪاوشن جو ذڪر ڪيو ته پاڻ هڪ خيراتي ٽرسٽ ٺاهيو اٿن جنهن لاءِ سرڪار 250 ايڪڙ زمين ڀڳڙن مٺ تي ڏني آهي. انهي زمين تي اسپتال ٺهندي ۽ ميڊيڪل ڪاليج ٺهندو. ٽرسٽ لاءِ سرڪار 1200 ايڪڙ ٻيا ٽيهه ساله ليز تي به ڏنا آهن. اسپتال ۽ ڪاليج جي اڏاوت لاءِ بين الاقوامي ادارن (International Agencies) سرنديءَ وارن کان چندو ڪيو. رئيس جا ارادا ٻڌي وائڙو ٿيس. مطلب هڪڙو سمجهه ۾ آيم ته مڙيئي سرڪار کان تيرهن چوڏهن سئو ايڪڙ زمين ڦٻائڻي.
عالم بالا ۾ رئيس منهنجي ڪلهي تي هٿ هڻي مون کي وائڙو ڏسي اهوئي چيو ”ڪيئن؟ ڪيو هئم نه نفعي وارو سودو...... ڊالر به ڪمايم........ اسپتال به ٺاهيم..... ۽ ويٺو آهيان حورن جي هنج ۾.“ مٿو ڦرڻ لڳو..... مولا!! هي ڇا آهي؟ پر نه، تون وڏو ڪريم آهين..... غفور رحيم آهين. ائين سوچي اڳيان وڌيس. منهنجا مولاا هي ڇا آهي.... اڳيان وڌيس ته بابره شريف ملي..... مان کيس حيدرآباد جي چڪلي کان سڃاڻيندو هئس.... منهنجو مٿو ڦرڻ لڳو...... پروردگار...... رب! هي آئون ڪٿي آيو آهيان. وري زاهد، مخدوم منهن ۾ اچي ويو. چيائين ”يار!! تون هتي ڪيئن؟“ ”اڇا! ڪلمي گو مسلمان آهين تنهن ڪري جنت پيو ڀوڳين......“ ”زاهد! توکي خبر آهي متيرو تنهنجو پٽ مري ويو..... ۽ تون جنت جا مزا ٿو ماڻين“ چيائين ”ادا! ميترو، مون کان وڌيڪ با غيرت ۽ باضمير هيو. هن آخر تائين ماڻهپي کي پنهنجو مذهب، ايمان ۽ خدا مڃيو...... هينئر به خير سان دوزخ جي ستين طبقي ۾ اوٿان سان گڏ ويٺو اقوام عالمن جي يڪجهتي تي بحث ڪري.“
آئون ۽ زاهد جنت جي فرشتي کان اک ترڪائي نڪري آياسين دوزخ گهمڻ ۽ ميتري سان ملڻ. منهن ۾ گڏيو شهزادو سڌارٿ گوتم ٻڌ. سندس سڄي پاسي جو ڏسون ته ڪرشن ڪنيهو گوپين جي جهرمٽ کانسواءِ بانسري جا مڌر سر پيو ڪڍي. هي ڇا؟ اڳيان گنگا رام مليو جنهن لاهور ۾ گنگا رام اسپتال ٺهرائي هئي. ساڻس گڏ گلاب ديوي به هئي. جنهن گلاب ديوي اسپتال ٺهرائي هئي. باهه جا الا هئا. جنهن ۾ گنگا رام اسپتال جي لاءِ هزارين ايڪڙن وقف ڪرڻ وارو گنگا رام پيو کامي ۽ پڇي. سندس وقف زمين اڄ به ساهيوال ضلعي ۾ ”گنگا پور اسٽيٽ“ نالي سان آهي. جنهن جي سڄي آمدني ۽ ملڪيت پنهنجي جيئري گنگا رام اسپتال جي نالي ڪري ويو. گنگا رام ويچاري رڳو ايترو پڇيو.................. ”ادا!! منهنجي اسپتال ۾ زمين جي نالن جي طهر ته ڪو نه ڪرائي آيا آهيو....... ۽ جي ائين ڪيو اٿو تڏهين به اهو ٻڌايو ته اسپتال ۾ اڃا به غريبن جو ڪو اوهي واهي آهي يا نه؟“
زاهد چيو ”هل ته يار هلون. مون کي متيري سان ڪونهي ملڻو...................... واپس هلي رب کي ٻاڏايون ٿا ته جي تنهنجي جنت ۾ ڌڱاڻو خان، جرنل راڻي رهن ٿا ته پوءِ مون کي دوزخ ۾ گنگا رام جي قدمن ۾ جاءِ ڏي....“
۽ اسين واپس موٽي آياسين، زاهد مخدوم دعا گهرڻ..... ۽ آئون ڪنهن راڻي جي تلاش ۾... جا مون کي بليڪ ليبل جاپٽياله پيگ ٺاهي ڏي ته آئون سُڌ سان سُٻَنڌ ٽوڙيان. سُڌ عذاب ٿي ڏي.... ڏاڍي تڪليف ٿي ڏي. اندر ٿو وڍجي. جي هڪ ئي جهٽڪي سان پورو ٿيڻ هجي ته مون کي سو دفعا قبول آهي.... پر هي ته ذرو ذرو.... ريشو ريشو هر هر ڪاتيءَ هيٺان ٿو اچي. ڪيڏانهن وڃان.... مون کي سگهه ڏي پروردگار..... سگهه ڏي......
(عوامي آواز، 26 مئي 1992ع)