گلگت
پهرين صدي ۾ هتي Bon مذهب جا پيروڪار رهيا ٿي، ٻي صدي ۾ هتي ٻڌمت جو بنياد پيو۔ هتي جي جانورن ۾ جهنگلي ياڪ، پکين ۾ عقاب (شاهين) ۽ راندين ۾ پولو مشهور آهي۔ گلگت بلتستان موجودہ وقت پاڪستان جو اتريون علائقو چيو وڃي ٿو۔ گلگت بلتستان جي ڏکڻ ۾ آزاد ڪشمير جو بارڊر آهي، اُڀرندي ۽ اتر کان چائنا (چين) الهندي کان خيبرپختونخواھ ۽ اتر کان افغانستان اٿس۔ گلگت بلتستان جي گادي جو هنڌ گلگت آهي۔گلگت بلتستان جي پکيڙ 72971 اسڪوائر ڪلوميٽر آهي ۽ آبادي 20 لک اٿس۔هتان جو مکيه ٻوليون بلتي، بروشڪي ۽ شينا آهن۔
10 ضلعن ۾ 33 اسيمبلي جون سيٽون ۽ 9 ٽائونن تي مشتمل آهي۔ 2300 فوٽن کان مٿي 50 کان وڌيڪ جابلو چوٽيون آهن ۽ اٺ وڏا جبل اچي هڪ ٻئي سان ملن ٿا ، جن مان هڪ ڪي ٽو به آهي۔
1) ڪي ٽو ، ڊيگهه 28250 فٽ
2) ناگاپربت ، ڊيگهه 26660 فٽ
3) گاشربرم، ڊيگهه 26360 فٽ
4) براڊپيڪ ، ڊيگهه 26550 فٽ
5) مزتگھه ٽاور ، ڊيگھه 23800 فٽ
6) گاشربرم (2)،ڊيگھه 26120 فٽ
7) هڊن پيڪ ، ڊيگھه 26470 فٽ
8) جينون يانگ ڇش، ڊيگهه : 25761 فٽ
9) ماشر برم ڊيگھه : 25659 فٽ
10) سالٽورو ڪانگري ڊيگھه : 25400 فٽ
11) چونگو ليسا، ڊيگھه : 25148 فٽ
هتي ٽي وڏا گليشيئر به آهن
1) بيافو گليشيئر
2) بالٽورو گليشيئر
3) باٽورا گليشيئر
انھن کان علاوه هتي ڪافي وڏيون ڍنڍون پڻ آهن، هتي جشنِ بهاران ۽ پولو فيسٽول ملهايا وڃن ٿا۔ گلگت بلتستان ۾ شيعن جي اڪثريت آهي ۽ 6.1 سيڪڙو نور بخشي رهن ٿا۔ هن علائقي تي 1848ع ۾ ڪشمير جي راجا ڊوگرا سک زوري قبضو ڪيو۔ جڏهن پاڪستان قائم ٿيو 1948ع ۾ هتان جي ماڻهن وڙهي پاڪستان ۾ شموليت ڪئي۔ 2009ع ۾ آصف علي زدراري حڪومت دوران هتي پهرين اليڪشن ٿي جنهن ۾ پ پ پ جو سيد مھدي شاھ پهريون وزيراعليٰ ٿيو۔