سنڌو ۽ سندس ڦاڪن تي پتڻ
جھرڪن وارو پتڻ، کڏي وارو پتڻ، ڏاڏوري پتڻ، قريشي پتڻ، جهاز وارو پتڻ، موسيٰ جو پتڻ، ڪوٽڙي الھ رکيو پتڻ، شاھ وارو پتڻ، جنگي سر پتڻ، اڏيرو پتڻ، ڄام پور پتڻ، پاتال پتڻ، اروڙ پتڻ، ونگو پتڻ، پراڻ جي قديمي وهڪري تي باغ جو پتڻ، جهڏو پتڻ، ڄار جو پتڻ، هاڪڙي ۽ پراڻ جي سنگم تي ونگي پتڻ، ڊگهڙي پتڻ، ٽنڊوباگو پتڻ ۔
ساڱري ۽ قديمي پراڻ تي سنڌو جي قديمي وهڪرن، ڦاڪن ۽ واهڙن تي جيڪي قديم زماني ۾ پتڻ قائم ٿيل هئا تن بابت لکيل تاريخ جي ڪتابن ۾ تمام گهٽ مواد ملي ٿو، پر اهو ضرور آهي ته جتي جتي شهر، ڪوٽ يا قلعا آباد ڪيا ويا هئا اتي گذرگاھ لاءِ پتڻ ۽ خشڪي وارا رستا موجود هئا۔ ٺٺي جو جهنڊو پاتڻي پنهنجي دور ۾ مشهور رهيو هو ۽ ابن شاھ جي ٽڪرن وٽان سنڌو پاتڻي جو به مشهور پتڻ هو۔ اڳي پتڻ جتي به هوندو هو مقامي ماڻهو سال بعد اناج جي صورت ۾ پتڻ جو آهت ادا ڪندا هئا، شاھ جي بيت جي هڪ سٽ آهي "پتڻ ٿو پور ڪري" يا شيخ اياز جي وائي جا بند آهن
هي ٻيڙي ٻيڙائتا،
آڌي مانجھي،
جنهن جي اون،
پتڻ لڳي ڇو نه.