نئين صدر سان ملاقات
موسم جي تبديلي، سامونڊي طوفان ۽ سمنڊ جي وڌندڙ سطح، جنهن جي ڪري مالديپ جي ٻُڏڻ جو انديشو آهي، هنن لاءِ وڏي قِڪر ۽ ڳڻتيءَ جو ڪارڻ آهي. صدر نشيد ان موضوع تي به ڳالهايو. چيائين،”موسمياتي تبديلين کي نظرانداز ڪري جيڪڏهن ڪير ڪجهه به نٿو ڪري ته اهو وڏو بيوقوف آهي. ٽيڪنالاجي بدلجي پئي، جيڪو ان ڳالهه کي نٿو سمجهي، اهو به بيوقوف آهي. پٿر جو زمانو ختم ٿي ويو آهي پر پٿر اڄ به موجود آهي، انهيءَ جو مطلب اهو ناهي ته اسان ماٺ ڪري ويهي رهون”.
سن 2004 ۾ جڏهن سونامي نالي سامونڊي طوفان آيو ته مالديپ ۾ به وڏي تباهي ٿي هئي، ان طوفان سان ستونجاهه ٻيٽن کي خطرو هو، 6 ٻيٽ تباهه ٿي ويا هئا، ڇويهه ٻيٽ بند ڪيا ويا، چوڏهن ٻيٽ خالي ڪرايا ويا هئا ۽ فقط نَو ٻيٽ صحيح حالت ۾ بچيا هئا. مالديپ جي مٿان قدرت مستقل طور هڪ تلوار لٽڪائي رکي آهي، اها آهي سمنڊ جي سطح جو وڌڻ. مالديپ دنيا جو سڀ کان هيٺانهون ملڪ آهي ڇو ته سندس ٻيٽ ڪن هنڌن تي سمنڊ جي سطح کان ست فُٽ ست انچ مٿي آهن ته ڪن هنڌن تي فقط چار فُٽ يارهن انچ. سمنڊ جي سطح لاڳيتو وڌي رهي آهي ۽ هڪ رپورٽ موجب هڪ صديءَ ۾ سمنڊ جي سطح وِيهه سينٽي ميٽر وڌي چُڪي آهي، ستر واري ڏهاڪي ۾ سمنڊ جي سطح گهٽجي وئي هئي پر وري ان ۾ واڌارو ٿي رهيو آهي ۽ اندازو آهي ته ايڪيهين صديءَ جي آخر تائين سمنڊ جي سطح اُڻهٺ سينٽي ميٽر يعني ٽيويهه انچ وڌي ويندي ۽ مالديپ سمنڊ ۾ وڌيڪ هيٺ ويهي ويندو.
نومبر 2008۾ صدر محمد نشيد اعلان ڪيو هو ته ملڪ جي ٻُڏندڙ ٻيٽن جي ڪري انڊيا، سريلنڪا يا آسٽريليا جي آسپاس ڪا زمين خريد ڪري نئين هنڌ ملڪ ٺاهبو. “اسان مالديپ ڇڏڻ نٿا چاهيون پر اهو به نٿا چاهيون ته ڪيترن ئي ڏهاڪن تائين اسان تنبن ۾ رهندڙ ماحولياتي پناهگير بڻجي وڃون” هن چيو هو.
*