منهنجيون پڦيون پاڳل ٿي ويون
“منهنجي شادي منهنجي چاچي جي پٽ سان ٿيڻي هئي. ننڍپڻ ۾ اها ڳالهه هئي پر منهنجي پيءُ ۽ چاچي جو پاڻ ۾ ملڪيت تان جهڳڙو ٿي پيو، ان ڪري ان شاديءَ کي ختم ڪيو ويو. منهنجي ماءُ منهنجي شاديءَ لاءِ هڪ ٻيو رشتو ڳولهي، منهنجي پيءُ کي ڏاڍو سمجهايو ته گهوٽيتن طرفان اهو چون ٿا ته هنن کي اسان جي جائداد يا ملڪيت مان ڪا طمع ناهي، فقط نياڻي جي ٻانهن ڏيو، پر منهنجي پيءُ چيو ته ان ۾ منهنجي بي عزتي آهي، ماڻهو چوندا ته هيڏو وڏو زميندار آهي پر اولاد کي ڪجهه به نه ڏنائين.”
ان بعد ڏيکارين ٿا ته اها عورت هاڻ تعويذ لکي ڳوٺ جي عورتن کي ڏئي رهي آهي ۽ ڳوٺ جون عورتون هن کي، هن جي قرآن سان شادي ٿيڻ ڪري اتم روحاني انسان سمجهن ٿيون. پس منظر ۾ بي بي سي جو ڪمينٽيٽر ٻڌائي رهيو آهي ته هن ويچاري عورت جي شادي لاءِ ماءُ گهڻي ئي ڪوشش ڪئي پر پيءُ اڳيان بيوس هئي.پيءُ ڪنهن ٻئي جي ڳالهه ٻڌڻ نٿي چاهي. ان قسم جي مردن کي جيئن وڻي تيئن پاڻ عياشي ڪن ٿا، هو پنهنجي لاءِ هڪڙا قانون ٺاهين ٿا ۽ پنهنجين نياڻين لاءِ ٻيا قانون ۽ اهي ٻئي قانون غير اخلاقي ۽ غير اسلامي آهن.
ان بعد قرآن سان شادي ڪيل اها ساڳي پهرين ئي عورت ٻڌائي ٿي:
“اسان وٽ پنهنجي پيءُ سان اکيون ملائي ڳالهائڻ کي وڏي گستاخي سمجهيو وڃي ٿو. سو اسين شاديءَ بابت ڪيئن زبان چوريون پر آئون ايترو ضرور چونديس ته اسان جي پيءُ جائداد، ملڪيت بچائڻ لاءِ اسان جي جذبن جو خون ڪيو آهي.”
ان بعد قرآن جي شادي جي هڪ ٻئي پهلو بابت نفيسه هودٻائي اظهار ڪري ٿي:
“قرآن سان شادي بعد عورت سڄي عمر ڪنواري رهي ٿي، هن لاءِ سڱ اچڻ بند ٿيو وڃن ۽ ان کي مرد جي ويجهو وڃڻو ناهي. معنيٰ هوءَ باعصمت (Virgin) رهي ٿي ۽ سنڌ ۾ ڪنواري عورت (نياڻي) ستن قرآنن برابر سمجهي وڃي ٿي. ٻين لفظن ۾ هوءَ عورت پاڪ پوتر ۽ اتم سمجهي وڃي ٿي ۽ اها ڳالهه هن کي سوسائٽيءَ ۾ اعليٰ درجو (Status) ڏئي ٿي. ايتريقدر جو هوءَ پير برابر سمجهي وڃي ٿي. سنڌ ۾ مذهبي رهنما کي پير سڏجي ٿو. ۽ اهڙي ريت هن عورت جون ڪيتريون ئي پوئلڳ ۽ مريدياڻيون ٿيو وڃن. هو اگهائي سگهائي، شادي غمي، واپار نوڪري ۽ دل جي هر مراد لاءِ هن وٽ فالون ڪڍائڻ ۽ دعا ڌاڳا گهرڻ لاءِ اچن ٿيون.”
نفيسه هو دٻائِيءَ جي مٿين احوال بعد هنن وري ساڳي قرآن سان شادي ٿيل عورت کي سندس گهر ۾ ڏيکاريو آهي، جيڪا هڪ ڳوٺاڻي عورت جي بيمار ٿيڻ تي ڦيڻا پڙهي رهي آهي. ان بعد سندس شروع ۾ ڏنل انٽرويو جو باقي حصو ٻڌائين ٿا ته هوءَ چئي رهي آهي: “مون وانگر منهنجين پڦين جي شادي به سندن مرضيءَ خلاف قرآن سان ڪئي وئي. هو ويچاريون ان صدمي ۾ سوچي سوچي پاڳل ٿي ويون.”