هرڻ جي دعوت
اهو ٻڌي آئون يڪدم پنهنجي پاڙي ۾ رهندڙ ملائيشيا جي دوست ڪئپٽن رضا علي ۽ بنگلاديش جي ڪئپٽن حبيب وٽ ويس. ٻنهي پهرين ته نه ڪئي جو مانيءَ جو ٽائيم ٿي ويو هو ۽ گهر ۾ اڳهين تيار ڪري ويٺا هئا.
“يار مهرباني ڪري هلو، منهنجي هڪ دوست مون کي چيو آهي ته يونيورسٽي جي ٻين همراهه کي به وٺي اچان سو ڪيئن به ڪري توهان هلو.”
مون چيو مان ۽ آخر ٻئي زالن سان تيار ٿي ويا.
“هيءَ دعوت آخر ڪهڙي خوشي ۾ ٿي رهي آهي؟” هنن پڇيو.
“بس هو هرڻ جو شڪار ڪري آيو آهي، سو اهو کارائي ٿو.” مون ٻڌايو مان.
“ڀالو. خوب سندر،” ڪئپٽن حبيب بنگالي لهجي ۾ چيو. “اري ڀائي! ڪٿي سانتا ڪلاز دل ۾ ته نه ڪندو ته هن جي سواري جو جانور Reindeer کائي رهيا آهيون؟” ۽ پوءِ اهڙي طرح کلندا چرچا ڪندا عمر جي گهر پهتاسين. دعوت عمر جي هئي پر ميزبان جا فرض مون پئي ادا ڪيا. پنهنجن يونيورسٽي جي دوستن کي هتي جي رهندڙ فلسطيني عرب عمر سلام ۽ سندس زال سان ملايم. مانيءَ جي ٽيبل تي ڀت، نان، پٽاٽن جي ڀاڄي هئي، ٻوڙن جا ٻه وڏا ڊش هئا، هڪ ۾ چمچو وجهي ٻوٽي ڪڍي ملئي دوست علي رضا جي پليٽ ۾ وجهي ٻڌايو مانس ته اهو ڪڪڙ آهي.
“اهو ته آئون به ڏسان پيو ته ڪڪڙ آهي” رضا علي کلندي چيو.
ايتري ۾ ٻئي ڊش ۾ گوشت جو وڏو چمچو ڀري سندس پليٽ ۾ وجهي ٻڌايومانس ته هي هرڻ آهي. ظاهر آهي ٻن ٻوڙن ۾ هڪ ڪڪڙ ته باقي بچيل ٻيو هرڻ ٿيو. ان بعد حبيب جي پليٽ ۾ به مون وڌو. ڪڪڙ کان وڌيڪ هرڻ جو گوشت وڌم. زالن کي به چيم ته هرڻ ٽيسٽ ڪريو. اسان جو دوست عمر سلام تمام سٺو شڪاري آهي. عمر سلام جي زال کي ته انگريزي نٿي آئي سو اها ته هميشه وانگر فقط ماٺ ڪري هر ڳالهه تي مرڪندي رهي، پر مون ڏٺو ته عمر به رڳو مرڪندو رهيو. مون ته چاهيو ٿي ته هو هتي جي هرڻن بابت ڪجهه وڌيڪ ٻڌائي. ڪجهه شڪار بابت، ڪجهه انهن جي نسل ۽ عادتن مطابق پر ڪجهه به نه، بلڪه آئون هرڻ جي ڳالهه ڪريان ته هو وري ٻي ڪا ڳالهه کڻيو ڪڍي ۽ سڀ ان بحث ۾ لڳيو وڃون. بهرحال اهو آهي ته ڳالهيون کڻي هرڻ جو نه ٿيون، پر اسان آيل مهمانن هرڻ جو گوشت کاڌو. اهو هو ئي اهڙو لذيذ. مانيءَ بعد چانهه لاءِ اچي ڊرائنگ روم ۾ ويٺاسين. جنهن صوفي تي آئون ويٺو هوس ان تي وڌيڪ ماڻهوءَ جي ويهڻ جي جاءِ نه هئي ته به عمر سلام سوڙهو سنگهورو ٿي اچي منهنجي ڀرسان ويٺو. ڪجهه منٽن بعد هڪ اهڙي گهڙي آئي جنهن ۾ سواءِ عمر ۽ منهنجي، باقي آيل مهمان ڪنهن عنوان تي بحث ڪندا رهيا. اهو موقعو بهتر سمجهي عمر مون کي آهستي چيو.
“الطاف! ماني ڪيئن لڳي؟”
“تمام سٺي هئي” وراڻيو مانس، “خاص ڪري هرڻ جو گوشت، تو ڏاڍي تڪليف ڪئي.”
۽ پوءِ گهڙي ساعت لاءِ سوچي عمر پڇيو.
“توهان اٺ جو گوشت کائو؟”
“ڇڏ يار” مون وراڻيو مانس.
“سهي ۽ هرڻ جو گوشت ته ٺيڪ هو پر مهرباني ڪري هاڻ اٺ جو گوشت نه کارائجانءِ.”
منهنجو اهو جملو ٻين مهمانن به ٻڌو ۽ سڀ کلڻ لڳا. حبيب ۽ رضا علي ٻنهي هڪ وقت پڇيو: “ڇا اٺ حلال آهي.”
ظاهر آهي هنن لاءِ اٺ هڪ عجيب جانور آهي جيڪو ورلي چڙيا گهر ۾ ڏٺو هوندائون جو ملائيشيا توڙي بنگلادِش بارشن جا اهي ملڪ آهن، جتي اٺ جهڙو جانور (جيڪو پنهنجي مٽ ۾ به ترڪي پوندو آهي) ڪيئن ٿو رهي سگهي. سو انهن ملڪن ۾ اٺ توڙي گڏهه نظر نه ايندو آهي ۽ جڏهن ڪا شيءِ نظر نه اچي ته ان بابت ڪنهن کي ڪهڙي خبر ته اها حلال آهي يا حرام.
“بلڪل حلال آهي،” عمر سلام ٻڌايو، “ڇا توهان ڪڏهن اٺ کاڌو آهي؟”
“نه نه، توبهه ڪريو.” رضا علي ۽ حبيب هڪ ئي وقت چيو.
“ڀلا الطاف تو-؟” عمر سلام مون کان پڇيو.
“يار مون ته کاڌو آهي. خاص ڪري طرابلس، بيروت، دبئي ۽ دوحا ۾” مون ٻڌايو مانس.
“فراءِ يا ٻوڙ؟” عمر پڇيو.
“دبئي ۾ ته ان جا ڪواب جام وڪامن ٿا” مون ٻڌايو مانس. “يڪو گوشت جو ٽڪرو لوهي سيخ تي ٽنگيل هوندو آهي. شيخ گول پئي ڦرندي آهي ۽ چوڌاري اليڪٽرڪ هيٽرن ذريعي سيڪ پيو ايندو اٿس. پوءِ دڪاندار ڪپ سان ان جي مٿئين تريل حصي جا ٽڪرا ٽڪرا ڪپي ڏيندو آهي.”
“اڙي اهو ته مون به جام کاڌو آهي” حبيب چيو.
“ته اهو ئي ته اٺ جو گوشت آهي.” مون ٻڌايو مانس.
“اوه خانا خراب” حبيب چيو “پر يارو ٿئي ڏاڍو لذيذ ٿو.”
“لذيذ ٿئي ٿو نه –؟” عمر پڇيو.
“هائو”، اسان وراڻيس.
“ڀلا اڄ جو گوشت ڪيئن لڳو؟” عمر پڇيو.
“اهو ته واهه جو هو، هرڻ جي گوشت جو ته جواب ئي ناهي. اسان چيس.
منهنجي ڀرسان ويٺل عمر ان وقت مون کي ڪن ۾ آهستي چيو: “الطاف اڄ جيڪو کاڌانو اهو هرڻ نه پر اٺ جو گوشت هو.”
“قسم سان-؟” مون پڇيو.
“ها. ڇا ٿيو جو هرڻ ملي نه سگهيو. پنهنجي ٽيونيشن دوست کي فون ڪيم ته هن ٻڌايو ته هن وٽ هڪ توڏي (ٻچڙي) اٺ جو فروزن گوشت هينئر هينئر ٽيونيشيا کان آيو آهي. هن جي زال اٺ جي گوشت کي رڌڻ جي به ماهر آهي. سو هن کي چيم ته اڳو پوءِ رڌي ڏي ته کڻي وڃان.”
“ڏاڍي ٻڌائي” مون عمر کي چئي ٻين سان مخاطب ٿيس. “معزز مهمانو ٻڌو، جنهن اٺ نه کاڌو آهي ان کي مبارڪ هجي جو هن اڄ پهريون دفعو اٺ کاڌو.”