الطاف شيخ ڪارنر

ڪراچي کان ڪوپن ھيگن

الطاف شيخ هن سفرنامي ”ڪراچيءَ کان ڪوپن هيگن“ ۾ ڪڙيون ۽ سچيون حقيقتون کڻي اسان اڳيان آنديون آهن. هن ڀيري کلائيندي کلائيندي اسان کي روئاري بہ ڇڏيو اٿائين-  ذهني طور جهنجهوڙڻ جي ڪوشش بہ ڪئي اٿائين. هن سفرنامي ۾ الطاف شيخ جي ڏنل معلومات ۽ پنھنجي سماج جي ٻين ملڪن جي سماج سان ڀيٽ ۽ حقيقت تي ٻڌل تجزيو خاص طرح اسان جي نئين ٽھي ۽ شاگردن لاءِ نھايت اهم آهي.

  • 4.5/5.0
  • 25
  • 2
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book ڪراچي کان ڪوپن ھيگن

مسلمان ته ڪي خطرناڪ ماڻهو آهن

ڊنر دوران منهنجي گهڻي ڳالهه ٻولهه مصر جي پروفيسر ڊاڪٽر منصف سان ٿي. ڪجهه عرصو اڳ نيويارڪ جي ورلڊ ٽريڊ سينٽر تي ڦاٽل بم بابت ڊاڪٽر صاحب جي راءِ پڇيم جنهن لاءِ اهو ٻڌڻ ۾ اچي ٿو ته ان ۾ مصر جي هڪ نابين مذهبي رهنما عبدالرحمان جو هٿ آهي.
“آمريڪا جهڙي وڏي طاقت کي جيئن وڻي تيئن ڪري سگهي ٿي.” هن چيو. “جنهن کي وڻي تنهن کي چور چئي جهلي. جنهن کي چاهي ساڌ قرار ڏئي ڇڏي ڏي. هن وٽ انصاف جي هڪ زبان نه آهي پر ٻه زبانون آهن. حالت اها آهي ته ٻن سالن کان بوزنيا ۾ مسلمانن جو ڪوس ٿي رهيو آهي ته ان تي نه آمريڪا کي دل ۾ رحم ٿو اچي نه يورپ کي. جرمني، فرانس، اٽلي، انگلينڊ يا ناروي، ڊينمارڪ، سئيڊن کان يوگوسلاويا ڇا پري آهي؟ پر هر ڪو پنهنجي عياشي ۽ سک چين ۾ مگن آهي. ڄڻ اهو ڪي ڪجهه ڪنهن ڏورانهين ڏيهه ۾ اسٽيج تي ڊرامو ٿي رهيو آهي. ائڪٽنگ ٿي رهي آهي. جنهن کان متاثر نه ٿجي، اهو سڀ ڪجهه ان ڪري جو ظلم مسلمانن تي ٿي رهيا آهن. ان جاءِ تي ڪنهن هڪ به يهودي، آمريڪي يا برطانوي عيسائيءَ جو قتل ٿئي ها ته سڀني کي انساني حق رکڻ جو اونو ٿي پوي.
“ساڳيو حال اسرائيل ۾ فلسطينين سان ٿي رهيو آهي. اسرائيلين کي موچڙو هڻڻ بدران انهن کي هيرو بڻايو پيو وڃي. اڳ ۾ اسرائيلي اهو چئي آمريڪا جي مدد لاءِ همدردي حاصل ڪندا هئا ته هو آمريڪا جي مفاد ڪارڻ ڪميونسٽ دنيا کي منهن ڏيو ويٺا آهن. هاڻ ان ڪميونزم ۽ ان روس جو ڍونگ ختم ٿيو آهي ته ان جي جاءِ تي ٻيو شروع ڪيو اٿن. هاڻ هو آمريڪا کي اهو نقشو پيش ڪري رهيا آهن ته مسلمان خطرناڪ ماڻهو آهن، جيڪي آمريڪا ۽ سڄي دنيا کي تباهه ڪرڻ چاهين ٿا. آمريڪا انهن کان بچڻ گهري ٿو ته اسرائيل کي طاقتور بڻائي _ جيئن اسرائيل مسلمان تحريڪن کي ٻنجو ڏئي سگهي. نيويارڪ جي ورلڊ ٽريڊ سينٽر ۾ بم جو اهو ڌماڪو ان ڏينهن ٿيو آهي جنهن ڏينهن اسرائيل جي وزيراعظم کي آمريڪا جي صدر سان واشنگٽن ۾ ملڻو هو. هاڻ خبر ناهي اسان جي هن مولويءَ اهو بم ڦاڙايو يا اسرائيلين پاڻ، جيئن آمريڪا مسلمانن جي انهن ڪمن کان ڊڄي اسرائيل کي اڃان کارائي پياري متارو ڪري.”
“اڄ ڪلهه جي دنيا تي نظر ڪجي ته جتي ڪٿي مسلمانن لاءِ مشڪل ٿيندو وڃي”، مون ڊاڪٽر منصف کي چيو، “پوءِ ڪٿي مسلمان مسلمانن جون ٻوٽيون پيا پٽين ته ڪٿي غير مسلم قومون مسلمانن کي تباهه ڪرڻ ۾ رڌل آهن. عراق ايران سان وڙهندو رهيو. آخر تائين وريو ڪجهه ڪونه. ٻنهي ڌرين جو مال ۽ ماڻهو مرندا رهيا، پوءِ ايران کي ڇڏي عراق پنهنجي عقل تي يا آمريڪا جي اڻ سڌي چرچ تي ڪويت جا ڌاڻا ڪڍيا. وري آمريڪا اچي عراق جي ستياناس ڪئي ۽ نه فقط عراق کي ڪمزور ڪيو پر ننڍن وڏن عرب ملڪن کي ڊيڄاري ڇڏيو. ترڪي، شام، عراق ۽ ايران گڏجي ڪردن کي ماري رهيا آهن ۽ بقول توهان جي وزيراعظم حسني مبارڪ جي سوڊان مصر لاءِ ٻائيتال پيدا پيو ڪري. اهي ته اهڙا مثال آهن جنهن ۾ پنهنجا هٿ پنهنجين ڳچين ۾ آهن. ان کان علاوه يوگوسلاويا جو حال ڏسو، هندستان ۾ مسلمانن جو حال ڏسو، ويندي سوويت روس جي آزاد ٿيل رياستن ۾ مسلمان رياستون عتاب ۾ آهن، ان بابت توهان جو ڇا خيال آهي؟”
“دراصل اڄ جي دور ۾ هيءَ جنگ جاهل ۽ عقلمند جي هلي رهي آهي.” ڊاڪٽر منصف مختصر جواب ڏنو.
“ڇا مطلب؟” مون وضاحت معلوم ڪرڻ چاهي.
“هي آمريڪا، انگلينڊ ۽ يورپ جا ملڪ ڇا آهن؟ اهي وڏا عقلمند آهن. تمام هوشياري سان جنگ وڙهي رهيا آهن. ٻئي پاسي اسين ڇا آهيون _ بيوقوف ۽ ڇسا آهيون. هيتري آدمشماري، هيترو تيل نڪرڻ باوجود ۽ دولت جا مالڪ هجڻ بعد به Ediots آهيون. پاڻ ۾ ٻڌي نٿا پيدا ڪري سگهون. يورپ جا ڏهه مختلف زبانون ڳالهائيندڙ ڏهه ملڪ يورپين ڪميونٽي ٺاهيو وڃن، اسان جا چار ننڍڙا ملڪ ساڳي زبان ڳالهائڻ جي باوجود به هڪ ٿي نٿا سگهون. سڀ ڪجهه هوندي به پنهنجو پاڻ کي به پريشان ڪريو ويٺا آهيون ته ڀر واري ڀاءُ ملڪ کي به. پاڻ ۾ ئي وڙهيو هڪ ٻئي کي ڪمزور پيا ڪريون، غير سان ڇا مقابلو ڪنداسين. غير ته اسان جو تماشو ڏسي مزو پيو ماڻي.”
ڊاڪٽر منصف بيحد حقيقت پسند لڳو ٿي، سندس ڪجهه ٻيون ان قسم جون ڳالهيون جيڪي هن وقت ياد اٿم ۽ هتي قلمبند ڪرڻ چاهيان ٿو اهي هن ريت آهن:
• اسان مسلمانن کي تاڪيد ٿيل آهي ته “اسلام جي رسيءَ ۾ ٻڌجي هڪ ٿي وڃون ۽ ڇڙوڇڙ نه ٿيون.” پر اڄ جي حالتن موجب اسان مسلمان ڪو ان تي عمل ڪريون ٿا ؟
• تازو ڪراچيءَ ۾ ٻاونجاهه کن مسلمان ملڪن جا وزير (وزير خارجه) مليا ۽ اسلامي بئنڪ ڪاريءَ کان وٺي جمهوريت جي بحاليءَ بابت ڳالهائيندا رهيا پر ورلي ڪنهن ڳالهه تي سڀني ڪا قبوليت ڏيکاري.
• عيسائيت جي دنيا ۾ مسلمانن جي اها سڃاڻ وڃي رهي آهي ته مسلمان هر غلط ڪم ڪري ٿو.
اسان مسلمانن خلاف زهر اوڳاڇيندڙ مغربي پريس نه فقط بنيادي دشمني ڪارڻ پر ساڙ ۽ حسد خاطر دنيا کي مسلمانن بابت اهو ئي اميج ڏئي ٿي ته هو اڇي چوغي (جبي) وارا ماڻهو آهن. هنن جي گهر جي بُهري(Basement) ۾ بم ٺاهڻ جي فيڪٽري آهي. هن جا ٻار ڪلاشنڪوف بندوق جا پرزا پرزا ڌار ڪري وري ڳنڍي سگهن ٿا. گهر ۾ چار زالون رکڻ جا شوق اٿن. پنهنجي جاهليت کي خوش نصيبي سمجهن ٿا ۽ سڄو زور ان ڳالهه تي اٿن ته سندن زالون ستن پڙدن ۾ ڍڪجي هلن ۽ پاڻ ٻين جي زالن کي ڪرڙين نگاهن سان تاڙيندا وتن. ان قسم جا ماڻهو نظر اچڻ تي مغربي دنيا جي هڪ سٺي شهريءَ جو اهو فرض آهي ته هو هڪدم CIA کي اطلاع ڪري.
• اسلام کان لکين اڻ واقف عيسائين لاءِ اسلامي دنيا هڪ خوف ۽ خطري جو ويڙهو آهي، جنهن جو مول مقصد مغربي حڪومتن خلاف جهاد ڪرڻو آهي. ان ڊيڄوڙي ۾ هر مغربي ملڪ بنا ڪنهن سوچ سمجهه جي مسلمانن کي خطرناڪ سمجهندو وڃي. فلسطيني جڏهن پنهنجي وطن لاءِ وڙهن ٿا ته مغرب جا ماڻهو اهو نٿا سمجهن ته هو هڪ قومي مقصد لاءِ وڙهي رهيا آهن. هو قوم پرست آهن، هنن کان سندن ڌرتي کسي وئي آهي. هو ان کي واپس وٺڻ لاءِ وڙهي رهيا آهن. انهن ۾ سڀ مسلمان نه پر عيسائي به آهن. مشهور آزادي جي تحريڪ پي ايل او (Popular Front for Liberation of Palestine) جو ليڊر جارج حباش ڪير آهي؟ هو هڪ عيسائي عرب آهي پر مغرب جا ماڻهو سمجهن ٿا ته PLO يا ان جهڙيون تحريڪون پاڳل مسلمانن جون آهن ۽ هو خوامخواه دنيا جي گولي تي هنگامو پيدا ڪري رهيا آهن. اهو ڪوبه نٿو سوچي ته هنن جي ٻچن ٻارن کي بي گهر ڪيو ويو آهي.
• هوڏانهن بوزنيا ۾ عيسائي مسلمانن کي ماري رهيا آهن ته انهن کي عيسائي نٿو سڏيو وڃي. هر وقت سرب ڪروٽ ۽ مسلم چيو وڃي ٿو.
• پر اسان وٽ جهاد جي لفظ جو جيترو غلط استعمال اسان جا مسلمان سياستدان ڪڍن ٿا اوتروئي غير مسلم ان کي سمجهڻ ۾ غلطي ڪن ٿا. افغانستان ۾ هاڻ مسلمان مسلمانن سان وڙهي رهيا آهن. ٻئي ڌريون ان کي جهاد سڏين ٿيون. “جهاد جو مطلب آهي دين اسلام کي خطري کان بچائڻ”، پر ڪيترائي دفعا مغربي پريس، ريڊيو ٽيليويزن قومي تحريڪن کي مذهبي جنگين جو رنگ ڏئي پيش ڪن ٿيون. اسان مسلمانن لاءِ Fundamentalist Fanatic جهڙا لفظ ۽ لقب گهڙين ٿا.
• فلسطيني جنگ به هڪ قوم پرستن جي جنگ آهي. جنهن ڳالهه جي سچائيءَ جي ساک جارج حباش به ڏيندو. ڪراچيءَ ۾ O.I.C جي ميٽنگ ۾ اها ئي ڳالهه فلپين جي مورو نئشنل لبريشن فرنٽ جي مسٽر نور مشوريءَ ڪئي ته ان کي مذهبي رنگ نه ڏنو وڃي.