الطاف شيخ ڪارنر

ڪراچي کان ڪوپن ھيگن

الطاف شيخ هن سفرنامي ”ڪراچيءَ کان ڪوپن هيگن“ ۾ ڪڙيون ۽ سچيون حقيقتون کڻي اسان اڳيان آنديون آهن. هن ڀيري کلائيندي کلائيندي اسان کي روئاري بہ ڇڏيو اٿائين-  ذهني طور جهنجهوڙڻ جي ڪوشش بہ ڪئي اٿائين. هن سفرنامي ۾ الطاف شيخ جي ڏنل معلومات ۽ پنھنجي سماج جي ٻين ملڪن جي سماج سان ڀيٽ ۽ حقيقت تي ٻڌل تجزيو خاص طرح اسان جي نئين ٽھي ۽ شاگردن لاءِ نھايت اهم آهي.

  • 4.5/5.0
  • 25
  • 2
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book ڪراچي کان ڪوپن ھيگن

سئيڊن ۾ بجلي هلي وئي هئي

گذريل ويهن ٽيهن سالن ۾ “پاڪستان جي شهرن ۾ ته ڇا ڳوٺن ۾ به ترقي اچي وئي آهي. بجلي، گئس، ٽيليفون گهر گهر اچي ويو آهي ۽ هاڻ ته ريفريجريٽر، ايئرڪنڊيشنر، ٽي وي، وي سي آر، ڊش اينٽينائون ۽ ڪمپيوٽر نظر اچن ٿا. سنڌ جي ڳوٺن ۾ به ڪيترن ئي گهرن ۾ بيد روم, ڊرائنگ روم ۽ فلئش سسٽم Toilets اچي ويا آهن. مرد اليڪٽرڪ شيور، ڊيوڊ ورنٽ ۽ اولڊ اسپائيس جهڙا لوشن ۽ بالي جوتا ۽ مئچ وڳا پائين ٿا. عورتن جي ڊريسنگ ٽيبلن تي اوچا اوچا فرينچ عطر، لوشن نظر اچن ٿا، پر گهر ٻاهران اڄ به مرزيل ڪتا اڌ ننڊ اڌ سجاڳ ۾ ويٺا الٽيون ڪڍن. گهٽين جون ناليون جيڪي پاڻيءَ جي نيڪاليءَ لاءِ آهن اهي ماڻهن جي ڪرفتيءَ سان اوور لوڊ آهن. هر پنجين ڇهين گهر جي ٻاهران گند ڪچري جو ڍير آهي. جنهن جي ڀرسان ننڍا ٻار بلورن راند پيا کيڏن. کين پيٽ جي ڪا بيماري لڳي چڪي آهي يا لڳڻ واري آهي. کين چمڙي جي خارش جي بيماري لڳي چڪي آهي يا لڳڻ واري آهي. پر اسان کي ڪجهه به احساس نٿوٿئي ته هن گندگيءَ ۾ سڌي يا اڻسڌيءَ طرح اسان جو هٿ آهي. اسلام صفائي جي تلقين ڪري ٿو ۽ ان کان اسان ڀڄون ٿا. ۽ اها ته هڪ عام ڏينهن جي ڳالهه آهي. ٻڪراعيد تي ته شهرن توڙي ڳوٺن جون گهٽيون ناليون چوڪ هونديون آهن. جتي ڪٿي سڄيل اوجهريون ۽ مکين سان جهنجهيل وکا ۽ ڇيڇڙا هوندا آهن ۽ اندر گهرن ۾ جيرن بڪين جي ترتران هوندي آهي. مهمانن ۽ دعوتن جو ڦهڪو هوندو آهي. ۽ آيل مهمان ولائتي عطر عنبيرن ۽ پوشاڪن ۾ سجيل، اهي ڍونڍ سان ڀريل گهٽيون لتاڙي، اندر گهرن ۾ ويس وڳن جون ڳالهيون ڪندا آهن يا وري انڊين فلمن جي ڪهاڻين، گانن ۽ ڊانسن جون. اسان مذهبي، اخلاقي توڙي ٽيڪنيڪلي ڪيترو پٺتي وڃي رهيا آهيون، ان جو هاڻ ڪيترن کي احساس ئي نٿو ٿئي. اسان پاڻ ۽ ان سان گڏ اسان جو ملڪ پڻ ڪيترو پوئتي پوندو وڃي، ان جو اسان کي خيال ئي نٿو ٿئي. اسان جو هر ماڻهو، اسان جو هر ادارو سست ۽ ڪاهل ٿيندو وڃي. هر هڪ پورهئي کان ڀڄي ٿو نتيجي ۾ سڄو ادارو بيڪار ثابت ٿئي ٿو. اسپتالون ڏسو چاهي روڊ رستا ۽ بسون ريل گاڏيون، بجلي جو ادارو ڏسو چاهي ٽيليفون ۽ پوسٽ کاتو.
ماڻهو گهرن ۾ بجلي جي اليڪٽرڪ فٽنگ سان گڏ سئي گئس تي هلندڙ گولو (گئس بتي) هڻڻ جو پڻ بندوبست ڪن ٿا ۽ ان سان گڏ گهر ۾ هر وقت ميڻ بتيون به رکن ٿا. ڇو ته کين خبر آهي ته بجلي ته اچڻي وڃڻي شيءِ آهي.
شروع ۾ ٻڌائي چڪو آهيان ته هتي سئيڊن ۾ اچڻ وقت الارم گهڙيال کڻي نه آيس، سج هڪ ته دير سان اڀري ٿو ۽ ٻيو ته آسمان تي هر وقت گهاٽا ڪڪر ڇانيل هجڻ ڪري منجهند مهل به اونداهه انڌوڪار لڳل هوندو آهي. سو هتي صبح جو اٿڻ لاءِ الارم ڪلاڪ Alarm clock ضروري آهي ۽ ان کي خريد ڪرڻ لاءِ ٻئي ڏينهن ئي مارڪيٽ ويس. جنهن دڪان تان پڇايان ته ان تي بيٽري يا چاٻي واري گهڙيال بدران اليڪٽرڪ جو ملي رهيو هو. آئون وٺان ئي نه. هر وقت اهو خيال دل ۾ ته بجلي وڃڻ تي گهڙيال بند ٿي ويندو ۽ وري اچڻ تي هلندو سهي پر وقت صحيح نه ٻڌائيندو. مون سان گڏ سنگاپور ۽ پورچوگال جو همراهه هو. هو ٻئي وائڙا ٿي پڇن ته تون ڇو نٿو وٺين.
“بجلي هلي وڃي ته؟” آخر مون ٻڌايو مان.
“ڇو ويندي” ٻنهي ٺهه پهه وراڻيو.
۽ اڄ ان کي ٻه سال اچي ٿيا آهن. ڪنهن هڪ ڏينهن به هڪ منٽ لاءِ به هتي بجلي فيل نه ٿي آهي. هڪ ڏينهن پنجن منٽن لاءِ ٿي هئي سو به رڳو منهنجي فليٽ جي، ان ڪري جو فليٽ جي مالڪ پراڻو Oven ڪڍي نئون اليڪٽرڪ جو چلهو هڻي ٿي ڏنو، ان لاءِ مون پنهنجي گهر جو Main Switch ٿوري دير لاءِ بند ڪيو هو.