ڪن جا ٻول بمن کان به طاقتور آهن
دنيا جي ڪيترن ئي ملڪن جا نمائندا سئيڊن جي هن شهر مالمو ۾ آيل آهن، جتي هيءَ يونيورسٽي آهي. ڊئنمارڪ، سئيڊن ۽ ٻين پاسي وارن ملڪن جا ته ڪيترائي اهم عهديدار آيل آهن، جهڙوڪ: وزير، شهرن جا ميئر، نيول ايڊيوڪيشن سان واسطو رکندڙ پروفيسر ۽ واسطيدار آفيسر، جهونا جهازي ۽ جهاز سازي جا ماهر، انجنيئر، نيول آرڪيٽيڪٽ وغيره. سئيڊن ۾ جن جن ملڪن جا سفارتخانا آهن انهن جا سفير يا سيڪريٽري نمائندگي طور آيل آهن. ڪن ملڪن جهڙوڪ: نائيجيريا، سعودي عرب، گهانا، ايران، ترڪي، هندستان کان انهن ملڪن جي وزارت مواصلات يا دفاع جا سيڪريٽري پڻ آيل آهن.ڏينهن جو هن يونيورسٽي جي واڌاري ۽ بهتري لاءِ ميٽنگون ۽ پريس ڪانفرنسون هلن ٿيون ۽ رات جو ڊنر يا هلڪي ڦلڪي دعوت ۽ ورائٽي پروگرام.
سومر ڏينهن شام جو ستين بجي ڌاري هتي جي سٽي هال ۾ يونيورسٽي وارن انهن نمائندن، شهر جي معزز ماڻهن ۽ يونيورسٽي اسٽاف، شاگردن ۽ سندن فيملين کي دعوت ڪئي، ان ۾ يونيورسٽي جي شاگردن پنهنجي پنهنجي ملڪ يا علائقي جو ڪو راڳ يا ناچ وغيره ڏيکاريو.
ايراني مڙيئي اهڙين دعوتن ۾ نه ايندا آهن جو هو ان محفل کان پاسو ڪن ٿا، جنهن ۾ شراب جو واهپو يا ڊانس هجي، ۽ هن پاسي جيڪي دعوتون ٿين ٿيون انهن ۾ کاڌو گهٽ، شراب وڌيڪ هلي ٿو. سڪون سان ويهي ڳالهائڻ گهٽ، ميوزڪ ۽ گوڙ گهمسان گهڻو ٿئي ٿو. هڪ ٻئي سان کيڪار کڙي يا ڄاڻ سڃاڻ گهٽ، نچڻ ٽپڻ وڌيڪ آهي. ان ڪري يونيورسٽي جي شاگردن جي دعوت ٿيندي آهي ته به ايراني نه ايندا آهن، پوءِ اها ٻي ڳالهه آهي ته انهن مان هڪ ٻه نوجوان بنا فيملي وارا ايراني، هئو مئو ٽرڻ بعد، ڪڏهن پيئندا به آهن ته يونيورسٽي جي شاگردياڻين خاص ڪري ڏکڻ آمريڪا جي ڇوڪرين ۽ مهمان طور آيل شهر جي عورتن سان ڊانس به ڪندا آهن. هڪ ٻه ايراني ڪڏهن ڏاڙهي رکندا آهن ته ڪڏهن پاڪي گهمائي پيا هلندا آهن. بهرحال دنيا جو واحد ملڪ ايران آهي جنهن جا گهڻي ڀاڱي شاگرد اهڙين دعوتن ۽ ڳالهين کان پاسو ڪن ٿا.
پر هن دعوت ۾ نه فقط سڀ ايراني آيا پر ٻارن ٻچن کي به وٺي آيا، ايران ۾ ڇوڪري نون سالن جي ٿيڻ تي مٿو ڍڪي هلي ٿي ۽ جنهن چورس پوتي نما ڪپڙي جو ٽڪنڊو ٺاهي مٿي کي هوءَ ڍڪي ٿي ان کي روءِ سري سڏجي ٿو. (عرب ان کي “حجاب” چون ٿا ۽ ملئي “تودونگ”).
هن وقت اسان جي بئچ ۾ ڇهه ايراني آهن ۽ اسان کان هڪ سال جونئر بئچ ۾ يارنهن آهن، انهن ۾ ڪي جهازن جا ڪئپٽن ۽ چيف انجنيئر آهن ته ڪي بندرگاهن جا آفيسر ۽ واسطيدار وزارتن (Ministries) مان آهن. سندن ٻارن ٻه فارسيءَ جا راڳ ڳايا. جن مان هڪ جو ٿلهه هو: الله اڪبر-خميني رهبر.
“زنجير اساتعمار مردانه بگستيم
رزدام اهريمن باياد حق ريستم
مانغمه الله اڪبر بر زبان داريم
ماچون خميني رهبري روشن بيان داريم
الله اڪبر، خميني رهبر”
اسان غلاميءَ جي زنجير کي ٽڪرا ٽڪرا ڪري آزادي حاصل ڪئي آهي.
خدا کي ياد ڪري اسان شيطان کان نجات حاصل ڪئي آهي.
الله وڏو آهي، اهو نغمو اسان جي زبان تي هر وقت آهي.
اسان کي امام خمينيءَ جي رهبري جي ضرورت آهي، جنهن جا قول روشن آهن.
الله وڏو آهي- خميني اسان جو رهبر آهي.
ڪنهن پروفيسر، شايد چرچي ۾ چيو هون ته گانو ضرور ڳائجو پر خميني خميني گهٽ ڪجو.
“ڀلي ڪو ڇا به چوي، اسين خمينيءَ جو نعرو ضرور هڻنداسين.”منهنجي هڪ ايراني ڪلاس ميٽ حسين علي غوليزاده ٻڌايو، جنهن جي ٽن ڌيئن هر هڪ ريحانه، فائزه ۽ فاطمه ٻين سان گڏجي مٿيون راڳ ڳايو، ان ڳائڻ وارين ڇوڪرين جي ٽولي ۾ به ٽي ته پنجن ڇهن سالن جون به ٿينديون (يا شايد قد بت ۾ هلڪيون لڳي رهيون هيون) پر اهي به مٿي تي روءِ سري ٻڌي آيون هيون. هنن سڀني کي وڏا چوغا پهريل هئا جن مان فقط هٿ ۽ منهن نظر آيو ٿي.
اسٽيج تي اچڻ سان ڪيترن ئي سندن فوٽا ڪڍيا، دنيا جي هن ملڪ (سئيڊن) ۽ هن ماحول جي رهاڪن لاءِ هيءَ اچرج جهڙي ڳالهه هئي. اهو ڏسي تعجب ته سعودي عرب، الجيريا، نائيجيريا ۽ ٽيونيشيا، ملائيشيا کان سوماليا ۽ اٿوپيا جي مسلمان شاگردن کي به لڳي رهيو هو ته ننڍڙيون ڇوڪريون، جيڪي هونءَ مٿو اگهاڙو ڪري پيون کيڏن پر هاڻ اهي به ڍڪجي شڪجي آيون آهن.
“اسلام کان غير واقف ڇا سوچيندا ته ڇا اسلام ۾ پڙدي جي ايڏي سختي آهي!” منهنجي ڀر ۾ نائيجيريا جي شاگرد علي جمبا چيو.
بهرحال ايران جي هيءَ قوم پنهنجي امام خمينيءَ جي حڪم جي پوري پوري پوئواري ڪرڻ جي ڪوشش ڪري ٿي. مرد ڏاڙهيون ۽ عورتون نه فقط پڙدو ڪن ٿيون، پر هر ڳالهه اسلام جي نقطه نگاهه سان ڪن ٿيون. امام خمينيءَ کان اڳ بڇڙاين ۾ ايران اسان جهڙن ملڪن کان به گهڻو اڳتي نڪتل هو. ميءَ، جام، ساقي، شراب، شباب، رباب- ڇا ڇا نه ٿي هليو، پر هاڻ خميني بعد ڳالهه ئي ٻي ٿي وئي آهي، جيئن “شمن چوي ٿو ته ويهي رهو ته سڀ ويهي رهن.” امام خمينيءَ حڪم ڪڍيو ناهي ته پوئواري ٿي ناهي، پوءِ دنيا کڻي ڇا به چوي.
گذريل سال بارسلونا (اسپين) ۾ اولمپڪ جي راندين جي افتتاح وقت هر ملڪ جي رانديگرن اڳيان ميزبان اسپيني ڇوڪريءَ ان ملڪ جي جهنڊي مان ٺهيل اڌ اگهاڙي ڊريس ۾ “مارڪر” ٿي هلي، پر ايران ئي هڪ واحد ملڪ هو جنهن اهڙي مسخري کان صاف صاف منع ڪئي. رانديگرن واري ٽولي ۾ به هنن ڪابه عورت نه رکي. اسپين ۽ اولپمڪ راندين جا قانوندان اعتراض ڪندا رهيا پر ايران پنهنجي اصول تي اٽل رهيو. تڏهن ته شيطاني آيتون Satanic Verses لکڻ واري سلمان رشدي جو به ايران جي فتوا بعد ئي ساهه سڪيو. نه ته ان کان اڳ پاڪستان، هندستان، ملائيشيا، بنگلاديش جا ماڻهو سلمان رشدي خلاف جلسا جلوس ڪڍندا رهيا، سندس بوتا ٺاهي ساڙيندا رهيا، سندس ڪتاب ۽ ڪتاب وڪڻندڙ دڪانن کي باهيون ڏيندا رهيا، پر “همراهه” ڏند ڪڍي کلندو رهيو. نه فقط عوام پر ڪيترن ملڪن جون حڪومتون پنهنجن سفارت خانن ذريعي پنهنجي اعتراض جو اظهار ڪنديون رهيون، پر هي همراهه بالم ٿي هلندو رهيو. پوءِ جيئن ئي امام خمينيءَ سندس قتل جي فتوا ڏني ته همراهه جو مٿو چڪرائجي ويو ته صحيح طرح مصيبت هاڻ اچي ويو آهيان. اهو ڏينهن اڄ جو ڏينهن سلمان رشدي لڪندو وتي. هو ڇا چوندا آهن ته ڪن حاڪمن ۽ اڳواڻن جي لفظن کي، بمن بارودن کان به وڌيڪ طاقت ٿئي ٿي.