دنيا اکيون ۽ ڪن بند ڪري ڇڏيا آهن
پر ٽي ويءَ جا استاد ۽ ان قسم جي فلم ٺاهڻ وارا به هوشيار آهن، شهزادي چارلس جون هڪ ٻئي پويان ٻه چار جهلڪون اچڻ بعد ڪمينٽيٽر يڪدم چوي ٿو: “هن کي خبر ناهي ته عرب هنن غريب ٻارن کي ڌارين ملڪن مان وٺي آيا آهن ۽ نه ته هو اهڙي دعوت کان ئي ونءُ وڃي ها.”
سو ان قسم جي فلمن ڏيکارڻ سان انسان ذات سان ڪا همدردي يا انهن ڏوهن جو تدارڪ نظر نٿو اچي، پر هڪ قسم جي نفرت پيدا ڪرڻ جو ئي پهلو آهي. جي دل ۾ همدردي هجي ها ته پاڪستان ۽ عرب رياستون ته پري، خود سندن پڙهيل ڳڙهيل ۽ قانون تي هلندڙ يورپ جي ملڪن ۾ روزانو جيڪو ايشيا جي ماڻهن سان، خاص ڪري مسلمانن سان ظلم ٿي رهيا آهن پهرين ته انهن بابت آواز اٿارين.
هتي يورپ ۾ سندن ماڻهن يا ايشيا آفريڪا جي ماڻهن سان ٿيندڙ ظلمن وقت خبر ناهي ڇو انساني حقن (Human Rights) جو نه آمريڪا کي ۽ نه ڪنهن يورپي ملڪ کي ڪو خيال اچي ٿو. جيئن انگلنڊ جي هڪ اخبار ۾ ڪنهن جو مضمون هو ته آمريڪا يا يورپ جڏهن اهو ٻڌي ٿو ته عرب يا مسلمان ملڪ ۾ چوريءَ جي ڏوهه ۾ چور جو هٿ ڪپيو وڃي ٿو ته ان کي ظلم سڏي ٿو ۽ کيس اک جو بدلو اک، ڏند جو بدلو ڏند وارو قانون سٺو نٿو لڳي، پر آمريڪا پاڻ جارج بش تي ڪوڙي سچي حملي بعد بنا ثبوت ۽ گڏيل قومن جي بنا اجازت جي فقط صدام کي نقصان پهچائڻ بدران غريب عراقين تي بمن ۽ گولين جو وسڪارو ڪريو ڏئي ته ڪنهن کي به ان تي آڱر کڻڻ جي همت نٿي ٿئي.
گذريل مهيني جي هفتيوار “ايشيا ويڪ” ۾ ملائيشيا جي اڳوڻي ڊپٽي پرائيم منسٽر ۽ U.N Commission on Human Rights جي موجوده ميمبر موسيٰ حطام جو انٽرويو آيو آهي جنهن ۾ هڪ هنڌ هو خوب چوي ٿو:
“مغربي ملڪ سمجهن ٿا ته انساني حقنجو ڪو هو ئي خيال ڪن ٿا پر حقيقت ۾ انهن مغربي ملڪن ۾ ڪيترا اهڙا ملڪ آهن جن جي ظلمن جا داستان عام آهن، ٻيو ته ٺهيو پر سندن در اڳيان _ يعني بوزنيا ۾ ٻن سالن کان انسان ذات تي ظلم ٿي رهيا آهن، پر آمريڪا توڙي يورپ وارا ماٺ ۾ آهن، هوڏانهن عراق کي پادر هڻن لاءِ آمريڪا رڳو جوتي ۾ هٿ وڌو ته سڀني مغربي ملڪن آمريڪا جو پاسو وٺي عراق کي موچڙا هڻڻ شروع ڪري ڏنا. هاڻ بوزنيا جي معاملي ۾ ماٺ ۾ آهن. ڇا ائين ته نه آهي ته بوزنيا ۾ جيڪي ظلمن ۽ غمن ۾ چيڀاٽجي رهيا آهن، اهي ٻيا نه پر مسلمان آهن، ان ڪري انهن سان ڪو همدردي نٿو ڪري. گڏيل قومن جي انساني حقن جي هن ڪميشن ۾ ڪم ڪرڻ بعد مون کي اهو ئي تجربو ٿيو آهي ته توهان ڪهڙو به ظلم ڪري بچي سگهو ٿا، بشرطيڪ توهان مغربي طاقتن سان ها ۾ ها ملائيندا اچو. بوزنيا ۾ ٿيندڙ ظلمن خلاف قدم کڻڻ بدران آمريڪا ڪانڀ ٻڌي منهن ورائي ماٺ ڪري ويهي رهيو آهي. هن کي ڏسي سڄي دنيا پڻ ظالم کي سزا ڏيڻ بدران اکيون ۽ ڪن بند ڪري ڇڏيا آهن.”