سنڌياڻي تحريڪ
ان بعد قرآن سان شاديءَ بابت سنڌ جي ڪجهه اهم شخصيتن (ڪراچي جي مولانا نوراني ۽ پروفيسر شاهه فريد الحق سميت) پڇيو ويو ته آيا اها حقيقت آهي يا غلط بياني. ڪن اڻ ڄاڻائي ڏيکاري. ڪن ٻڌايو ته هنن ٻڌو آهي ته ان قسم جون شاديون يا زوريءَ حق بخشرايا وڃن ٿا پر سندن علم ۾ ڪا اهڙي فيملي ناهي. هڪ ٻڌايو ته ان قسم جون شاديون ڪن ماڻهن ۾ عام آهن.
ان بعد جنگ اخبار جي ڪالم نويس زاهده حنا ڏيکاري وئي جنهن ٻڌايو ته سنڌ مان ان ظالم رسم جي خلاف سال ۾ ويهه پنجويهه خط اچن ٿا جن مان پاڻ هڪ اڌ پڙهي ٻڌائين.
“سنڌ ۾ عورتن جي تعليم گهٽ آهي. ان ڪري اڃان ايترا خط نٿا اچن ۽ نه وري عورت کي ايڏي آزادي آهي ته هوءَ ٻاهر وڃي خط پوسٽ ڪري.”
انهيءَ گفتگو کان اڳ ۽ پوءِ وچ وچ ۾ جنگل ڊرامي جا ڪجهه سين انگريزي ترجمي سان ڏيکاريا ويا جيڪي ان شاديءَ جي عڪاسي ڪن ٿا.
ان بعد بي بي سي جي ڪمينٽيٽر سنڌ جي عورتن جي تحريڪ سنڌياڻي بابت ٻڌايو ته اها تحريڪ تمام مشهور آهي ۽ ڪيترين غريب عورتن لاءِ پاڻ پتوڙي رهي آهي. “هن تحريڪ جي ميمبر شپ جو تعداد پنجاهه هزار ميمبرن کان به مٿي آهي. اهي هن قسم جي شادي واري مسئلي کي Condemn ڪن ٿيون ۽ هڪ ڳوٺ کان ٻئي ڳوٺ تائين عورت کي ان ظلم کان نجات ڏيارڻ ۾ مدد ڪن ٿيون.”
ان دوران پس منظر ۾ ڪجهه سنڌي ڳوٺاڻيون ڇوڪريون سنڌي راڳ “او ساٿي باک ڦٽي ٿي ..” ڳائيندو ڏيکارين ٿا ۽ آخر ۾ مريم پليجو جو پڻ مختصر انٽرويو ڏنو ويو. مريم جنهن جو تعلق سنڌياڻي تحريڪ سان آهي ان مسئلي ۽ ان جي حل تي ڪجهه روشني وجهي ٿي.