اڄ پڻ وايون ڪن
فدا حسين ڦودنو رات جو تمام دير سان منهنجي فليٽ تي آيو. زور سان ڪڙو کڙڪائي مون کي سڏ ڪيائين.
در کوليم.
فدا حسين ڦودنو ٻئي هٿ چيلهه تي رکي بيٺو هو، چيائين،”تنهنجي فليٽ جي هيٺان فٽ پاٿ وٽ هڪ لاش پيو آهي.“
”لاش؟“ مون کان ڇرڪ نڪري ويو.
”ها، لاش.“
”ڪير آهي؟“
”هن مرڻ کان اڳ ڪو به نياپو نه ڇڏيو آهي.“ ڦودني چيو،”توسان ڪچهري ڪرڻ لاءِ جيئن هيٺ پهتس، لاش ڏٺم.“
منهنجي پٺيان چيني چيو، ”فٽ پاٿ تي جيڪو ماڻهو پيو آهي، سو مئل ناهي. مرڻ جي تيارين ۾ آهي.“
منهن ورائي چيني کان پڇيم”توکي ڪيئن خبر پئي ته فٽ پاٿ تي پيل شخص مئل ناهي، پر مرڻ جي تياريءَ ۾ آهي.؟“
چيني وراڻيو،”مان جڏهن فٽ بال ميچ تان موٽيو هوس، تڏهن ڏاڪڻ چڙهڻ کان اڳ مان وٽس وڃي بيٺو هوس. هن مون ڏانهن ڏٺو هو ۽ ڳالهايو هو؟“
فدا حسين ڦودنو حيران ٿي ويو، پڇيائين، ”هن ڳالهايو هو!“
”ها، ادا ڦودنا.“ چيني وراڻيو، ”هن مونکي ڏسي چيو هو، اڄ پڻ وايون ڪن، وڻجارا وڃڻ جون.“
”ڇا!“ ڦودني کان رڙ نڪري ويئي.
”ان بيت جي معنيٰ سمجهين ٿو، ڦودنا؟“ ڦودني کان پڇيم.
”ها.“
”ڇا ٿو سمجهين؟“
”لفظ زبان تي آڻيندس، ته اندر اڌ ٿي پوندو.“
”ڳالهاءِ ڦودنا.“
فدا حسين جو لوهه جهڙو جسم ڪنبڻ لڳو. چيائين،”اهو هڪ نسل جي ابدي سفر جو اهڃاڻ آهي.“
مون ڏاڪڻ لهندي چيو،”اچ چينا، جلد ڪر. فدا حسين تون به اچ، هن کي وڃڻ نه گهرجي. اسين کيس وڃڻ نه ڏينداسين.“
اسين ڏاڪڻ لهي فٽ پاٿ تي پهتاسين. اتي ڪو به نه هو. هو وڃي چڪو هو!. ● ■
1973
• فسادن کان پوءِ حالتون ايتري قدر ته مايوس ڪندڙ ٿي پيون هيون جو لڳندو هو، سنڌي ٻولي، تهذيب، سنڌي تمدن نه بچندا. ذري گهٽ چاليهه سالن کان پوءِ، 2012 ۾ پاڻ کان پڇان ٿو، منهنجي سنڌ ڪٿي آهي؟