مالديپ جي تاريخي حيثيت
1558ع ۾ پرتگالين مالديپ جي جزيري تي قبضو ڪيو ۽ انھن جو تسلط 1573ع تائين قائم رهيو ۽ مسيحيت جي تبليغ جو ڪو بہ اثر نہ ٿيو. سترهين 17 ۽ 18 اڙهين صديءَ ۾ مالابارس Malabars جيڪي ڏکڻ اولھہ انڊيا کان آيا، انھن بہ هتي قبضو ڪيو. 1752ع مالبارس جي ڪاھہ مالديپ جو برو حال ڪيو. 1887ع ۾ هڪڙي معاهدي تحت برطانيا کي براعظم پاڪ ۽ هند سان گڏ مالديپ جو بہ حڪمران تسليم ڪيو ويو. پر مشنري ڪوششن جي باوجود مذهب جي تبديلي جي ڪوشش ڪامياب نہ ٿي سگهي. پھرئين جنوري 1953ع جو مالديپ کي آزاد جمھوريت قرار ڏنو ويو
مالديپ جو وجود پنجين صدي قبل مسيح ۾ ٿيو هو. انھن ڏينھن ۾ هتي هندستان ۽ سري لنڪا جا ماڻھو آباد هوندا هيا. اهي ماڻھو گوتم ٻڌ جا پوئلڳ هيا. پر اڳتي هلي انھن مان گهڻن اسلام قبول ڪيو ۽ پوءِ آهستي آهستي مالديپ اسلام جو آکاڙو بڻجي ويو. اڄ سڄي ملڪ ۾ ڪيترن جاين تي مسجدون تعمير ٿيل آهن. سلطان پارڪ ۽ اسلامڪ سينٽر پنھنجي فن تعمير جي خوبين جي ڪري ڪافي مشھور آهن. اڳين دور ۾ ڪثرت ۾ ملندڙ ڪائوري جي کولن cowrie shells (cypraea Moneta) ڪوڏيون جن کي ڪرنسي جي شڪل جي طور تي استعمال ڪيو ويندو هو.
هتي ڪجهہ پرتگالي بہ رهندا هيا، جن کي اڳتي هلي ملڪ نيڪالي ڏني ويئي هئي. 1558ع صدي ۾ ملڪ هڪڙي سلطنت جي ڪنٽرول هيٺ اچي ويو. جنھن کي Thiladhumathi atoll وارن حڪمرانن بچايو هيو. انھن ۾ محمد ٺاڪرومانو العظم ۽ هن جا ٻہ ڀائر علي ۽ حسن هيا. 17 جولاءِ 1926ع ٻيٽ برطانيه سان هڪڙي معاهدي تحت آزادي ورتي. اڄ هن ملڪ ۾ صدارتي جمھوريت آهي.
مالديپ تي هندستان ۽ سري لنڪن ثقافت جا رنگ چڙهيل آهن. رقص ۽ موسيقي آفريڪي تال تي هلندي آهي. ”بوڊو بيرو“Boduberu مالديپ جو روايتي ناچ آهي، جيڪو دهل جي تال، ڳائڻ ۽ ناچ سان پيش ڪيو ويندو آهي. هن کي مقامي ٻولي ۾ Mallafaiy Negum Gaaodi Lava Thaara چيو ويندو آهي. هتان جي ماڻھن جو پسنديدہ کاڌو مڇي ۽ چانور آهن. هتان جا ماڻھو بہ مختلف مصالحن سان تر کاڌن کي پسند ڪندا آهن. ”مسروشي“ Masroshi ملڪ جي روايتي ڊش آهي. لوڪ ڪھاڻيون، داستان ۽ افسانا، هتان جي ادب جو اڻ ٽوٽ حصو آهن. هنن جون ڪھاڻيون بہ نسل در نسل زباني منتقل ٿي آيون آهن. هتان جا ماڻھو پنھنجي هنري ڪاريگري جي ڪري پڻ گهڻو مشھور آهن. جنھن ۾ ڪونر جي رسي، تڏا، ليڪن جو ڪم، خطاطي ۽ مختلف زيور ٺاهڻ جا ماهر سمجهيا وڃن ٿا. مالديپ پھچڻ لاءِ توهان کي ريل گاڏي نہ ملندي. ڇو تہ هي ٻيٽن وارو ملڪ آهي. ان لاءِ توهان جھاز جي ذريعي ئي هتي اچي سگهو ٿا. هتان جا بين الاقوامي هوائي اڏا جن جو مون مٿي ذڪر ڪيو آهي، انھن ۾ خاص اڏا هي آهن. ويلانا انٽرنيشل ايئرپورٽVIA، Maafaru بين الاقوامي هوائي اڏو NMF، هانيمادهو انٽرنيشنل ايئرپورٽ HAQ، مااميگيلي انٽرنيشنل ايئرپورٽ VAM ۽ گان انٽرنيشنل ايئرپورٽ GAN اچي وڃن ٿا.