سفرناما

مالديپ ۾ مانڊاڻ

مالديپ سامونڊِي ٻيٽن جو جهڳٽو آھي جنھن ۾ اٽڪل ٻہ ھزار کن ننڍا وڏا ٻيٽ آھن، جن مان 215 اھڙا آھن جن ۾ ماڻھو رھن ٿا. ٻيا ٻيٽ ائين خالي آھن جن تي فقط گهاٽا ٻيلا، جانور ۽ پکي پکڻ آھن يا وري ڪجهہ اھڙا آھن جن تي ڪجهہ بہ نہ آھي. سال جو وڏو حصو سمنڊ ۾ ٻڏل رھن ٿا. هي سفرنامو انتھائي دلچسپ، معلوماتي، ۽ لاڀائتو آھي. سفرنامي ۾ اسلامي ملڪ مالديپ جي تاريخ، اتان جي سونھن، رھڻي ڪھڻي، مسجدن، اتان جي امن امان، ترقي، سياست سان گڏ مختلف پاسن تي خوبصورت پيرائن ۾ لکيو ويو آھي.

Title Cover of book Maldieves Main Maandan

ايئرپورٽ تي افغاني پڪڙجي پيو

ان قطار ۾ اسان کي تمام گهڻو وقت لڳي ويو. بيھي بيھي ٽنگن جو پاڻي سڪي ويو هو. انھي دوران اسان کي رات جا تقريبن سوا پنج ٿي ويا هيا. نيٺ اسان بہ اچي ڪائونٽر تي پھتاسين. ان کان پوءِ اميگريشن وارو مرحلو بہ خير سان طئي ٿي ويو هو. سامھون کان اها ئي ميڊم اميگريشن آفيسرعورت بيٺي هئي. جنھن انڊونيشيا مھل بہ گهڻو گند ڪيو هو. هن دفعي بہ ڊپ هيو تہ وري نہ ڪٿي ڪو خلل پيدا ڪري، تنگ ڪري ۽ هروڀرو بيھاري نہ ڇڏي.
پر هن دفعي ائين نہ ٿيڻو هو. شايد اسان جا ڀاڳ ڀلا هيا. سو ٿيو ڇا جو اسان جيئن ئي اميگريشن واري ڪائونٽر کان آجا ٿي اڳتي چيڪنگ لاءِ وڌياسين تہ اسان جي قطار مان کاٻي پاسي واري ڪائونٽر جي همراھہ ان ميڊم کي رڙ ڪري چيو تہ ميڊم! ” هي افعاني آ“.
جنھن تي ميڊم چيو تہ،”هن کي هيڏي مون ڏي موڪليو“.
هو ان افغاني واري چڪر ۾ لڳي ويئي ۽ اسان بغير ٽائيم ضايع ڪرڻ جي اڳتي نڪري وياسين. آخري مرحلي ۾ پنھنجي پاڻ کي سڄو ايڪسري ڪرائڻو پوندو آهي. سو هينڊ ڪيري اسڪين ڪرائين، پنھنجو بيلٽ، منڊي، واچ، پرس لاهي ڊش ۾ رکي، اهي شيون اسڪين مشين مان گذاري، پاڻ کي بہ واڪ ٿرو گيٽ مان پار ڪرائي، جهڙتي وٺرائي، اڳتي نڪري آياسين. وري اچي بيلٽ ٻڌاسين، بوٽ پاتاسين. سامان هٿيڪو ڪيوسين. هي بہ عجيب بيزار ڪندڙ مرحلو آهي. انھي اسڪينگ دوران ڪو سامان رهجي ويندو آ يا اتي ئي ڪِري بہ پوندو آ. پر جيڪڏهن مالڪ هوشياري نہ ڪئي تہ پوءِ ويو.
ان کان پوءِ پرسڪون ٿي اچي اسان پنھنجي زون ۾ ويھي رهياسين. اتي اڳ ۾ ئي سري لنڪا جا زال مڙس ويٺل هيا. ٿوري دير کان پوءِ ٻہ نوجوان ڇوڪريون بہ اچي منھنجي سامھون ويھي رهيون. اهي بہ سريلنڪن لڳن پيون. جينز جي پينٽ اڳيان گوڏن کان ڦاٽل، پيرن ۾ جوگر پاتل، ڪنن ۾ هيڊ فون، هٿن تي موبائيل وغيرہ.
مون جڏهن موبائيل جي اسڪرين تي نظر وڌي تہ هن وقت رات جا پنج لڳي 55 منٽ پئي ٿيا. جنيد ۽ يوسف کائڻ لاءِ ڪجهہ وٺڻ ويا ها، ٿوري دير کان پوءِ اهي واپس اچي چڪا ها. هنن جي هٿن ۾ خاڪي سڻڀيل لفافو هو، لڳي پيو تہ گهڻو ڪجهہ وٺي آيا آهن، هن ۾ چڪن نگيٽس، بروسٽ، پيٽيس وغيرہ هيا ۽ هن ساڳي لفافي ۾ هڪ اڌ ٽڪرو پيٽس ٽائيپ جو بہ هيو. جيڪو نالي ماتر کائڻ واري شي هئي. بس پيٽ جي ٽانڪي کي پيٽرول سنگهائڻو هيو.
ٿوري دير کان پوءِ اعلان ٿيو تہ سري لنڪن فلائيٽ نمبر فلاڻي ۾ بورڊنگ شروع ٿي ويئي آهي. اسان بہ اچي وڏي قطار ۾ پٺين پاسي بيھي رهياسين. اڳيان ڪائونٽر تي جھاز جو عملو تڪڙي تڪڙي ٽيڪٽ چيڪ ڪندا، مسافرن کي اڳتي جھاز ڏانھن موڪلي رهيا هيا. اسان بہ ٽڪيٽ چيڪ ڪرائي، پاسپورٽ ڏيکاري، پنھنجي ٽڪيٽ مان اڌ ٽڪيٽ جو ٽڪرو ڪٽرائي، اڌ هنن کي ڏيئي، اڌ پاڻ وٽ رکي اڳتي جھاز ڏي وڌياسين. جھاز جي گيٽ تي ميل ۽ في ميل ايئرهوسٽ سلام ڪندا، ٽڪيٽ نمبر ڏسندا، ماڻھن کي هٿ سان انھن جي گهربل سيٽن واري پاسي ڏانھن اشارو ڪندا، اڳتي موڪليندا رهيا. جھاز ۾ داخل ٿيندي ئي مون کي سري لنڪا جي سونھن محسوس ٿي هئي. سري لنڪا جي مٽي جي مھڪ محسوس ٿي هئي.
اسان بہ پنھنجو سيٽون جاچيندا، اچي سيٽن جي مٿان بيٺاسين. پنھنجا هينڊ ڪيري، سيٽن جي مٿان واري ڪيبن ۾ رکي ڇڏياسين. اسان دوستن جون سيٽون هڪٻئي سان گڏ هيون. جھاز ۾ گهڻي رش نہ هئي. گهڻي ڀاڱي جھاز خالي هيو. هاڻي هر ڪو پنھنجن سيٽن تي ٿانيڪو ٿي ويٺو هيو. ايئر هوسٽس بار بار چڪر لڳائيندي چئي رهيون هيون تہ،”براءِ مھرباني پنھنجا سيٽ بيلٽ ٻڌي ڇڏيو“. اسان پنھنجا سيٽ بيلٽ ٻڌي ڇڏيا هيا. مون پنھنجي سيٽ جي اڳين سيٽ جي پٺين پاسي واري ڪمپوٽر اسڪرين کي کولي ڇڏيو هو. مان جھاز جي چرپر واري خاني ۾ ڏسي رهيو هوس.
ٿوري دير کان پوءِ جھاز جي ڪيپٽن جو آواز ٻڌڻ ۾ آيو. هن پنھنجو نالو بہ ٻڌايو هو پر مون کان وسري ويو. هن جھاز جي مسافرن کي ڀليڪار ڪيو هو. هن ٻڌايو تہ هاڻي جھاز ٽيڪ آف ڪرڻ وارو آهي، توهان پنھنجا بيلٽ ٻڌي ڇڏيو. جھاز جي ٽيڪ آف ڪرڻ وارو بہ عجيب مرحلو هوندو آهي. جتي ڪيئي ڪيفيتون جنم وٺن ٿيون. پنھنجن جي ياد، پنھنجن کان دوري، پيارن کان پري وڃڻ، ڊپ، خوف، خوشي. مطلب تہ عجيب ڪيفيت وارو هي لمحو هوندو آهي.
سووقت جي خبر ئي نہ پئي تہ جھاز ڪراچي ايئرپورٽ جي رن وي تي ڊڪڻ لڳو ۽ ڊڪندي ڊڪندي جهٽڪي سان آسمان ڏي اڏاميو، ائين اڏامي ويو، جيئين ڪو پکي ڀڙڪو کائي مٿي اڏي ويندو آهي.
پکي پروڪا اڃان نہ آيا، اڪير تن جي هُري رهي آهي،
اداس سر تي هوا اٺي جي چئي پئي ڪا اڏار ايندي. اياز.