سعودي جو نيوم شھر: دبئي کي بہ ماري ويندو
جڏهن تہ هن جو ٻيو حصو مڪمل طور تي ڪاروباري هوندو. جتي شاپنگ مال، آفيسون، دڪان، مارڪيٽون، هر قسم جا ڪاروباري مرڪز هوندا. هن حصي ۾ توهان کي روڊ بہ ملندا تہ رستا، پيچرا، گهٽيون بہ ملنديون. هڪ جاءِ کان ٻي جاءِ ڏي وڃڻ لاءِ توهان هر سواري استعمال ڪري سگهو ٿا. ان کان علواه هن شھر جو ٽيون مرحلو اسپائين ليول آهي. جيڪو ڪرنگهي جي حيثيت جيتري اهميت رکي ٿو. هتي تيز رفتار ريل گاڏيون هلايون وينديون.
هي ريل گاڏيون ايتريون تيز رفتار هلنديون جو اهي 172 ڪلو ميٽرن جو مفاصلو فقط 20 منٽن ۾ طئي ڪري ڇڏينديون. هن شھر جو سڄو نظام سولر تي هوندو. هتي ڪو بہ تيل استعمال نہ ڪيو ويندو. هن شھر جو هڪ حصو گلف آف عقابا کي لڳندو جڏهن تہ ٻيو پاسو ريڊ سي کي لڳندو. نيوم سٽي جو ساحلي علائقو مصر جي مشھور شھر شرمل شيخ کي لڳندو جيڪو هتان کان پنج ڪلو ميٽر جي مفاصلي تي هوندو. جيڪو دنيا جي وڏي ٽوئرازم ڊيسٽينيش مان هڪ آهي. انھن ٻنھي شھرن جي وچ ۾ هڪڙي پل تيار ڪرڻ تي بہ غور ڪيو وڃي پيو. هي شھر 172 ڪلو ميٽر ريل جي پٽڙي جيان سڌو آهي، سو هي شھر 2030 کان اڳ ۾ تيار ٿي ويندو. جنھن ۾ ڪو بہ روڊ نہ هوندو، ڪا بہ گاڏي هلندي.
هي خيال بادشاھہ عبدﷲ ۽ محمد بن سليمان جو آهي. اهو سچ آهي تہ سعودي عرب جي شاهي خاندان وٽ جيتري دولت آهي ايتري ڪنھن وٽ بہ نہ آهي. هنن وٽ جيڪا دولت آهي، اها نہ ملين ۾ آهي ۽ نہ ئي وري بلين ۾ آهي، بلڪ انھن وٽ جيڪا دولت آهي اها ٽرلين ۾ آهي. جيڪڏهن دنيا جي 17 امير ترين ماڻھن جي دولت هڪڙي جاءِ تي گڏ ڪئي وڃي تہ بہ اها هن شاهي خاندان جي دولت جي اڳيان ڪجهہ بہ نہ آهي.
هنن وٽ جيڪا دولت آئي آهي ان جو ڪارڻ بس تيل ئي آهي. تيل جي ڪري ئي هي ايڏا امير ٿي ويا آهن. 1938ع ۾ سعودي عرب ۾ تيل جي دريافت ٿي هئي. ان کان پوءِ عربن جي حالت رات و رات مٽجي ويئي هئي. نہ ڪو بدو رهيو هو ۽ نہ ئي وري ڪو ڄٽ. تيل کان اڳ ۾ هنن وٽ پئسو فقط مذهبي سياحت جي ڪري ايندو هيو.
حج، عمرا، زيارتون وغيرہ ڪرڻ لاءِ دنيا جا مسلمان خرچ ڪري هتي ايندا هيا ۽ ايندا آهن. مستقبل جي ڪا بہ خبر نہ آهي تہ ڇا ٿئي. جيئن ڪووڊ ۾ حج عمرا بند ٿي ويا هيا. هتان جو سڄو ڪاروبار ٺپ ٿي ويو هو. پر پوءِ ان تي تيل حاوي ٿي ويو. ڇو تہ سعودي دنيا جو ٻيون نمبر تيل پيدا ڪندڙ ملڪ آهي. هررزو هي ملڪ هڪ ڪروڙ بيرل تيل ڪڍندو آهي ۽ اهو تيل هو دنيا جي 85 ملڪن کي کپائيندو آهي. پر عربن تي اها خبر وڄ جيان ڪري تہ سال 2092ع تائين هنن جا اهي تيلي ذخيرا ختم ٿي ويندا. يعني مرغي سونا آنا ڏيڻ ڇڏي ڏيندي ۽ ڪمائي بند ٿي ويندي. پسئو اچڻ رڪجي ويندو. پوءِ ڇا ٿيندو. ان ڪري شھزادو محمد بن سليمان ويسٽرن ٽوئرازم جو ڌيان هيڏي ڇڪرائڻ لاءِ هن نيوم شھر جو تعمير ڪري رهيو آهي. جنھن جي لاڳت 500 بلين يو ايس ڊالر ايندي.
هي شھر ماڊرن ٽيڪنالاجي، جديد سھولتن ۽ ٻين ڪيترن ئي معيارن جي آڌار تي دبئي کي بہ پوئتي ڇڏي ويندو. هي شھر سعودي جي معيشيت کي ڪنھن نئين رخ ڏانھن وٺي ويندو. هن شھر جي مڪمل ٿيڻ کان پوءِ دنيا جي سياحن جو رخ دبئي ڏي نہ پر هن ملڪ ڏي هوندو.
مون محسوس ڪيو تہ ڊاڪٽر نظير جي ان گفتگو مان ڪي دوست بوريت محسوس ڪري رهيا هيا، پر ڪن دوستن جو سڄو ڌيان هن ڏانھن هيو. اسان جي پٺيان وڏي اسڪرين تي انڊين فلم هلي رهي هئي. گهڻن دوستن جو خيال ان انڊين فلم ڏانھن هيو.
ان کان پوءِ ڪافي دير تائين ڪچھري ڪري، واپسي ۾ پنڌ ڪندا هوٽل تي آياسين. اسان جي هوٽل جي سامھون جنرل اسٽور تي اچي بيھي رهياسين. نظير ٻڌايو تہ،”هي ڏاڍو سٺو اسٽور آهي. هن وٽ معياري شيون آهن. پر هي اسٽور رات جو نائين وڳي بند ٿي ويندو آهي. مون کي هتان ئي گهر وارن لاءِ پاڻي وٺڻو آهي، مون اجازت ڏيو تہ مان پاڻي جي بوتل وٺي اچان“.
”جي جي ضرور توهان وڃو وٺي اچو“. مختيار صاحب هن کي چيو.
سو اتي ئي اسٽور جي سامھون بيھي رهياسين. اتي ئي ڪجهہ يادگار تصويرون ڪڍرايونسين. اسٽور کليل هو. نظير اندران پاڻي وٺي آيو. اسٽور تي ڪم ڪندڙ ڇوڪرو انڊيا جي ڪرڪيٽ ٽيم کان گهڻو متاثر هيو. هن کي جڏهن ٻڌايوسين تہ اسان پاڪستان جا آهيون. هو اسان جي روين مان ڏاڍو متاثر ٿيو. اسان چيوسين تہ اسان ڪرڪيٽ جي دنيا جا ماڻھو تہ نہ آهيون، جو اسان ان بنياد تي ماڻھن سان نفرت ڪيون. اسان کي دنيا جي سڀني انسانن سان انسانيت جي حد تائين پيار آهي. سو نظير پاڻي جي بوتل اندران وٺي آيو هو ۽ هو ڏاڍو خوش ٿيو. نظير جي سڀاڻي فلائيٽ هئي. هن جي سعودي واپسي هئي. هن کي هوٽل تي مان، سائين مختيار ۽ جنيد ڇڏي آياسين. هو اسان سڀني کان متاثر ٿيو هو. اسان جي مثبت روين هن جي دل ۾ پاڪستانين خاص ڪري سنڌين جي لاءِ جاءِ ٺاهي ڇڏي هئي. هن ڀاڪر پائي موڪلايو. هن پنھنجو واٽس اپ نمبر ڏيئي ڇڏيو هو. جنھن جي ذريعي هڪ ٻئي سان رابطو ڪري سگهجي پيو. هو ڪڏهن ڪڏهن رابطو ڪري وٺندو آهي.