سفرناما

مالديپ ۾ مانڊاڻ

مالديپ سامونڊِي ٻيٽن جو جهڳٽو آھي جنھن ۾ اٽڪل ٻہ ھزار کن ننڍا وڏا ٻيٽ آھن، جن مان 215 اھڙا آھن جن ۾ ماڻھو رھن ٿا. ٻيا ٻيٽ ائين خالي آھن جن تي فقط گهاٽا ٻيلا، جانور ۽ پکي پکڻ آھن يا وري ڪجهہ اھڙا آھن جن تي ڪجهہ بہ نہ آھي. سال جو وڏو حصو سمنڊ ۾ ٻڏل رھن ٿا. هي سفرنامو انتھائي دلچسپ، معلوماتي، ۽ لاڀائتو آھي. سفرنامي ۾ اسلامي ملڪ مالديپ جي تاريخ، اتان جي سونھن، رھڻي ڪھڻي، مسجدن، اتان جي امن امان، ترقي، سياست سان گڏ مختلف پاسن تي خوبصورت پيرائن ۾ لکيو ويو آھي.

Title Cover of book Maldieves Main Maandan

ڊاڪٽر نظير علي سوڊاني سان ملاقات

ڪناري تي هڪڙو ڊگهو مڙس، رنگ جو سانورو، ڊسپوزل گلاس ۾ چانھہ جون چسڪيون ڀري رهيو هيو ۽ سگريٽ جو مزو بہ وٺي رهيو هو. هن کي سلام دعا ڪري هن کان نالو پڇيم. هن پنھنجو نالو نظير علي ٻڌايو. هو سوڊان جو هيو ۽ سوڊاني اڇي رنگ جي جبي ۾ ملبوس هيو. هن ٻڌايو تہ،”مان هن ٻيٽ ۾ ڏهن ڏينھن کان رهان پيو، هرروز هن ٻيٽ کان ڪنھن ٻيٽ تي گهمڻ سانگي نڪري ويندو آهيان، پر هي ستين وڳي کان هڪ ٻہ منٽ اڳ ۾ نڪري ويندي آهي. هي ٻيڙي ڪنھن جو انتظار نہ ڪندي آهي. ڀلي سڄي ٻيڙي خالي ڇو نہ هجي، پر هو وقت پورو ٿيڻ تي ڪنارو ڇڏي نڪري ويندي آهي. هي سرڪاري ٻيڙي آهي. هن جو اسٽاپ بہ وقت جو پابند آهي“.
جنيد هن کي چيو تہ،”هاڻي تہ فيري نڪري ويئي، ڀلا پاڻ سڀ گڏجي ٻيو ٻيڙو ڪرائي تي ڪرايون ۽ ان جو حساب ڪتاب اڌ و اڌ ڪيون“.
هو ان ڳالھہ تي راضي ٿي ويو هو. هن سان گڏ هن جا ٻارڙا بہ هيا. هن جي گهرواري، هن جي جوان ٻہ ڇوڪريون ۽ هڪڙي ننڍڙي ڇوڪري ۽ هڪڙو پُٽ. هن جي هڪڙي ڇوڪري بلڪل اسلامي لباس يعني ڪاري برقعي ۾ صفا نھن کان چوٽيءِ تائين ويڙهيل/ڍڪيل، جڏهن تہ ٻي کي جينز جي پينٽ، گوڏن کان ڦاٽل (فيشن مطابق)، ٽائيٽ شرٽ پاتل ۽ ڇاتيءَ کان مٿي تائين چولي پاتل هئي، مطلب تہ شارٽ شرٽ هئي. جنيد ۽ هي سوڊاني ٻيڙو ڪرائڻ لاءِ ڪناري تي گهڻو اڳتي نڪري ويا هيا. اسان اسڪول جي اڳيان ڦوٽا ڪڍرائڻ لڳا هياسين.
ٿوري دير کان پوءِ جنيد ۽ نظير سوڊاني موٽي آيا هيا. جنيد رڙ ڪري سائين مختيار کي چيو تہ، ”سائين توهان جي پروفيشن وارو ماڻھو ملي ويو. هي ڊاڪٽر نظير بہ الجازان انجنيرنگ يونيورسٽي ۾ جنرل انگلش جو پروفيسر آهي. پوءِ تہ سڀني جا تعارف ٿي ويا. گروپ ڦوٽو ٿي ويو. هڪٻئي جي ويجهو ٿي وياسين. جنيد وارن 50 ڊالرن ۾ مافوشي تائين ٻيڙو ڪرايو هو. جنيد چيو،”ٻيڙو ٿي ويو آهي، ان جي صفائي ڪري رهيا آهن، ڏھہ منٽ لڳندا“. هاڻي ٻيڙو تيار هو. اسان کي پڪاريو ويو تہ اچو اچي ويھي رهو تہ هلون.
هاڻي پاڻ سڀ ان ٻيڙي ۾ ويھي رهياسين. اسان سڀئي دوست ۽ ڊاڪٽر نظير سوڊاني جي خاندان کان سواءِ ٻيو ڪو بہ نہ هيو. اسان سڀ ٻيڙي ۾ هڪٻئي سان ڪچھري ڪندا رهياسين. هن جي ننڍڙي ڇوڪري جو نالو علي هيو، جڏهن تہ هن پنھنجي گهرواري جو نالو ليلان، ڌي جو فاطمہ، ٻي جو آمنہ ٻڌايو هو. نّظير 13 سالن جي عرصي کان مٿي يونيورسٽي ۾ انگريزي پڙهائي رهيو آهي. پاڻ پي ايڇ ڊي آهي. هن ڊاڪٽوريٽ جي ڊگري Jazera University Sudan کان ورتي آهي. هي ۽ هن جو خاندان جا ماڻھو ڏاڍا سٺا ماڻھو آهن. نظير جو تعلق تدريس آهي. علم ۽ اد ب سان آهي، ان ڪري اسان جي بہ هن سان لونءَ لڳي ويئي. هن نہ فقط مون کي پنھنجو اي ميل ڏنو پر ان سان گڏ پنھنجو واٽس اپ نمبر پڻ ڏنو. انھي دوران اسان ٻيڙي ۾ خوب ڪچھري ڪئي. ڦوٽا ڪڍرايا. ماحول ڏاڍو خوشگوار ٿي ويو هو.
گريدوکان مافوشي تائين اسان کي تقريبن اڌ منو ڪلاڪ لڳو هو. ٻيڙي ۾ ٽي نوجوان هيا. جيڪي ٻيڙي جي سارنڀار تي معمور هيا. هڪڙو ٻيڙي جو ڪنٽرول سنڀالي رهيو هو يعني ٻيڙي وارو ۽ ٻہ ڄڻا هن جي مدد لاءِ موجود هيا. ٻيڙيءَ جي ڇت تي اندرئين پاسي کان لائيف جيڪيٽ ٽنگيل هيا. هن مھل موسم خراب نہ هئي، ان ڪري سمونڊ جي مستي بہ مئل هئي. سمونڊ جي ان خاموشيءَ جو اسان ناجائز فائدو وٺندي لائيف جيڪٽ نہ پاتا هيا يا شايد اسان سمجهيو تہ اهي پائڻ جي ضرورت نہ هئي. فيري واري اسان کان پنجاھہ ڊالر ورتا جنھن مان 25 ڊالر نظير ڀريا ۽ پنجويھہ جنيد. پاڻ مافوشي آئلينڊ/ٻيٽ پھچي چڪا هياسين. هينئر 8 لڳي ڏھہ منٽ ٿيا آهن.