آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

زندگيءَ جون ڪٿائون ۽ ساروڻيون

سال ڏيڍ اڳ ڪاوش دنيا ۾ رئوف نظاماڻيءَ جي آتم ڪٿا ڇپجڻ شروع ٿي. سندس آتم ڪٿا ٻين سنڌي ڪٿائن کان ان ڪري منفرد آھي تہ ھن ۾ سندس پنھنجي ذات جو غير ضروري تذڪرو ڪونھي. ائين کڻي چئجي تہ اھا ڪراچيءَ جي تاريخ يا اڀياس آھي. ائين ڪونھي تہ اھا ڪٿا صرف ڪراچيءَ جي چوڌاري ڦري ٿي، پر اھا ڪٿا اسان کي ليکڪ سان واسطي ۾ آيل ڪيترن نامور شخصيتن جھڙوڪ امام علي نازش، ڊاڪٽر فيروز احمد فيروز، رسول بخش پليجو، ڄام ساقي، جمال نقوي، عبدالرحمان نقاش وغيرھ جا احوال بہ آڇي ٿي، جنھن سان اسان کي ويجهي ماضيءَ جي سنڌ جي سياسي ۽ ادبي تاريخ کي سمجهڻ ۾ مدد ملي ٿي.  ڏھاڪو کن مضمون سندس خاندان جي حوالي سان آھن، باقي مضمونن ۾ ڪراچيءَ جي ادبي، سياسي ۽ سماجي روئداد سان گڏ نامور شخصيتن جو احوال بہ آھي. ھيءُ ڪٿائي ڪتاب آتم ڪٿا کان وڌيڪ ڪراچيءَ جي تاريخ ۽ سنڌ جي سياسي ۽ ادبي تاريخ لاءِ بنيادي مواد فراھم ڪري ٿو.

Title Cover of book زندگيءَ جون ڪٿائون ۽ ساروڻيون

لکڻ جي شروعات

مون لکڻ جي شروعات ڪهاڻي، شاعري ۽ ڊرامن سان ڪئي. پنهنجي ڪاليج ۾ پڙهائي دوران مون اها مشق شروع ڪئي. هئي. ان وقت انهن مان ڪجھ شيون مون سنڌي ادبي سنگت لياري ۽ هڪ اڌ شي سنگت ڪراچي جي گڏجاڻين ۾ به پيش ڪيون هيون. انهن مان ڇپجڻ لاء مون ڪا ٻه شي نه موڪلي. اهو ابتدائي مرحلو هو. مون کي اهو محسوس ٿيڻ لڳو ته اها شايد منهنجي فيلڊ نه هئي. اهو ان جي باوجود هو ته آئون سنڌي، اردو ۽ ڪوشش ڪري انگريزي فڪشن جا مختلف ڪتاب شوق سان پڙهندو هوس. پر منهنجو لکڻ مختلف سياسي، سماجي، معاشي ۽ ادبي موضوعن تي مضمونن ڏانهن منتقل ٿي ويو ۽ اها هڪ ليکڪ طور منهنجي سڃاڻپ ٿي ويئي. گھڻو عرصو پوء خيرپور ۾ سنڌي ادبي سنگت جي ڪرايل ڪهاڻي ڪانفرنس ۾ عبدالقادر جوڻيجي جڏهين اسٽيج تان بيهي اهو اعلان ڪيو ته جيئن منٽو جي وفات سان اردو ڪهاڻي مري ويئي ساڳي ريت نسيم کرل جي وفات سان سنڌي ڪهاڻي جو انت ٿي ويو. ان پسمنظر ۾ مون هڪ طنزيه مضمون لکيو هو جيڪو ان وقت هلال پاڪستان جي ادبي صفحي ۾ ڇپيو هو.
هاڻي ائين ٿيندو آهي ته ڪڏهين ڪا سٽ من تي تري ايندي آهي جنهن جو ڪڏهين ڪٿي اظهار ڪبو آهي ۽ ڪڏهين اها پنهنجي ليکي ختم ٿي ويندي آهي. هڪ لحاظ کان مون اهو سمجھي ورتو آهي ته شاعري ۽ فڪشن لکڻ منهنجي وس جي ڳاله ناهي. ممڪن آهي ته ڪوشش ڪجي ته اهو ممڪن ٿي سگھي. ڇاڪاڻ ته لطيف احساس ته هر ماڻهو ۾ موجود آهن ۽ ماڻهو جو لاشعور ڪڏهين به ڪي ڪرشما ڏيکاري سگھي ٿو. بهرحال شاعري ۽ فڪشن پڙهڻ اڃا به منهنجو Passion آهي ۽ ان مان مون کي پنهنجي ٻئي ڪم لاء اتساه ملندو آهي.