اتر قطب جي شهرن جون نراليون ڳالهيون
اسڪول جي ٻارن کي به ڏينهن ۾ هڪ ٻه دفعا ماسترياڻيون اسڪول جي عمارت ٻاهران چڪر ڏيارين ٿيون. هتي اها به ته مصيبت آهي ته ڪو به اڪيلو گهر کان ٻاهر نڪري نٿو سگهي خاص ڪري سياري وارن مهينن ۾ جڏهن چوڌاري مستقل اونداهه جو راڄ رهي ٿو. جيتونيڪ هتي امن امان جي صورت بهترين آهي، قاعدا قانون سخت آهن ۽ سزائون ڳريون هجڻ ڪري ڪنهن چوري، ڌاڙي يا اغوا جهڙو ڪيس نٿو ٿئي پر هتي جا رهاڪو هر وقت هتي جي بکايل پولر بيئر (سفيد قطبي رڇن) کان ڊڄن ٿا. هونءَ ته هنن جو پيٽ گذر سامونڊي ساهوارن تي آهي، خاص ڪري سيل (Seal) مڇيءَ تي پر سياري ۾ جڏهن آرڪٽڪ سمنڊ سخت برف ٿيو وڃي ته پوءِ هو ڏينهن جا ڏينهن بکايل رهن ٿا ۽ وجهه لڳڻ تي ننڍي توڙي وڏي کي کايو وڃن. اهي شهر جي گهٽين بازارين ۾ به پيا هلن. ان ڪري هر هڪ ماڻهو پاڻ سان بندوق کڻي هلي ٿو. اسڪول جي ڀتين تي به بندوقون ٽنگيل نظر اچن ٿيون. اسڪول جي هر مِس (ماسترياڻي) کي بندوق هلائڻ جي سکيا مليل آهي. هن جي ڊيوٽي آهي ته ٻارن کي چڪر لاءِ اسڪول کان ٻاهر وٺي وڃي ته پاڻ سان بندوق کڻي جو شهر ۾ چوڌاري ڪيترن ڏينهن جا بکايل رڇ پيا هلن. خاص ڪري سياري جي موسم ۾ جڏهن رات لڳاتار چار مهينا کن هلي ٿي ۽ روزانو 24 ئي ڪلاڪ اوندهه ڇانيل آهي ۽ سخت سيءَ ڪري ڪا کائڻ جي شيءِ ناهي.
’لانگ ييئر بائن‘ ۾ جيڪي ٽوئرسٽ اچن ٿا انهن کي پهريون ڪم مسواڙ تي بندوق وٺي ان کي هلائڻ سيکاريو وڃي ٿو جيئن مٿن ڪو رڇ حملو ڪري ته ان کي نشانو بنائي سگهن ۽ کين اهو پڻ ٻڌايو وڃي ٿو ته رڇ جي ڇاتيءَ جو نشانو وٺو ۽ نه منهن جو. ڇو جو مٿي جو ٽارگيٽ ننڍو هجڻ ڪري نشانو خطا ٿي سگهي ٿو. ٻي ڳالهه ته ٽوئرسٽ، اسڪول جي ماسترياڻي، يا ڪو شهري، رڇ کي گولي هڻي ماري ٿو ته ان بعد هن جو فرض آهي ته هو ان جو اطلاع يڪدم لانگ ييئر بائن ۾ رهندڙ گورنر کي ڪري ته هن پنهنجي بچاءَ خاطر رڇ کي ماريو آهي ڇو جو هتي ڪنهن به جانور يا پکيءَ کي مارڻ ڏوهه آهي. قطبي رڇ هنج جهڙو سفيد ۽ خوبصورت جانور، جيڪو اڳهين تعداد ۾ گهٽجي رهيو آهي ان کي اجايو سجايو مارڻ تي هن جو نسل ئي برباد ٿي سگهي ٿو.
هتي جي يونيورسٽيءَ ۾ داخلا وٺندڙ شاگردن کي پهرين ڏينهن ئي بندوق هلائڻ سيکاري وڃي ٿي. پر جي ڪڏهن توهان جي سامهون ڪو رڇ اچي ٿو وڃي ۽ توهان هٿيار بنا آهيو ته پنهنجي هٿ جا دستانا (Mittens) لاهي برف تي اڇلايو. ٿي سگهي ٿو رڇ جو ڌيان اوڏانهن هليو وڃي ۽ توهان کي ڀڄڻ جو موقعو ملي وڃي. پر جي توهان ڏسو ٿا ته رڇ ڏند ڪرٽي آواز پيو ڪڍي معنيٰ هن جي نيت خراب آهي.
ملائيشيا ۽ جپان وانگر هتي به گهر ۾ يا دڪان ۽ آفيس ۾ پنهنجو بوٽ لاهي اندر اچڻو ٿو پوي. بوٽ کان علاوه هتي هڪ ٻي شيءِ به ٻاهر رکڻي ٿي پوي. پنهنجي ٽوپي يا هئٽ نه پر بندوقچي! ڪنهن به بلڊنگ اندر بندوق کڻي گهڙڻ جي اجازت نه آهي. اها ڳالهه “اقدام قتل” Attempt to murder ۾ اچي سگهي ٿي. ماڻهن کي ان ڳالهه جي ياد ڏيارڻ لاءِ جيئن مسجدن جي ٻاهران اسٽڪر لڳل ٿين ٿا ته “پنهنجو موبائيل فون بند رکو”، تيئن هتي جي دڪانن ٻاهران هن قسم جو دلچسپ اسٽڪر لڳل آهي ته All the polar bears in this shop are already dead, please leave your weapon with the staff. (هن دڪان ۾ جيڪي قطبي رڇ هئا سي مري چڪا آهن، ان ڪري پنهنجا هٿيار ٻاهر رکي پوءِ اندر گهڙو.”
هونءَ هتي جا سرڪاري انگ اکر ٻڌائين ٿا ته لانگ ييئر بائن شهر جي آسپاس ٽن هزارن کان به مٿي قطبي رڇ رلندي نظر اچن ٿا.
لانگ ييئر بائن ۽ ڀر وارن ٻيٽن جي ننڍن ننڍن ڳوٺن ۾ توهان کي وڻ ٽڻ يا ڀاڄيون ڀتيون يا ڪا ٻي پوک نظر نه ايندي باقي بدڪن جهڙا قسمين قسمين گهاٽن کنڀن وارا پکي جام نظر ايندا. هن پاسي ايندڙ ٽوئرسٽ هڪ ته هتي جي موسم ۽ قدرتي نظارن جو لطف حاصل ڪن ٿا ۽ ٻيو هتي جي رنگين پکين کي ڏسڻ اچن ٿا. هتي جي شهرين توڙي سياحن (ٽوئرسٽن) کي سختيءَ سان منع ٿيل آهي ته هو ڪنهن به پکيءَ کي ڊسٽرب نه ڪن ۽ نه فلئش واري ڪئميرا سان فوٽو ڪڍن جنهن سان هو ڇرڪجيو وڃن. اهو ئي سبب آهي جو هنن ملڪن ۾ پکي بي ڊپا ٿيو پيا هلن ۽ ماڻهن جي پيرن ۾ به اچيو چڳن جن بابت آئون پنهنجي سئيڊن وارن سفرنامن ۾ به لکي چڪو آهيان. پر هتي هن قطبي شهر لانگ ييئر بائن ۾ ايڏي ته سختي آهي جو ڪنهن کي ٻلي ڌارڻ جي به اجازت ناهي. توهان کي سڄي شهر ۾ هڪ به ٻلي نظر نه ايندي جو اها هتي جي پکين کي ڊيڄارڻ جو سبب بڻجي سگهي ٿي.