ولايت ۾ رهندڙ ٻارن تي خاص نظر رکڻ کپي
سو ڳالهه آهي ته ٻار ڪٿي به رهن والدين جو ڪم آهي ته پنهنجن ٻارن تي نظر کن (مانيٽر ڪن) هنن کي اخلاق سيکارين، ڏوهن کان پري رهڻ جي تلقين ڪن. ڪجهه به هجي سئيڊن، ناروي جهڙن ملڪن ۾ جي ڇوڪرا ۽ ڇوڪريون ڊانس ڪن ٿيون، اڪيلو گهمن ٿيون (Dating ڪن ٿيون) بيئر ۽ سگريٽ ڇڪين ٿيون ته اهو اتي جي ماڻهن جو ڪلچر آهي چوري چڪاري، رشوتخوري يا نقلي دوائون، ملاوٽ وارو کير يا مئل جانور جو گوشت وڪڻڻ جو ڏوهه ته نٿيون ڪن. ان معاملي ۾ هنن کي پنهنجن ماڻهن ۽ ملڪ جو خيال آهي، قانون جو خوف آهي. توهان ڪنهن کير واري يا ڪاسائيءَ کي Son of a bitch (ماءُ تي گار) ڏئي سگهو ٿا پر ڪنهن تي اهو الزام نٿا هڻي سگهو ته تون کير ۾ پاڻي ملائي وڪڻين ٿو يا ڪنهن مئل جانور جو گوشت وڪڻين ٿو. هن کان ڪڏهن به برداشت نه ٿيندو، ڇو جو ولايت ۾ اهڙي ڪنهن ڏوهه جو ڪو سوچي به نٿو سگهي. اسان جي واپارين زهريلو کير، پاروٿو گوشت، نقلي دوائون، ملاوٽ وارا کاڌا عوام کي کارائي ايندڙ ٽهين کي مفلوج ڪري ڇڏيو آهي. وڏيرن، سياستدانن، ڪامورن اسانجي مسڪينن ۽ غريبن جي زندگيءَ سان راڱا ڪري ڇڏيا آهن ۽ اسان مسلمان ٿا سڏجون!
ناروي جهڙي ملڪ ۾ جتي ڪنهن پاڪستانيءَ جو ڪنهن فيلڊ ۾ نالو نشان نه هو اڄ اسان جا پاڪستاني ڪيترن ئي شين ۾ اهم مقام ماڻيندي نظر اچن ٿا ۽ انهن ۾ گهڻائي انهن پاڪستانين جي آهي جن جو سيڪنڊ جنريشن سان واسطو آهي يعني اهي انهن پاڪستانين جو اولاد آهن جيڪي 1970ع واري ڏهاڪي جي شروعات ۾ هنن ملڪن (ناروي، ڊئنمارڪ، سئيڊن، فنلنڊ) پاسي پورهئي، مزوري يا سياسي پناهه لاءِ اچي، هتي رهي پيا. مون کي ياد آهي ته 1990ع ۾ هتي ڄاول هڪ پاڪستاني ڇوڪري فقط پوليس واري ٿي هئي ته اسان کي ان جي به خوشي ٿي هئي ته گورن جي ملڪ ۾ هڪ ايشيائي ڇوڪري، سا به اسان جي ملڪ جي پوليس ڊپارٽمينٽ جو امتحان پاس ڪري پوليس آفيسر ٿي آهي ۽ هن ملڪ جي ٻولي فر فر ڳالهائي ٿي. مون ان ڇوڪريءَ جو انٽرويو ۽ زندگيءَ جو احوال انهن ڏينهن جي سفر نامن مان هڪ ۾ ڏنو هو ۽ پڙهندڙن کي حيرت ٿي هئي جو اسان جي پنهنجي ملڪ ۾ ئي ڪي ايڪڙ ٻيڪڙ عورتون پوليس کاتي ۾ آيون هيون. پر هاڻ رڳو ناروي ملڪ تي نظر ٿي وجهجي ته ڪيترن ادارن: سرڪاري کاتن کان ٽي وي، ميوزڪ ۽ فلمن ۾ پاڪستانين جو نالو ٻڌجي ٿو. ڪيترا پاڪستاني مرد توڙي عورتون ڊاڪٽر، انجنيئر ۽ وڪيل ته آهن پر شاعر، اديب ۽ سياستدان به آهن جيئن مٿين ڇوڪري هاديا جو ذڪر ڪيوسين جيڪا گاديءَ واري شهر اوسلو جي نمائندگي ڪري ٿي يعني پارليامينٽ جي ميمبر ۽ ملڪ جي وزير ثقافت آهي. ٻيون فيلڊس ته ڇڏيو، گورن جي ملڪ ۾ گورن جي مقابلي ۾ اسان جي ملڪ جي ڇوڪري حسن جو مقابلو پئي کٽي. عطيه بانو قمر جيڪا هڪ سال جي هئي ته پاڪستاني ماءُ پيءُ سان گڏ ناروي ۾ آئي. 2011ع ۾ جيڪو برلن ۾ Queen of the World حسن جو مقابلو ٿيو ان ۾ به عطيه بانوءَ حصو ورتو هو. عطيه بانو ناروي جي ٽي ويءَ تي نارويجيئن ٻوليءَ ۾ ڊراما ۽ گانا به ڳايا آهن، خاص ڪري نارويجيئن ٽي وي شو “Charter feber” ۾. اهي شو اسان سئيڊن جي ٽي ويءَ تي به ڏٺا جو سئيڊن، ناروي ۽ ڊئنمارڪ وارن جي ٻولي هڪ ٻئي سان گهڻو ملي ٿي. اهو آهي ته عطيه بانو ماءُ پيءُ کي گهر ۾ پنجابي ڳالهائيندو ٻڌي پاڻ به چڱي خاصي پنجابي ڳالهائي ٿي ۽ ڪجهه سال اڳ اهي خبرون آيون هيون ته ڪئناڊا ۾ رهندڙ پاڪستاني پنجابي ۽ انڊيا جي سکن عطيه بانوءَ کي ٽورنٽو ۾ گهرائي راڳ جي ڪنسرٽ ڪئي ۽ سندس سريلي سُر کي تمام گهڻو ساراهيو. مون جانچيو ناهي پر مونکي لڳي ٿو ته سندس نارويجين ۽ پنجابي گانا ضرور يو ٽيوب تي هوندا.