ليکڪ پاران
اندر جا احساس به مختلف ٿيندا آهن ۽ اُهي احساس پنهنجي رنگينين سان گڏو گڏ، تمام نازڪ ۽ خوشبودار هوندا آهن، جيڪي زندگي کي معطر ڪري ڇڏيندا آهن. پوءِ زندگي ڪيڏي به ڏُکي ٿي پوي، اُهي خوشبو دار ۽ رنگين احساس اميدن جا چٽا حوالا ماڻين ٿا. اهو يقين اميدن کي پنهنجي ڀاڪر ۾ ڀريندي جيون ۽ زندگي کي بهتريءَ ڏانهن ڇڪي آڻي ٿو.
اهو چٽو سچ آهي ته زندگي اها محبوبه آهي، جنهن سان هر ماڻهو بي انتها محبت ڪري ٿو. ڪيڏو به جيءَ ڏکايل هجي، ڪيڏي به تڪليف هجي، مصيبت جا پهاڙ پار ڪري به هر ماڻهو زندگي کي چاهي ٿو. زندگي ڏاڍي سهڻي، ڏاڍي مٺي آهي. وڏڙن جي شفقت، رشتن ۽ دوستين جي محبت ويتر زندگيءَ کي پُر ڪشش بڻائي ڇڏي ٿي. منهنجو شعور منهنجي زندگيءَ جو بهترين دوست آهي، مان پنهنجي جنم ڀوميءَ جي الفت کي شعور سمجهان ٿو، ڌرتي ۽ ڌرتيءَ تي رهندڙ پُر امن انسان، پوءِ چاهي ان جو ڪهڙو به رنگ، نسل، ڪهڙي به دين، ڌرم سان واسطو هجي، مان ان جي احترام کي شعور سمجهان ٿو. مان پوري انسانيت تي ٿيندڙ انياءُ جي مزاحمت کي شعور سمجهان ٿو. اڃان به مختصر ڪري ايئن چوان ته، مجموعي طور تي اخلاقيات کي مان پنهنجو شعور سمجهان ٿو.
”ڳوڙهو ڳوڙهو سوڳ ۾“ منهنجي شاعري جو پهريون مڪمل ڪتاب آهي، هن شاعريءَ جي مجموعي ۾ منهنجي محسوسات شامل آهي. مون جيڪو ۽ جيئن محسوس ڪيو آهي، ان خيال، ان فڪر، کي لفظن جو ويس اوڍائي پيش ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي آهي. منهنجي شاعريءَ ۾ هر ان شاعر جو اثر شامل آهي، جيڪو مون کي سٺو لڳندو آهي. الائي ته ڪيترا اهڙا نالا آهن، جن جي شاعري پڙهندي مون کي يڪدم پنهنجو ڪري ڇڏيندي آهي، اهڙن سيبتن شاعرن جي وچ ۾ منهنجي هيءَ شاعري جيڪڏهن ڪنهن کي ”کِل“ به ڏياري ته مان پنهنجي ڪاميابي سمجهندس.
پنهنجي چوڌاري درد پکڙيو پيو آهي، اهو درد مختلف روپ وٺي، مونسان ملندو رهيو آهي. ڪڏهن رشتيدارن جي روپ ۾ ته ڪڏهن دوستيءَ جي روپ ۾ ڪڏهن غربت جي روپ ۾، ڪڏهن امام بارگاهن اندر بم ڌماڪن جي روپ ۾، ڪڏهن درسگاهن اندر پوپٽ جهڙن سهڻن ۽ نازڪ معصوم ٻارڙن مٿان بم ڌماڪن جي روپ ۾...! هي وک وک تي آجيان لاءِ اڳيان اڳيان رهيو آهي. يا وري مزاج جي حساسيت درد کي وڌيڪ محسوس ڪري ٿي. اهو ئي سبب آهي جو منهنجي شعرن ۾ درد جو چٽو عڪس نظر اچي ٿو، تڏهن هن ڪتاب جو نالو اداسيءَ سان لاڳاپو رکي ٿو.
ڪتاب ”ڳوڙهو ڳوڙهو سوڳ ۾“ ۾ ڪافي شاعري 1993 ۽ 94ع واري ڏني اٿم اندازن يارهن ٻارنهن سال لکڻ جو سلسلو معطل رهيو. وري تازو ئي اندر جي اڻتڻ شعر جو روپ وٺي ظاهر ٿي آهي. يقينن منهنجي ڪوشش هوندي به فني حوالي سان ڪافي ڪوتاهيون رهجي ويون هونديون. ڇو ته ڪو به انسان ڪڏهن به مڪمل نه ٿو ٿي سگهي، ۽ مان به اڃان سکڻ واري مرحلي ۾ ئي آهيان.
منهنجي هن ڪتاب کي پڌرو ڪرڻ ۾ منهنجي ادبي، قلمي، بابا جهڙي دوست، سائين ’مقصود گل‘ جو وڏو هٿ رهيو. جنهن مون کي ڪتاب ڇپائڻ لاءِ اتساهيو. افسوس جو اهڙو عظيم انسان، بهترين ليکڪ ظاهري طور تي اڄ اسان وٽ نه رهيو آهي. اي ڪاش جي اڄ هُو مون سان گڏ هجي ها ! يقينن ڏاڍو خوش ٿئي ها. ۽ منهنجو ڪتاب هٿن ۾ ڏسي مونسان پيار ڪري ها.
ڀائرن جهڙو دوست، ’مرڪ پبليڪيشن‘ جو سرواڻ مرتضى لغاري، جنهن هن ڪتاب کي پنهنجي پيار ۽ محنت سان حقيقت جو روپ ڏئي مرڪ پبليڪيشن پاران پڌرو ڪيو، آئون سندس ٿورائتو آهيان. ان کان علاوه سائين ’علي دوست عاجز‘ جا وڏا وڙ، جنهن پنهنجي مصروفيت هوندي به هن ڪتاب جو مهاڳ لکيو. ساڳي ريت منهنجي سائين ’عبدالغفار تبسم‘ جا به لک احسان جنهن هن ڪتاب تي مختصر تاثر لکيو. منهنجو عزيز ’پريتم قاضي‘ جيڪو رشتيداري کان علاوه منهنجو سٺو دوست آهي، جنهن تاثراتي نوٽ به لکيو ۽ ڪتاب شايع ٿيڻ جي آخري مرحلي تائين سهڪار جاري رکيو. ان جا به وڏا وڙ. ان کان علاوه منظور منگي، سميع ساجد جوڻيجو، عبيد ڪٽپر، ۽ سانئڻ عائشه ميمڻ صاحبه جا به لک ٿورا جنهن هن ڪتاب جي بيڪ پيج لاءِ مختصر تاثر لکڻ ۾ خوشي محسوس ڪئي.
ٿورا مونتي ٿورا ناهن، ساجن جا،
جي نه سگهان ٿو لاهي پوءِ به ڳايان گيت.
(انجم)
انجم قاضي
نئون ديرو
03342778935