لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

چونڊ سنڌي چوڻيون

ڪتاب ”چونڊ سنڌي چوڻيون“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. هي پهاڪن ۽ چوڻين جو ڪتاب ڪيهر مهرچنداڻي جو لکيل آهي جيڪو 1981ع ۾ گجرات سرڪار جي مالي مدد سان هندستان ۾ ڇپيو.
Title Cover of book چونڊ سنڌي چوڻيون

25. ٻه گدار هڪڙي مُٺ ۾ نه ماپن.

شاهه صاحب چيو آهي؛
خودي ۽ خدا، ڪين مائيندا من ۾،
ٻن ترارين جاءِ، ناهي هڪ مياڻ ۾.
يا ائين به چيو ويندو آهي ته -
ٻن ٻيڙين جو سوار، اڄ نه ٻڏو ته سڀاڻ ٻڏندو.
مطلب صاف آهي ته ڪي انسان لالچ، لوڀ ۽ حرص وچان يا ڪوڙي نالي ڪمائڻ خاطر، جتي ڪٿي پيا ٽنگ اڙائيندا ۽ پنھنجي پٺي پاڻ پيا ٺپيندا. نتيجو اهو نڪرندو آهي جو، اهڙا انسان ڪٿي به ڪنھن به ڪم ۾ سڦلتا نه پراپت ڪري سگهندا آهن.
جيون ۾ سڦلتا، انھن ئي انسانن کي ملي ٿي، جن جو مقصد بلڪل چٽو ۽ صاف هوندو آهي. اهڙا انسان پھريائين هٿ ۾ کنيل ڪاريه پورو ڪري، پوءِ ٻئي ڪم ۾ هٿ وجهندا آهن. باقي جيڪڏهن ڪو چاهي ته؛ “مان جتي نالو ڪمايان، اتي ناڻو به ڪٺو ڪريان” سو ته ٿي نه سگهندو. ڇو ته انسان جي ڪم ڪرڻ جون شڪتيون ۽ حواص محدود ٿين ٿا. ان ڪري سڀاويڪ طرح هر هنڌ ڪاميابي نٿي ملي. مٿين چوڻي ان لاءِ به ڪتي ايندي آهي جو ڪيترا جيو، به پاڻ کي اللهه-لوڪ سمجهندا آهن، انسان ذات جي شيوا جي هام به هڻندا آهن ۽ ٻين دنيوي پدارٿن کي پيا ڪٺو ڪندا آهن. اهڙن انسانن کي يا ته پرماتما ملي ٿو يا ته صرف ڌن، پر ٻئي وستو نٿيون ملن. اڪثر ڪري ائين ڏٺو ويو آهي ته جن وٽ دنيوي پدارٿ آهن، اهي آپي ۽ اهنڪار سان ڀريل آهن. ڀلا اهڙن انسانن کي پرماتما ڪيئن ملندو؟ ٻئي طرف وري جيڪي سائينءَ جا سالڪ آهن ۽ پنھنجو وقت انسان ذات جي شيوا ۾ بسر ڪن ٿا، انھن وٽ ڌن ڪيئن ايندو؟ جيون جي سڦلتا لاءِ هڪڙو اُديش ڪافي آهي ۽ اُن کي حاصل ڪرڻ انسان جو فرض هئڻ گهرجي. هونءَ به ظاهري طور اگر ڏسجي ته گدرن جي ماپ هٿ جي ويڪر کان وڏي ٿئي ٿي. هڪڙو گدرو ته سولائيءَ سان هٿ ۾ اچي ويندو پر جڏهن هڪ هٿ ۾ ٻن گدرن جهلڻ جي ڪوشش ڪبي ته ٻئي گدرا وڃي پٽ تي ڪرندا.
ان ڪري سياڻا چوندا آهن ته؛ بابا پھرئين هڪڙو ڪاريه پورو ڪري، پوءِ ٻئي ۾ هٿ وجهو. اها به عالم آشڪار حقيقت آهي ته مياڻ ۾ به هڪ ئي تلوار اچي سگهندي آهي. ٻه تلوارون هڪ مياڻ ۾ نه اچي سگهنديون آهن. دل به مياڻ جيان آهي، جنھن ۾ اگر حياتيءَ جي هڪ ئي مقصد جي چٽائي ۽ صفائي هوندي ته سڦلتا يقينن ملندي. ان ڪري جتي ڪٿي ٽنگ اڙائڻ ۽ هر هنڌ ڪنھن نه ڪنھن ڪم ۾ هٿ وجهڻ، سياڻپ ڪانھي.