لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

چونڊ سنڌي چوڻيون

ڪتاب ”چونڊ سنڌي چوڻيون“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. هي پهاڪن ۽ چوڻين جو ڪتاب ڪيهر مهرچنداڻي جو لکيل آهي جيڪو 1981ع ۾ گجرات سرڪار جي مالي مدد سان هندستان ۾ ڇپيو.
Title Cover of book چونڊ سنڌي چوڻيون

66. رب رُسي مَتِ کسي، هڻي ڪونه هٿيار.

هيءَ سڄي سرشٽي ايشور خلقي آهي. هن سرشٽيءَ اندر اسين جيڪي ڪجهه پسون ٿا، سو سڀ ايشور جو ئي خلقيل آهي. باغ باغيچا، گل، وڻ ٽڻ ۽ ٻوٽا، پکي، جيو جنتر، جانور، نديون، نالا، پھاڙ ۽ ٽڪر، ڍنڍون ۽ انسان، مطلب ته هن پرٿويءَ تي جيڪي ڪجهه اسين پسون ٿا ۽ جيڪي ڪجهه پسڻ ۾ نه ٿو اچي، تنھن سڀ جو اپائيندڙ پرماتما ئي آهي. هن سنسار جو سمورو ڪاروبار پرماتما جي ئي مھربانيءَ سان هلي ٿو. سرشٽيءَ جو هڪ پن به، ان اپائيندڙ جي عنايت کانسواءِ لڏي نه ٿو سگهي. انسان صرف ڪارج ڪندڙ آهي، پر حڪم هلائيندڙ پرميشور، پرماتما آهي. ايشور جي ديا درشٽيءَ کانسواءِ ڪجهه به نه ٿو ٿي سگهي. جنھن انسان مٿان ايشور جي درشٽي آهي، اهو ئي انسان سکي آهي. ان انسان جي من ۾ ئي شانتي آهي پر جيڪڏهن ڪنھن به پراڻيءَ مٿان، پرڀوءَ جي ديا درشٽي نه آهي، اهو انسان دائما دکي آهي. ايشور هڪ لڪل شڪتي آهي. هو پنھنجي لڪل شڪتيءَ سان ئي، انسان کي سزا ڏئي ٿو.
انسان اهنڪار وچان، پاڻ کي ٻئي ڪنھن جھڙو به نٿو سمجهي. اهنڪار، سدائين قائم نه آهي. انسان ائين سمجهي ٿو ته؛ هو ئي سنسار جو ڪرم داتا آهي، پر اهو سمجهڻ غلطي آهي. سدائين ايشور جي ڪرم کي، لڪل نموني جاچي رهيو آهي. انسان هٺ وچان، پاپ ڪري ٿو ۽ ٻين کي ستائي ٿو.
ايشور هر انسان کي، سندس ڪيل پاپ جي سزا ڏئي ٿو. البت ائين آهي ته ايشور ظاهر طرح سان ڪنھن به انسان کي ڪو هٿيار يا لٺ وغيره ڪو نه ٿو هڻي. بلڪ پاپي ۽ پاکنڊي انسان تان، پنھنجي ديا درشٽي هٽائي ٿو. اهڙو پاپي شخص، ٻڌي ميڻ بڻجي، وڌيڪ پاپ ۽ انياچار ڪري ٿو. آخر ۾ اهڙي اهنڪار ۽ هٺيلي شخص جو انت، اچي ٿو.
ايشور جي شڪتيءَ ۽ طاقت اڳيان، سڀ وسيلا بيڪار بڻجيو وڃن ٿا. انسان کي جڳائي ته پرم پتا پرميشور کان سدائين دعا گهرندو رهي. ديا ۽ رحم لاءِ، ايشور در بکيا پنندو رهي. جنھن به انسان کان، ايشور منھن موڙي ٿو، سو اوشيه دکي گهاري ٿو ۽ سدائين ڪڌا ڪم ڪري ٿو.، جنھن انسان تي، ايشور جي مھر نه آهي سو انسان ڪوتاهه ٻـُڌيءَ وارو بڻجي وڃي ٿو. رانوڻ، هرڻاڪشپ ۽ ڪيس وغيره جا مثال به اتھاس ۾ آهن. جن شخصن ايشور جي هستيءَ کي وساري، اهنڪار کان ڪم ورتو. انھن تان ايشور، ديا جي نظر هٽائي ڇڏي. آخر ۾ اهڙن شخصن جو بريءَ طرح انت آيو. ڇاڪاڻ ته هنن جي سمجهه ئي تنگ ۽ سوارٿي بڻجي ويئي. سمجهه کسجي وڃڻ سان، هٿيار بنان ئي ان ماڻھوءَ جو انت اچي ٿو. ان ڪري اسان کي سدائين ايشور کان سندس رحم ۽ ديا لاءِ دعا پنڻ گهرجي.