99. مرڻا اڳي جي مئا، مري ٿين نه مات. (چوڻي)
مٿيون جملو شاهه صاحب جو آهي. ان جي معنى اها آهي ته؛ جيڪي انسان موت جي وقت اچڻ کان اڳ ۾، مري وڃن ٿا، اُهي در اصل ڪڏهين به مرن نه ٿا. بلڪ هميشه جي لاءِ امر آهن. ائين ته قدرت جي ڳالهه ۾، هٿ وجهڻ جي طاقت، ڪنھن ۾ به ڪونهي. هر هڪ انسان کي، هن سنسار ۾ اوترا ئي سواس کڻڻا آهن، جيترا ايشور وٽان کيس مليا آهن. ان هوندي به ائين ڏٺو ويو آهي ته، ڪن انسانن جو موت، وقت کان اڳ ۾ ٿئي ٿو.
دنيا ۾ ٻن قسمن جا ماڻھو آهن؛ هڪڙا اهي جي موت کان ڊڄن ٿا. ٻيا اهي جي سر تريءَ تي رکي موت کي نينڍ ڏين ٿا. ايشور جا سچا عاشق ۽ طالبو، موت جو اونو نه ٿا رکن. سچ ٻولين ٿا ۽ سچ تنوارين ٿا. منصور حلاج، حق جو نعرو هنيو (آءٌ آهيان حق) ته کيس سوريءَ تي چاڙهيو ويو. سقراط، سچ جو نعرو هنيو، ڪوڙ ۽ پاکنڊ خلاف پرچار ڪيو ته، کيس زهر پيئاريو ويو. سقراط ۽ منصور، اڄ به انساني اتھاس ۾ امر آهن ۽ سندن نالو پيو ڳائجي. اهڙا جيو، مرن نه ٿا پر هميشه جي لاءِ امر بڻجي ٿا وڃن. ديش جي آزاديءَ خاطر، شھيد ڀڳت سنگهه، کلندي کلندي ڦاسيءَ جي رسي پنھنجي گلي ۾ وڌي هئي. ان وقت به سندس چپن تي مرڪ هئي. شھيد هيمون ڪالاڻي به، کلندي کلندي ملڪ مٿان جان نڇاور ڪئي ۽ ڦاسيءَ جو تختو قبول ڪيو. سچ ۽ اهنسا جي راهه ڏسڻ واري مھاتما گانڌيءَ به، سيني ۾ ٽي گوليون خوشيءَ سان سٺيون.
اڄ به ڀڳت سنگهه، هيمون ڪالاڻي ۽ مھاتما گانڌي امر آهن. سندن نالي اڳيان، عزت ۽ شرڌا سان سر جهڪايو ٿو وڃي.
ملڪي متوالن ۽ پرڀوءَ جي پيارن کي، جان جو اونو ڪونھي. هو ڄاڻن ٿا ته؛ هيءُ شرير ناسونت آهي. هڪ ڏينھن اوس ناس ٿيڻو آهي. ان ڪري ڇو ڪين هيءُ سرير، چڱي دڳ هلائجي. نيڪ ڪرم ۽ نيڪ واڻي، هن سنسار ۾ قائم رهڻي آهي. شرير، قائم رهڻو نه آهي. ان ڪري سچا سالڪ ۽ ماتر ڀوميءَ جا متوالا، سر کي قربان ڪرڻ ۾ دير نه ٿا لڳائين. هونءَ به هن سنسار ۾، ڪجهه به قائم رهڻو نه آهي. رڳو نالو ئي قائم رهڻو آهي. ان ڪري شاهه صاحب جو چوڻ آهي ته؛ جيڪي وقت اچڻ کان اڳ ۾ مري وڃن ٿا، سي در اصل مرن نه ٿا. جسماني چولو ته برابر ڇڏي ٿا وڃن پر، سندن نالو هميشه لاءِ امر رهي ٿو.
حاصل مطلب: ملڪي متوالا ۽ سائينءَ جا سچا طالبو، جيڪي سچ خاطر پاڻ قربان ڪن ٿا، سي ڪڏهن به مرن نه ٿا. بلڪ، هميشه جي لاءِ، امر آهن.