لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

پھاڪن جي پيڙهه

پهاڪن کي لوڪ ادب ۾ تمام سُٺي اهميت حاصل آهي ۽ سنڌي پهاڪا ٻهراڙين جي ڪچهرين ۾ ورجايا ويندا آهن. هي پهاڪن جو ڪتاب ”پهاڪن جي پيڙھ” مسٽر ڀيرومل مهرچند آڏواڻيءَ جو لکيل آهي.
Title Cover of book پھاڪن جي پيڙهه

1. آپ نه پالي، پالي ڏوُن، ڇوهر ڄائو، ڏکان ڏوُن/ نون

بنياد:
ڪنھن جتڪي گهر ۾ هڪڙو جوان مڙس هو، سو نڪمو رلندو پنندو وتندو هو. تنھنکي جڏهن پٽ ڄائو، تڏهن ڏاڍو خوش ٿيو. اهو ڏسي اُن گهر جي هڪڙيءَ پوڙهيءَ زال، کيس مھڻي طور چيو؛ ”تون خوش ٿيو آهين پر تنھنجا حال اُهي جو پاڻُ نه ٿو پالين سو ٻيو ڪٿان پاليندين؟ ڇوڪر ڄائو آهي ته تنھنجا ڏک ڏوڻا ٿيا يا وڌيا.“
جي ”ڏون“ بدران ”نون“ چئجي ته ڇوڪر ڄائو آهي ڏکن ڪاڻ ته اها معنى به ٺھي ٿي. پر ”ڏکان ڏون“ چوندو ٻڌيو ويو آهي. (ڪوڙو مل چندن مل)
نوٽ: ڇوهر يا ڇهر يعني ڇوڪر.
ڀيٽيو: پاڻ نه پاري، ڪتا ڌاري.