لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

پھاڪن جي پيڙهه

پهاڪن کي لوڪ ادب ۾ تمام سُٺي اهميت حاصل آهي ۽ سنڌي پهاڪا ٻهراڙين جي ڪچهرين ۾ ورجايا ويندا آهن. هي پهاڪن جو ڪتاب ”پهاڪن جي پيڙھ” مسٽر ڀيرومل مهرچند آڏواڻيءَ جو لکيل آهي.
Title Cover of book پھاڪن جي پيڙهه

55. پاڻي پي، نه ذات پڇجي.

بنياد:
روداس نالي هڪ چمار هو جو مشھور سنت ٿي گذريو آهي. هڪ لڱا ڪي ساڌو اڃ لڳڻ سببان هن جي جهوپڙيءَ ۾ ويا ۽ چيائونس ته؛ ”اسان کي پاڻي پيار.“
روداس هنن کي پاڻي ويٺي پياريو ته هڪ ساڌوءَ چيو ته؛ ”هن جي ذات ته پڇيسين ڪين؟“ روداس انھيءَ تي هڪ شبد چيو آهي ته جنھن جي پھرين ۽ پوئين تڪ هن طرح آهي.
ڪيون پوڇو موري ذات، جوشيئا تم پيئو ڙي پاڻي
سنتو جائو گهر اپڻي، ڪھي روداس سنو ڀائي ساڌو
همري چمار ذات، جوشيئا تم پيئو پاني.
انھيءَ ڳالهه تان هنديءَ ۾ به چوڻيون آهن.
1- پاڻي پيڪر ذات پوڇتي هو؟
2- جو ڪريئي سو ڪيجئي پھلي ڪر نرڌار.
پاني پي گهر پوڇنا، ناهن ڀلو ويچار.
يعني ته جيڪي ڪرڻو هجي سو پھريائين ويچار ڪري ڪجي. اڳ ۾ پاڻي پي، پوءِ گهر پڇڻ چڱو ويچار نه آهي.
مراد ته ڪو ڪم ڪري پوءِ ڳڻتيون کائجن، تنھن کان ڀلو آهي ته اڳواٽ جاچي جوچي پوءِ ڪم ڪجي ته پڇتائڻو نه پوي.