ارنيسٽ ميڪي Ernest J. H. Mackay
ارنيسٽ ميڪيErnest John Henry Mackay سنڌو سڀيتا جي اهم ماڳ موهن جي دڙي تي کوٽائي جي حوالي سان شهرت ماڻي. سندس جنم 5 جولاءِ 1880ع تيبرطانيه جي شهر برسٽول ۾ ٿيو ۽ پاڻ آڪٽوبر 1943ع تي وفات ڪري ويو. هن موهن جي دڙي تي کوٽائي سميت سنڌو سڀيتا جي ٻين اهم ماڳن جي به کوٽائي ۾ بهرو ورتو. پاڻ برسٽول گرامر اسڪول ۽ برسٽول يونيورسٽي مان بي اي، ايم اي ۽ لٽريچر ۾ ڊاڪٽريٽ جي ڊگري حاصل ڪئي. ارنيسٽ ميڪي جي گهر واري ڊوروٿي ميري سمونس به اينٿروپلاجسٽ هئي. ارنيسٽ ميڪي آرڪيالاجي جي شعبي ۾ 1907ع کان ڪم ڪرڻ جي شروعات ڪئي. پاڻ پهريان 1907ع کان 1912ع تائين مصر جي قديم سڀيتا جي ماڳن جي کوٽائي ڪرائي. پاڻ پهرين عالمي جنگ دوران مصر ۽ فلسطين ۾ برطانوي فوج ۾ ڪيپٽن طور به ذميواريون نڀايون. هن 1919ع ۾ فلسطين ۽ شام جي قديم ماڳن تي به تحقيق ڪئي.
ارنيسٽ ميڪي کي آرڪيالاجي جي شعبي ۾ اصل شهرت موهن جي دڙي جي کوٽائي سبب ملي. هن 1926ع کان 1931ع تائين موهن جي دڙي جي لڳاتار کوٽائي ڪرائي. ان کوٽائي جي نتيجن بابت 1937ع ۾ تفصيلي رپورٽ تيار ڪري شايع ڪرائي. هن موهن جي دڙي کان سواءِ چانهون جي دڙي جو قديم ماڳ به دريافت ڪيو ۽ چانهون جي دڙي جو 1935 ۽ 1936ع ۾ پنهنجي گهر واري سان گڏ معائنو ڪيو.
ڪتاب ۽ مقالا
• Mackay, E. “Further Excavation at Mohen jo Daro” 2 Volumes, Delhi, 1938.
• Mackay, E. Chanhu-Daro: Excavations 1935-1936. Facsimile Publisher, 2016.
• Mackay, E. Indus Civilization, Ams Pr Inc, Jun 1983