فصاحت
اصل ۾’فصاحت‘ عربي ٻوليءَ جو لفظ آهي، جنهن جي معنى ’خوش ڪلامي يا خوش بياني‘ آهي. هي شاعريءَ جو اهڙو فني وکر آهي، جيڪو شاعريءَ ۾ نه صرف لفظي سٽاءَ ۽ سندرتا کي روان ۽ مترنم رکي ٿو، پر ان کي معنوي طور پُراثر ۽ پُرتاثير بڻائي ٿو. اياز جي سموري شاعري فصاحت جي خوبي ۽ خوبصورتيءَ سان ٽمٽار آهي. اياز پنهنجي اظهار لاءِ اهڙن لفظن جي چونڊ ڪري ٿو، جيڪي اُچار توڙي اظهار ۾ سليس، سُپڪ، لطيف ۽ وڻندڙ آهن.
پرينءَ کي پهچاءِ، ڪانگا! منهنجون ماڻڪيون،
جنهن جي سونهن سواءِ، ڏسان ته ڏوهي ٿيان.
تون ڪانڌي، تون ڪَنڌُ، تون ئي سانگ صليب جو،
تون ئي منهنجو پنڌُ، تون ئي ٿو مون ڏي اچين!
(ص15)
ڪي ڪي اکيون اوپريون، توڙي ڄاڻ سُڃاڻ،
ڪي ڪي اکيون آرسيون، جن ۾ نينهنَ نياڻَ،
ڇڪجي پنهنجو پاڻ، جَڙجي وڃن جيءَ ۾.
پرينءَ جي پهراڻ ۾، کٿوريءَ خوشبوءِ،
جڏهن اچي جوءِ، واسي وڃي واس سان.
ڪامَهه وانگر ڪيرُ، آيو آهي اوچتو،
پَٽَ تي جنهن جو پيرُ، جهڙي باکَ بسنت جي.
اڃا اوري آءُ، سُري منهنجي ساهه ۾،
رَچي منهنجي راڳ ۾، سرتي تنهنجو ساءُ،
مُئي پُڄاڻاءُ، گيتن ۾ گڏجي رهون.
(ص16) ــ (ڪلهي پاتم ڪينرو)