جنوني حڪمرانو! جنگيون نه ڇيڙيو
۽ ڪٿي ڪنهن به جاءِ جٖي ايٽم ڪو ڦاٽو،
شروع ٿيو هي سلسلو ته، رڪجي نه سگهندو،
انسان ته ڇا يزدان کان به وسري نه سگهندو.
ته تصور کان زياده تباهي ٿي ويندي،
۽ ويران خدا جي، خُدائي ٿي ويندي،
ڪٿي چنڊ جهڙا، ڪي چهرا نه رهندا،
۽ پوپٽن جا گلابن تي پهرا نه رهندا.
نڪي ساز، سُرندا نه سنگيت رهندا،
پيار وارا چپن تي نڪي گيت رهندا.
پهاڙن تي وسڪار ۾، ڪٖي مورا نه ٻُرندا،
سڄڻ پنهنجا ساري، نڪي جيءَ جهرندا.
نه ٻاجهر جٖي کيتن ۾، پيهن تي هڪلون،
نڪي انب، ڏاڙهون، کجورون ڪي پڪلون.
نڪي ناچ، ڏونڪا، نه جهمريون جمالا،
نه ٽم ٽم ٽانڊاڻا، نه اوندهه ۾ اجالا.
نه مچ تي ميڙاڪا، نه راڳن ــ رهاڻيون،
نه ٿر ۾ ٿريلن جون، قربن ــ ڪهاڻيون.
نڪي شام ويلٖي، وري ڌڻ ڪي ورندا،
پرهه جو پاڻيءَ تي، نڪي هنجَ تَرندا.
نه چنڊ لئه چڪورا، پريشان رهندا،
۽ سورج مکي سج لئه نه حيران رهندا.
نه ٻارڙن جون معصوم، ٻوليون ڪي ٻاتيون،
نه پرهه جو پکين جون ڪي لامن تي لاتيون.
سمنڊن جٖي سينن تي، ڪڏهن سڙهه نه پَسبو،
نه هوا جٖي هندورن تي، ڪونجن جو ڪڻڪو.
نه مورن ٽهوڪا، نه ڪوئل جون ڪوڪون،
اڌ ٿيل اندر مان، نه بانسريءَ کي ڦوڪون.
نه رنگين گلڙا، نه ئي وَلِ ڪا رهندي،
نه مسجد نه مندر، نه ديول ڪا رهندي.
نه عيدون، باراتون، نه هوليون، نه ڏياريون،
نه ميلا، نه ٻيلا، نه ٽانگر، نه ٽاريون.
نه شاديون، مراديون، نه مينديون، نه لاڏا،
نڪي گهوٽ، گهوڙا، نڪي سڏ ــ پڙاڏا.
نه ڪنڌين تي ڍنڍن جٖي، ڪنول ڪوبه ترندو،
ڪٿي آبي جيوت جو، نڪو نانءُ رهندو.
نه باغن ۾ بلبل، نه محفل ڪا رهندي،
نه ڪنهن لئه ڌڙڪندڙ، ڪٿٖي دل ڪا رهندي.
هٺيلن هرڻن جون، ڪي ٽوليون نه رهنديون،
۽ ٿر ۾ ٻاٻيهن جون ڪي ٻوليون نه رهنديون.
نه محلات، ماڙيون، نه ئي ڪا حويلي،
نه نرگس، نه موتيا، نه چمپا، چمبيلي.
نڪا سونهن رهندي، نه سونهن جو ڪو تصور،
اکين سان چُمڻ جهڙو نه محبوب منظر.
ها! ڌرتيءَ تٖي عزرائيل سندو رقص ٿيندو،
ته جهنگلي جيوت جو به اچِي انت ويندو.
نه بندر، بازاريون، نڪي بحر رهندا،
نڪي ڳوٺ ويڙها، نڪي شهر رهندا.
ڪٿي ڪين رهنديون، ڪي جوڀن جوانيون،
رڳو موت رڙندو، رڳو ئي ويرانيون.
نڪي فڪر، فلسفا، نڪي فهم رهندا،
نڪي سوچ، ڌارائون، نڪي وهم رهندا.
نه تهذيب ۽ تمندن جا تڪرار رهندا،
نه تاريخ رهندي، نه ڪردار رهندا.
نه ٻوڌي، نه جيني، نه سورج ــ پرستا،
نه صوفي، نه سامي، نڪي بت ــ پرستا.
نه انجيل، گيتا جو ڪو گيان رهندو،
نه بائيبل ڪٿي ۽ نه ڀڳوان رهندو.
نه رهندو، نه مسلم، نڪي، سِکَ، عيسائي،
نڪو ڌرم رهندو، نه ڪا قوم ڪائي.
نڪي رنگ، روشنيون، نه خوشبوءِ رهندي،
سڙيل لاش چوطرف بدبوءِ رهندي.
ڪٿي ڪنهن جڳهه جٖي، ڪو ”جيون“ به بچندو،
ته انڌو، يا منڊو، يا لُولو، يا لنگڙو.
جياپيٖ مان تنگ سوبه منتظر موت جو،
هر آهه زخمي، هر ساهُه سڏڪو.
سلامت جسم ڪنهن ۾، رهيو جٖي به ”هٿ“ ڪو،
ته جنگي جنون جٖي، ڏيندو منهن تي ڀونڊو.
سموري فطرت جو، ڇو ٿا موت چاهيو؟
هر زندگي ٿئي، ڇو ٿا فوت چاهيو؟
پنهنجي وحشيتن تي، ٻٽيهون نه ٽيڙيو،
جنوني حڪمرانو! جنگيون نه ڇيڙيو.
جنوني حڪمرانو! جنگيون نه ڇيڙيو.
***