شاعري

چانهونءَ مٿان چنڊ

”اکين ۾ الماس جو ورد پچاريندي لطيفي راهه جو راهي علي نواز ڏاهري به شاعريءَ جي روايتي پيچرن کي اورانگهي پنهنجا نوان رستا ۽ گس ڳولڻ جي ڪوشش ڪئي آهي ۽ ان ۾ هن ڪيتري ڪاميابي ۽ سڦلتا ماڻي آهي، ان اندازو سندس هن ڪوتا ڪتاب ”چانهونءَ مٿان چنڊ“ کي پڙهي با آساني لڳائي سگهجي ٿو. سنڌي شاعريءَ جي ڊگهي کيپ ۾ هن ڪويءَ جون ڪوتائون حساس دلين جي احساسن کي ڇهڻ جي ڀرپور سگهه رکن ٿيون.“
Title Cover of book چانهونءَ مٿان چنڊ

تنهنجي ٻڍڙي هردي ۾ ڪو، ڏاهر وارو روح هئو.

تنهنجي فڪر منجهه فنا ٿي سيد! سنڌڙي ساري آ،
تو جو خواب ڏٺو هو سيد!، تنهنکي سنڌ سڃآتو آ.
تو ٻيجل بنجي سئن هئين جا، تنهنکي پنهنجو ڄاتو آ،
ٿو پن پن مان پڙلاءُ اچٖي ، جو آتو آ تنهن ڳاتو آ.
توئي معنيٰ بخشي سيد! موهن جٖي آثارن کي،
نوريءَ ڄام تماچيءَ کي ۽، ڪينجهر جي ته ڪنارن کي.
ساڻيهه سونهن ــ سنگهارن کي ۽، مارئيءَ توڙي، مارن کي،
ڪارونجهر جي مورن کي ۽، مڪليءَ جي ته مزارن کي.
ڌرتيءَ سرتيءَ پنهنجيءَ جي هن تاريخي ڪردارن کي،
“مرسون مرسون سنڌ نه ڏيسون”، هوشوءَ جٖي للڪارن کي.
مخدوم بلاول، شاهه عنايت، دولهه، دودٖي پارن کي،
توئي معنيٰ بخشي سيد! ڏاهر جي ڏهڪارن کي.
توئي پردو چاڪ ڪيو هِت، ملان، پير مڪارن جو،
وطن فروش وڏيرن جو ۽، سارن ديس ــ غدارن جو.
نائون جٖي ناجائز ٻارن جو ۽، سازشين سردارن جو،
جٖي ڪرسيءَ عشق انڌا ڪياتن اڄ جٖي چنيسر پارن جو.
توئي پردو چاڪ ڪيو هِت، ٻاهران ايندڙ ڌارين جو،
جيڪو سنڌلئه گونگو ٻوڙو، تنهن کي ڪِٿِ تو معاف ڪيو هو.
تون ئي پهريون دانشور جنهن، ثابت صافئون صاف ڪيو هو،
شاهه لطيف آ قومي شاعر، پُٽ ڏيندڙ ڪو پير نه آ.
جيڪو ڀٽ تي باسون باسي، زندهه سو به ضمير نه آ،
ڀٽ ڌڻيءَ جٖي بيتن ۾ تو، پورهيت جو ڪردار ڏٺو.
ڀٽ ڌڻيءَ جٖي بيتن ۾ تو، سونهن ڏٺي، سنسار ڏٺو،
ڀٽ ڌڻيءَ جٖي بيتن ۾ تو، باغي هر ڪردار ڏٺو.
ڀٽ ڌڻيءَ جٖي بيتن ۾ تو، سهڻيءَ سان ميهار ڏٺو،
ڀٽ ڌڻيءَ جٖي بيتن ۾ تو، سنڌو تارئون تار ڏٺو.
ڀٽ ڌڻيءَ جٖي بيتن ۾ تو، غلاميءَ کي ڄڻ گار ڏٺو،
ڀٽ ڌڻيءَ جٖي بيتن ۾ تو، آزاديءَ سان پيار ڏٺو.
ڀٽ ڌڻيءَ جٖي بيتن ۾ تو، ڪرندي قهري ڪوٽ ڏٺو،
“هڻڻ هڪلڻ ٻيلي سارڻ"، ارڏو هر اڻ موٽ ڏٺو.
ڌرتي، ڌرتيءَ وارن لئه تو، وڙهندي چوٽان چوٽ ڏٺو،
آزاديءَ جا نعرا هڻندٖي، گهايل هرڪو گهوٽ ڏٺو.
سوات، وزيرستان منجهان هِت، دهشتگرد گهرائن پيا،
خودڪش بمبار گهرائي هِت ڪا، رت جي راند رچائن پيا،
آپريشن جِي آڙ وٺي هِت، آءِ، پي، ڊيز پڄائن پيا،
سنڌ جي ساري ڌرتي هاڻي، ويرين کان ولرائن پيا،
پاڻي بند ڪري هت پنهنجو، ساري سنڌ سڪائن پيا،
پئٽرول، ڪوئلو، گئس هتي جِي، پنجاب وٽ پڄائن پيا،
پوءِ به سنڌ جا ويري بڻيل، توڙي سنڌ جو کائن پيا،
ناڻو، پاڻي لکي ڏنائون ته به، سنڌي پاڻ سڏائن پيا،
لعنت وارو طوق سدا لئه، پنهنجي لئه لکرائن پيا،
او سيد! تنهنجا ٻار ڏنگا اڄ، تن سان هِت ٽڪرائن پيا،
او سيد! تنهنجا ٻار ڏنگا هِتِ، جيئري خوب جلايا ويا،
ڪي شينهن شهيد ڪرايا ويا، ڪي گوليون هڻندي گهايا ويا،
ڪي کنڀي گم ڪرايا ويا ۽ ٽارچر سيل پڄايا ويا،
چچريل چچريل لاشا تن جا، اونده ۾ اڇلايا ويا،
تن سان تنهنجو ٺاهه نه هو جن، قوم کي گهرو گهاءُ ڏنو،
قوم کي قوم مڃايو توئي، ساهه ڏئي ويساهه ڏنو،
آزاديءَ جي ديويءَ کي تو، مان ڏئي مرڪايو آ،
توئي قلم جٖي طاقت سان هت، قومي ڪفر ڪنبايو آ،
عيسيٰ، گانڌيءَ کان پوءِ تون جنهن اهنسا اپنايو آ،
صوفين واري سوچ کڻي تو، پنهنجو فڪر پڄايو آ،
جو جيئي سنڌ چئي جان ڏيڻ کان، ڪنهن به نه هِت گهٻرايو آ،
ڦاهيءَ ڦنڊا چمندي چمندي، پنهنجو نينهن نڀايو آ،
توکي سُڌِ سموري هئي هيءُ، جهونا ڳڙهه جهري پوندو،
توکي سُڌِ سموري هئي هيءُ، قهر جو ڪوٽ ڪِري پوندو،
۽ ڪلاچيءَ جٖي ڪن ڏي ڪوئي، موريو مير وري پوندو،
هي ٿلهو ٿنڀرو ٿونا هڻندڙ، متل مڇ مري پوندو،
توکي سُڌِ سموري هئي هِت، ڏيل انهيءَ جو ڏري پوندو.
وقت جي ڪنهن به يزيد اڳيان هِت، تنهنجو ڪنڌ نه جهڪڻو هو،
تنهنجي ڏاهپ، ڏات اتم هئي، تنهنجو قلم نه وڪڻو هو،
وقت جي تيز طوفانن اڳيان، تنهنجو قدم نه رڪڻو هو،
توئي سامي، صوفي بنجي، اندر سنڌ جو اجاريو هو،
ڪوڙ جٖي منهن تٖي ڌوڙ مَلٖي تو، سَچَ جو ٻيڙو تاريو هو،
سو ته اڃان ٿو ڀڙڪا کائي، ٻارڻ جو تو ٻاريو هو،
ڪن لئه ماکيءَ لار ته ڪن لئه، ٽهڪي نڪتل ٽوهه هيو،
ڪن لئه آب زم زم هو ۽، ڪن لئه کارو کوهه هيو،
تنهنجي ٻڍڙي هردي ۾ ڪو، ڏاهر وارو روح هيو.
تند، ڪٽاري، ڪنڌ سندو هتِ، توئي ڄاتو راز آهي،
تنهنجو فڪر سمورو سيد! پرهه ڏانهن پرواز آهي،
تنهنجو فڪر سمورو سيد! عشق سندو انداز آهي،
چارڻ واري سئن آ ساڳي، سرمد جو آواز آهي،
منصورن جي مام آ ساڳي، سچل جو سُرُ ساز آهي،
جيئي سنڌ سدائين جيئي، سنڌ سڄيءَ کي ناز آهي،
تنهنجو عشق ۽ عظمت سيد! صدين تي ڀي ڀاري آ،
تنهنجي فڪر منجهه فنا ٿي، سيد! سنڌڙي ساري آ،
تنهنجي فڪر منجهه فنا ٿي، سيد! سنڌڙي ساري آ.
***
سيد اعظم سائين جي ايم سيد کي ڀيٽا