الطاف شيخ ڪارنر

ڳالھيون تنھن جپان جون

الطاف شيخ  هن ڪتاب ۾ جپاني ادب جي لوڪ ڪھاڻين، ديومالائي آکاڻين، چرچن، پھاڪن، شعرن جو سليل سنڌي ترجمو ڪيو آھي. هن ڪتاب ۾ الطاف جپان جي همعصر مزاحيہ ادب، لوڪ ادب، لوڪ ڪھاڻين ۽ ديومالائي آکاڻين ۾ مزاحيہ پھلو، جپاني ادب جو دور ۽ جپاني ادب جون صنفون بيان ڪيون آهن. هن نہ فقط جپاني ادب جي صنفن جا نالا ڳڻايا آهن، پر انھن جو تقابلي مطالعو پڻ ڏنو اٿس.

  • 4.5/5.0
  • 13
  • 0
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book ڳالھيون تنھن جپان جون

هڪ ظالم پوڙهي مائي

جپان جي هڪ شھر نگويا ۾ هڪ پوڙهي مائي رهي ٿي جنھن جو مڙس گذاري ويو هو ۽ کيس ڪو ٻار ٻچو بہ نہ هو. هن هڪ سادگيءَ جي زندگي گذاري ٿي. هڪ دفعي هوءَ تمام گهڻي بيمار ٿي پيئي ۽ کيس پڇڻ لاءِ سندس اڪيلو ڀاءُ آيو جيڪو ڀر واري شھر ۾ رهيو ٿي. ڀيڻ جي تمام خراب حالت ڏسي هن کي ڏاڍو افسوس ٿيو ۽ چيو: ”پياري ڀيڻ هتي اڪيلي رهڻ بدران مون وٽ ڇو نٿي هلي رهين؟ توکي هر وقت ڪنھن ماڻھوءَ جي ضرورت آهي جيڪو تنھنجي خذمت چاڪري ڪري ۽ دوا درمل ڏئي. منھنجي گهر ۾ رهڻ سان منھنجي زال تنھنجي خذمت ڪري خوشي محسوس ڪندي.“
هن جي زال ڪازومي جيتوڻيڪ سٺي عورت هئي پر هن پوڙهي عورت کي بنھہ نٿي وڻي ۽ هر وقت هن جي خلاف رهي ٿي ۽ هينئر بہ پنھنجي ڀاءُ جي گهر وڃڻ تي دل نٿي چاهيس. ڀاءُ جي زور ڀرڻ تي هوءَ پنھنجي ڀاءُ ۽ ڀاڄائي ڪازومي جي گهر اچي رهي. پوڙهي مائيءَ جي ڀاءُ ۽ ڪازوميءَ دل جان سان سندس خذمت ڪئي، پيار ڏنو ۽ ڏسندي ئي ڏسندي هوءَ چاق چڱي ڀلي ٿي وئي. پر پنھنجي ساڙ سڙي طبيعت جي ڪري پنھنجي ڀاڄائي ڪازوميءَ کي تڪليفون ڏيڻ لڳي. هوءَ ڪازوميءَ جي زندگي زهر ڪرڻ لڳي پر ڪازومي ايڏي صبر واري هئي جو هن ڪڏهن بہ ان جي دانھن پنھنجي مڙس يا پاڙي وارن کي نٿي ڏني. ڪازوميءَ جو اهو ڏهاڙيءَ جو وهنوار هو تہ گهر جو ڪم لاهڻ بعد هوءَ مندر ۾ وئي ٿي. پوڙهي مائيءَ کي ان تان بہ خار لڳي ٿي تہ هوءَ ڇو مندر وڃي ٿي. هن ڪنھن بہ صورت ۾ نٿي چاهيو تہ سندس ڀاڄائي ڪازومي ڪو ويھي آرام ڪري يا ڪيڏانھن گهمڻ ڦرڻ وڃي. هن کي مندر ۾ ويندو ڏسي پوڙهيءَ هن کي ڪونہ ڪو ڪم ڏئي ٿي ڇڏيو، پر ڪازو ميءَ اهو ڪم بہ جهٽ پٽ لاهي ٿي ورتو ۽ ان بعد مندر ۾ وڃي پوڄا پاٺ ڪرڻ لاءِ ڪجهہ گهڙيون ڪڍي ورتيون ٿي. ان ڳالھہ تان پوڙهي مائيءَ کي ويتر گهڻي باھہ ٿي لڳي. کيس تہ ڪو ڪم ڪار هوندو ئي ڪونہ هو سو سڄو ڏينھن ويٺي بور ٿيندي هئي يا ٻين کي تنگ ڪرڻ جو سوچيندي هئي. هن پنھنجي ڀاڄائي ڪازوميءَ کي نہ ڪم ڪار ۾ مدد ٿي ڪئي نہ وري هن کي سڪون سان ڪم ڪرڻ ٿي ڏنو. هن هر وقت اهو سوچيو ٿي تہ ڪازوميءَ کي ڪھڙيءَ ريت مندر وڃڻ کان جهلجي.
ٻئي ڏينھن پوڙهي عورت ڀرواري مارڪيٽ ۾ وئي ۽ منھن تي چاڙهڻ جو هڪ ڊيڄاريندڙ کوپو (Mask) وٺي آئي. ۽ پوءِ جيئن ئي ڪازومي مندر ڏي رواني ٿي تہ هيءَ پوڙهي مائي پٺئين در کان نڪري باغ جي گهاٽن ٻوڙهن ۾ وڃي لڪي ويٺي، جيڪي مندر جي رستي تي هئا. سج لھڻ وارو هو ۽ ڪازوميءَ جي موٽڻ وقت بلڪل اونداھہ ٿي وئي. جيئن ئي ڪازومي ان باغ وٽان لنگهي تہ پوڙهي مائيءَ اهو ڪاغذ جو کوپو منھن تي چاڙهي ٻوڙهن مان نڪري آئي ۽ ڪازوميءَ کي ڊڄارڻ لڳي. ان ۾ ڪو شڪ ناهي تہ ڪازوميءَ کان ڇرڪ نڪري ويو ۽ تمام گهڻو ڊپ ٿيس پر پوءِ پنھنجو پاڻ جائتو ڪندي تکي تکي لنگهي ويئي ۽ اچي گهران نڪتي. پوڙهي مائي بہ پوءِ جهٽ جهٽ گهر ڏي رواني ٿي ۽ گهر جي پوئين در کان اندر گهڙي سڌو بستر ۾ داخل ٿي وئي.
ٻئي ڏينھن صبح جو جڏهن پوڙهي مائيءَ جي اک کلي تہ هن کي محسوس ٿيو تہ تڪڙ ۾ هوءَ کوپي (ماسڪ) سميت سمھي رهي هئي. هن کان اهو لاهڻ وسري ويو هو. ۽ هاڻ هن کي لاهڻ جي ڏاڍي ڪوشش ڪئي پر لھي نہ سگهيو. ايتري ۾ ڪازومي جيڪا نيرن تيار ڪري آئي هئي تنھن هن کي نيرن لاءِ سڏ ڪيو:
”ڀيڻ! نيرن تيار آهي. اٿي کاءُ.“
”ٽيبل تي رکي ڇڏ، آئون ٿوري دير ۾ اچي ٿي کان.“ پوڙهيءَ جواب ڏنو ۽ ان سان گڏ منھن تان ماسڪ لاهڻ جي ڪوشش ڪئي پر اهو منھن تي اهڙو چھٽي چڪو هو ڄڻ جسم جو حصو هجي. پوڙهي مائي ڄڻڏاهي ڪانگ وانگر ٻہ ٽنگي ڦاسي وئي. هونءَ منٽ اڌ دير ٿيندو هو تہ پوڙهيءَ جي ڪُر ڪُر شروع ٿي ويندي هئي پر اڄ ٻہ دفعا سڏڻ بعد بہ اڃا نہ آئي هئي. ”ٿي سگهي ٿو هوءَ چاق نہ هجي،“ ڪازوميءَ سوچيو. ”طبيعت ٺيڪ نہ هجي ڀيڻ تہ ماني اندر ڪمري ۾ ڏئي وڃان. هاڻ تہ ٺري ٿي وڃي.“

(جيئن ئي هوءَ باغ وٽان لنگهي تہ سندس مڙس جي پوڙهي ڀيڻ منھن تي ڀوائتو کوپو چاڙهي هن کي ڊيڄاريو...)

“نہ ٻاهر ٽيبل تي ئي رکي هجي. بس اچان پئي”. اهو چئي پوڙهيءَ هڪ دفعو وري زور لڳايو تہ اهو ماسڪ سندس منھن تان لھي وڃي تہ سٺو نہ تہ ان ماسڪ سان هوءَ ڪازوميءَ جي سامھون ڪيئن اچي سگهندي. هن جا تہ سڀ راز فاش ٿي ويندا. پر جڏهن ڪوشش جي باوجود ماسڪ نہ لھي سگهيو تہ هوءَ مجبور ٿي ان ماسڪ سميت ٻاهر نڪتي. ڪازومي هن کي ماسڪ لڳل چھري کي ڏسي هڪ دفعو وري ڇرڪي وئي. هن دفعي ڊپ مان نہ پر حيرت مان تہ ڪالھہ گهاٽن ٻوڙهن ۽ اونداھہ ۾ جنھن جِنُ بڻجي مون کي ڊيڄاريو پئي، اها منھنجي مڙس جي پوڙهي ڀيڻ آهي.
پوڙهي پڇتاءُ ۽ افسوس واري لھجي مان ڪازوميءَ کي چيو: ”آئون توسان خراب هلندي رهي آهيان. اها آئون ئي آهيان جنھن ڪالھہ توکي باغ ۾ ڊيڄاريو. قدرت ان جو بدلو مون کان هن ريت ورتو آهي ۽ مون کي اهڙي سزا ڏني آهي جو سڄي عمر ڪنھن جي اڳيان منھن کڻي نٿي سگهان. ماڻھن جي اڳيان ذليل ٿيڻ لاءِ ماسڪ منھنجي منھن تي چھٽي پيو آهي ۽ لھي ئي نٿو.“
”منھنجي ڀيڻ، تون فڪر نہ ڪر. آئون تو لاءِ دعا گهرنديس.“ ڪازوميءَ چيو ۽ پنھنجي مڙس جي ڀيڻ لاءِ سچي دل سان دعا گهرڻ لاءِ مندر ڏي رواني ٿي.
مندر کان جڏهن موٽي تہ هن ڏٺو تہ ماسڪ اڃا تائين هن پوڙهي عورت جي منھن تي چھٽيل هو. هوءَ ان کي لاهڻ لاءِ چرين وانگر پٽي رهي هئي.
”تون ڇڏ تہ آئون لاهڻ جي ڪوشش ڪريان.“ ڪازوميءَ چيو. هن ماسڪ کي موڙي سَٽَ ڏني تہ اچي هٿن ۾ پيو. پوڙهي مائيءَ سڪون جو ساھہ پٽيو ۽ ڪازوميءَ کان سچي دل سان معافي گهري ۽ وعدو ڪيو تہ آئنده هوءَ انسان کي تہ ڇا پر پکي پکڻ يا جانور کي بہ تڪليف نہ رسائيندي.