اي. ٽي. شهاڻي
برک لغت نويس ديوان اي.ٽي. شهاڻيءَ جو پورو نالو آنندرام ٿڌومل شهاڻي هو. سندن جنم حيدرآباد جي شهاڻي ڪٽنب ۾ ٿيو. سندس والد ديوان ٿڌومل شهاڻي سنڌي، انگريزي ۽ فارسي ٻولين جو ماهر هو ۽ انگريز عملدارن کي سنڌي ٻولي سيکاريندو هو. سندس پٽن ديوان آنندرام ۽ ڏيارام پڻ ساڳيو ڌنڌو اختيار ڪيو ۽ ان مان چڱو پيسو ڪمايو. هنن پنهنجي پريس ”ايجوڪيشنل پبلشنگ ڪمپني“ قائم ڪئي، جتان اسڪولن ۽ ڪاليجن جا ڪتاب ۽ ڪيترائي ادب ڪتاب شايع ڪيا.
ديوان آنندرام گهڻين ٻولين جو ڄاڻو هو، هن سنڌي، انگريزي، فارسي، گجراتي، مرهٽي ٻولين ۾ لغتون تيار ڪري ڇپايون. ديوان آنندرام، پنهنجي والد وانگر سنڌ ۾ ڪم ڪندڙ انگريز عملدارن ۽ ملٽري آفيسرن کي سنڌي ٻولي سيکاريندو هو. کانئس ٻوليون سکندڙن ۾ سر پرسيول [رين]به هو، جنهن (Wren & Martin’s English Grammar & Composition) نالي ڪتاب اسڪولي شاگردن لاءِ تيار ڪيو هو.ٻيو ميجر جنرل ايڇ.اي.ڪئنڊن هو، جنهن فارسي، بلوچي، هندي ۽ پشتو ٻوليون، ديوان آنندرام کان سکيون هيون. مسز لارينس، جيڪا سنڌ جي ڪمشنر، سر هينري لارينس جي گھر واري هئي، ۽ ٻيا يورپين آفيسر ديوان کان سنڌي ۽ ٻيون ٻوليون سکيا. ٻوليون سيکارڻ جو ڪم ديوان صاحب 1897ع کان شروع ڪيو، جڏهن سندس عمر 20 سال هئي. جو برصغير جي ورهاڱي تائين رکيائين. 1949ع ۾ ديهانت ٿي ويس. اي. ٽي. شهاڻيءَ جا هيٺيان ڪتاب ڇپيل آهن:
1. Sindhi Self Instructor
2. Sindhi self-instructor: In Arabic Sindhi and Devanagari scripts with pronunciations in Roman characters
3. The English Sindhi dictionary: With correct pronunciation in Sindhi characters
4. Sindhi-English Dictionary
5. Gujrati Self Instructor
6. Marathi Self Instructor
Sindhi English Teacher
7. Marathi English Teacher
Hindi-English Dictionary
8. Persian-English Dictionary
9. English-Urdu Dictionary
10. Hindi Primer
11. Europeans' guide to Hindustani: One month's course with key
12. Gujarati self-instructor; specially prepared for South Indians, Christians, Anglo-Indians, Maharashtrians, Punjabis, Sindhis, foreigners, etc., etc.,