الطاف شيخ ڪارنر

اي روڊ ٽو مدينہ

هي ڪتاب الطاف شيخ جي سعودي جي ان سفر جو آهي جنهن ۾ پاڻ کي هڪ نوڪري جي سلسلي ۾ سعودي وڃڻ ٿيو ۽ پاڻ سعودي جي شهر ينبو ۽ ان کان پوءِ ڪجهه وقت مديني رهيا. نوڪري ته نه ڪيائون پر اُتي مُشاهدي ۾ آيل گهڻيون ئي دلچسپ ڳالهيون هن سفرنامي ۾ قلم بند آهن. خاص طور سعودي جي ماڻهن جي رهڻي ڪهڻي، رويا ۽ انهن ماڻهن جا حال جيڪي وٽن نوڪري لاءِ ويزا وٺي پُهچن ٿا. خاص ڪري ننڍي کنڊ جا ماڻهو جيڪي ٿوري معاوضي تي وڏو پورهيو ڪن ٿا.
  • 4.5/5.0
  • 5351
  • 1033
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book اي روڊ ٽو مدينہ

مديني ۾ ماني:

خالد جي گهران نڪرڻ مهل ساڍا ڏهه ٿي رهيا هئا، رستي تي هڪ هوٽل وٽ حسن ڪار روڪي ڪجهه کائڻ لاءِ وٺڻ چاهيو جيئن رات جي وقت ٻين جي گهر پهچڻ تي هنن کي تڪليف نه ٿئي. ان ريسٽورنٽ ۾ مختلف قسمن جا ميوا انهن جون رسون Juices ۽ ڪڪڙ ۽ ڳائي جو شاورما وڪامي رهيو هو. شاورما عرب دنيا جو خالص ڪواب جو ڊش آهي. لوهي شيخ تي چڙهيل گوشت کي اليڪٽريڪلي پچايو وڃي ٿو، ان بعد پڪل گوشت جو مٿيون تهه تکي ڇريءَ سان ڪوري سلاد ۽ چٽڻين سان گڏ ڊبل روٽيءَ جي وچ ۾ وجهي سئنڊوچ ٺاهيو وڃي ٿو. لبناني سيٺ اٺ کن شورما (سئنڊوچن) ۽ مئنگو جيوس جا پئسا وٺي گهربل شين جون Chits ڏنيون. انبن جي جيوس ته اتي جو اتي هڪ سوڊاني ڪم وارو ٺاهي رهيو هو، جنهن اٺ کن گلاسن جي جيوس هڪ وڏي پلاسٽڪ جي بوتل ۾ وجهي ڏني. مئي مهيني جا آخري ڏينهن هئا، حساب لڳايم ته پاڪستان يا انڊيا ۾ اڃان انب مارڪيٽ ۾ نه آيا هوندا، هي پڪ ڪينيا، ملائيشيا، ٿائلينڊ جهڙن ملڪن جا انب هوندا، جتي اهڙي موسم آهي جو سال ۾ انب جو وڻ ٻه دفعا ٻور جھلي ٿو. مون سوڊانيءَ کان انهن انبن جو پڇيو.
“مونکي پڪ نه آهي” هن وراڻيو. “پر گهڻي ڀاڱي فروٽ انبن، ڪيلن ۽ اسٽرابيري سيمت ڏکڻ آمريڪا جي ملڪن مان اچي ٿو.”
گذريل ڏهاڪو سالن ۾ ڀاڄين ۽ ميون ۾ ڏکڻ ۽ وچ آمريڪا جا ملڪ ڪيترن ايشيائي ملڪن کي ملهه ماري ويا آهن. ڪو زمانو هو جو فلپين جو ڪيلو، انڊيا ۽ پاڪستان جو انب ۽ مصر جو سنگتڙو يورپ جي ملڪن ۾ مشهور هو. پر هاڻ ڪيترن ئي ميون ۽ ڀاڄين ۾ ڏکڻ آمريڪا جا ملڪ گوءِ کڻي ويا آهن. اوچي جنس، صحيح ۽ سٺي پئڪنگ، وقت تي مال جو پهچاءُ ڪري هو هر ڳالهه ۾ مٿڀرا ٿي ويا آهن.
شاورما (ڪواپ) ٺاهڻ تي مصري همراهه بيٺل هو ۽ ڊبل روٽيون ٺاهي ڏيڻ تي ملئي ڇوڪرو هو. سڄي سعودي عرب ۾ ڪيترائي انڊونيشئي نظر اچن ٿا، جو انڊونيشيا ۾ ڪافي غربت ۽ بيروزگاري آهي. ملائيشيا جون اهڙيون حالتون نه آهن، جو هو روزگار خاطر پرديس جا ڌڪا کائين. مون هن کان سندس ڳوٺ جو پڇيو ته ڪٿان جو آهين؟”
“جوهور بارو-!” هن وراڻيو. ان ڳالهه مونکي ويتر تعجب ۾ وڌو جو جوهوربارو ته ملائيشيا جي امير شهرن مان آهي. ٿي سگهي ٿو ته هن کي روزگار کان وڌيڪ ڀلاري شهر مديني ۾ رهڻ جو شوق هجي، واقعي خوش نصيب آهن، ههڙا ماڻهو جيڪي روضي پاڪ جي هيڏو ويجهو رهن ٿا، مون سامهون مسجد نبوي جي منارن ڏي ڏٺو، جيڪي مرڪزي بلبن جي تکي روشني ۾ ڏينهن جو ڏيک ڏئي رهيا هئا.
دڪان تان پئڪ ماني وٺي حسن جي ڀيڻوئي عمر سريحي جي گهر پهتاسين، هو اسان جو انتظار ڪري رهيا هئا. سندن گهر پهرين ماڙ تي فلئٽ ۾ هو. خوش خيرعافيت ۽ ڪافيءَ جي دستوري دور بعد ماني جي لاءِ پلاسٽڪ جي چادر وڇائي وئي. مون (۽ حسن پڻ) اهو ئي سوچيو ته اسان جا آندل شاورما ۽ مئنگو جوس کائڻ لاءِ رکيا ويندا. پر اسان جي اچڻ جو ٻڌي عمر ماني جي بندوبست لاءِ نڪري ويو هو ۽ سڀ ڪجهه تيار ڪرائي آيو هو. پوءِ عربن جي روايتي دعوت وارو عربي ڀت، يعني وڏي ٿالهه ۾ اڇا چانور ان مٿان رڌل ٻڪرو اچي ويو. ان سان گڏ اسان وارو آندل شاورما پڻ. بک فقط عمر کي ئي هئي جو اسان ته گهڻو ڪجهه کائي پهتا هئاسين. تڪلف طور ڪجهه چانور ۽ شاورما مون به پليٽ تي رکي چانورن جا ڪڻا چڳڻ لڳس. هونءَ بک ۾ به اهو اڌ پڪو اڌ ڪچو گهيٽو (Lamb) کائڻ مون کان زور هو. ڪجهه چرٻي جي بوءِ ڪري اسين پاڪستاني رڍ کائڻ پسند نٿا ڪريون، ٻڪري جو گوشت ضرور شوق سان کائون ٿا.
مانيءَ بعد چانهه جو دور هليو. ان بعد حسن ۽ مون لاءِ اتي ئي ڊرائنگ روم ۾ هنڌ وڇايا ويا. ان وقت ڏيڍ اچي ٿيو هو. چئين بجي فجر نماز تي هلڻو هو، بتيون وسائيندي ٻه ٿي رهيا هئا. مونکي ته سمجهه ۾ نه پئي آيو ته آيا ننڊ به ايندي يا نه. ۽ جيڪڏهن ننڊ اچي به وئي ته فجر مهل ڪير اٿاريندو. پر آئون چپ رهيس، پڪ هيم ته عمر ئي اٿاريندو. هو ڪو به نماز جو وقت نٿو ڇڏي. آئون اهو سوچي ليٽي پيس ته رات جا نه پر منجهند جا ٻه ٿيا هجن ۽ مونکي ننڊڪرڻ بدران ائين ليٽي چيلهه سڌي ڪرڻي آهي. ڇو جو رات جي ننڊ ڪرڻ معنيٰ گهٽ ۾ گهٽ پنج ڇهه ڪلاڪ ويا. ويتر اڄ ته سڄي ڏينهن جو ٿڪ هو سو سمهڻ سان بيهوش ٿي وڃڻ جو انديشو هو. ان ڪري اڌ جاڳ ۾ رهڻ جي ڪوشش ڪيم. ڄڻ ٻن ٽن ڪلاڪن بعد ايندڙ طوفان کان جهاز کي اڪارڻو آهي، بهرحال ليٽي ليٽي دعائون گهرندو رهيس ته فجر نماز مسجد نبوي ۾ پڙهڻ جو موقعو ملي. رکي رکي اک لڳي به وئي ٿي پر پندرهن ويهن منٽن بعد اک کلي ٿي ۽ يڪدم واچ ۾ وقت ڏٺم ٿي. ان دوران حسن کي جاڳندو ۽ باٿ روم ويندو ڏٺم. وري اک لڳي وئي ۽ کلي ته ان وقت ساڍا ٽي ٿيا هئا ۽ هاڻ وڌيڪ سمهڻ بدران نماز جي تياري لاءِ اٿيس. باٿ روم هڪڙو ئي هو سو ان ئي وقت حسن کي به اٿارڻ بدران پهرين آئون هٿ منهن ڌوئي وضو ڪري ڪپڙا بدلائڻ لڳس، ٻاهر نڪتس ته حسن هلڻ لاءِ تيار بيٺو هو. مون کيس باٿ روم استعمال ڪرڻ جو اشارو ڪيو.
“يار مان ستوئي نه آهيان، ماني گهڻي کائڻ ڪري بدهضمي ٿي پئي آهي. سوير وهنجي به چڪو آهيان ۽ هاڻي تنهنجو انتظار پئي ڪيم.” حسن وراڻيو.