سائوٿ آل ۾ ايف-ايم ريڊيو اسٽيشنون
اڄ ئي عبيده ۽ مون پروگرام ٺاهيو هو ته لنڊن جون ڪجهه ايف-ايم ريڊيو اسٽيشنون ڏسڻ هلنداسون. عبيده مون کي سائوٿ آل (Southall) وٺي ويئي جتي هندستان ۽ پاڪستان جي ماڻهن جي اڪثريت رهي ٿي. هتان جا اصلي رهاڪو يعني انگريز گورا 80 في صد هي علائقو ڇڏي هليا ويا آهن ڇو ته پاڪستانين، هندستانين توڙي ايشيا جي مختلف ماڻهن هن علائقي کي گندو ڪري ڇڏيو آهي. هر جڳهه تي اوهان کي ڪِن ڪچرو نظر ايندو. بس جيئن اسان جا شهر آهن، سائوٿ آل به اوهان کي ائين نظر ايندو. پهرين سن رائيز ريڊيو (Sunrise Radio) تي آياسين جتي هڪ سِک سردارجي ويٺو هو ۽ عبيده کي چڱيءَ طرح سڃاڻندو هو. ان سان ڪچهري ٿي. چيائين: ”اسان پنهنجي اسٽيشن تان 60 سيڪڙو پروگرام پنجابي ۽ 40 سيڪڙو اردو نشر ڪريون ٿا ۽ اسان جي اسٽيشن کي ٻُڌڻ وارن جو تعداد (Listenership) تمام گهڻو آهي“. سردارجيءَ جي اها دعويٰ مون کي ڪافي حد تائين سچائيءَ تي مبني لڳي جو عبيده توڙي ڪيترن ٻين ماڻهن ٻڌايو ته ايشين ڪميونٽيءَ ۾ سن رائيز ريڊيو گهڻو مقبول آهي. عبيده، سردارجيءَ سان منهنجو ڀرپور تعارف ڪرايو ته سردارجي فورن ڪافي گهرائي اسان کي پياري. منجهند جي ماني ساڻس گڏجي کائڻ لاءِ به زور ڀريائين پر اسان سندس مهرباني مڃي کانئس موڪلايو. فقط ٻن ڪلوميٽرن جي مفاصلي تي ديسي ريڊيو (Desi Radio) تي آياسين، جتي پاڪستان جو هڪ پنجابي ان جو مالڪ هو. اُتي وري 60 سيڪڙو اردو ۽ 40 سيڪڙو پنجابي زبان ۾ پروگرام ٿين ٿا. ساڳيو ديسي ريڊيو پر مختلف فريڪئنسي سان هڪ هندستاني جو به هو. پوءِ عبيده ٻڌايو ته بلوچ صاحب! هتي لنڊن جي هر علائقي ۾ اوهان کي ايف-ايم ريڊيو ۽ ڪميونٽي ريڊيو ملندا. عبيده جي گهر ۾ ڪڏهن ٿورو وقت ملندو هو يا ڪار ۾ سفر ڪندي به ريڊيو پيا ٻڌندا هئاسين. مون کي حيرانگي وٺي ويئي ته دنيا جي هر ٻوليءَ ۾ هتي پروگرام هلن ٿا. مثال طور پنجابي، هندي، تامل، عربي، فارسي، پشتو، گجراتي، بنگالي ۽ بيشمار ٻين ملڪن جي زبانن ۾ به هتي ريڊيو قائم ڪيا ويا آهن، پر جيڪڏهن ڪنهن زبان ۾ ريڊيو اسٽيشن ڪانه هئي ته اُها فقط سنڌي زبان هئي. انگلنڊ ۾ رهندڙ سنڌين جي بيحسيءَ تي ڏاڍي تڪليف پهتي ۽ دل ۾ عزم ڪيم ته توڙي جو مون وٽ لنڊن ۾ رهڻ لاءِ وقت تمام ٿورو آهي، پر پوءِ به اهو موضوع جذبي رکندڙ سنڌين سان ضرور ڇيڙبو ته من ڪنهن کي خيال اچي ۽ مَن سنڌي زبان ۾ به ڪا هڪ ئي ايف-ايم اسٽيشن قائم ٿي وڃي.