لاس ائنجلس کان سئن ڊئيگو
فريد صاحب ۽ ظفر جماڻي منهنجي لاس ائنجلس پهچڻ کان اڳ ئي سڄو پروگرام ٺاهي چڪا هئا ته ڪهڙي ڏينهن ڪٿي وڃڻو هو يا ڪهڙي هنڌ جو سئر سفر ڪرڻو هو ڇو ته مون وٽ هتي رهڻ لاءِ فقط چار ڏينهن هئا ۽ 5 ڊسمبر 2012ع تي منهنجي هوسٽن واپسيءَ جي ٽڪيٽ ڪنفرم ٿيل هئي. اڄ ڊسمبر جي پهرين تاريخ هئي ۽ اسان (فريد صاحب، ظفر جماڻي ۽ آءٌ) صبح جو ساڍي ڏهين وڳي لاس ائنجلس کان سئن ڊئيگو (San Diego) لاءِ روانا ٿياسين. سئن ڊئيگو آمريڪا جو اٺون نمبر ۽ ڪئليفورنيا اسٽيٽ جو ٻيو نمبر وڏو شهر آهي. هيءُ شهرپئسفڪ سمنڊ جي ڪناري جي اردگرد آباد آهي ۽ اُن جو خوبصورت سامونڊي ڪنارو، جيڪو سياحن کي ڪشش ڪري هتي وٺي اچي ٿو، 70 ميلن تائين ڊگهو آهي. هتان جون گهڻيون ئي جايون جڳهيون مشهور ۽ ڏسڻ وٽان آهن پر سئن ڊئيگو جي ڪئليفورنيا يونيورسٽي سڄي دنيا ۾ مشهور آهي. هتان جو چڙيا گهر (Zoo) به تمام وڏو آهي جتي پڻ سياح تمام گهڻي تعداد ۾ اچن ٿا. اسان لاس ائنجلس شهر کان ٿورو ٻاهر اچي آءِ-5 (I-5) يا انٽر اسٽيٽ روڊ-5 وٺي فقط ٻن ڪلاڪن ۾ سئن ڊئيگو پهچي وياسين. هن روڊ کي پئسفڪ هاءِ وي به چوندا آهن ڇاڪاڻ ته پئسفڪ وڏو سمنڊ هن هاءِ وي سان گڏوگڏ هلي ٿو. هن روڊ جي ڀرسان اسان کي (Amtrak) ريل ملي جيڪا آمريڪا جي مختلف شهرن کي هڪ ٻئي سان ملائي ٿي. هيءَ ٽرين ڊبل ڊيڪر هئي جنهن ۾ مسافر ٻنهي طبقن ۾ ويٺل نظر آيا. ٿڌو ساهه ڀريم ۽ دل ۾ چيم ته ڪجهه عرصو اڳ تائين اسان جي ملڪ ۾ پڻ ريلن جو نظام ڪافي بهتر هو ۽ ٽرين ۾ سفر ڪندي ڏاڍو مزو ايندو هو. هڪ دفعي مون کي ياد آهي ته جڏهن منهنجو ڀاءُ فيض ۽ آءٌ اسلام آباد هوندا هئاسين ته عيدالفطر جي موقعي تي گڏجي پنهنجي ڳوٺ اچڻ جو پروگرام ٺهيو ۽ اسان سيڪنڊ ڪلاس ايئرڪنڊيشن سليپر جو پورو گاڏو (Compartment) بوڪ ڪرايو جنهن ۾ اسان جي ٻن فيملين کان سواءِ ٻيو ڪو به ماڻهو سُوار ڪونه هو.
راولپنڊي جنڪشن کان وٺي خيرپور ريلوي اسٽيشن تائين رانديون کيڏندا، ڀوڳ چرچا ۽ روح رهاڻيون ڪندا، سُڪون ۽ سانت ۾ آرام ڪندا خيرپور پهچي وياسين. سفر جو ٿڪ ته پري جي ڳالهه پر خود سفر جي ڄڻ خبر ئي نه پيئي هئي ته ڪيئن گذري ويو. پر هاڻي پاڪستان جي ريل ڄڻ ختم ٿي چڪي آهي ۽ ٽرانسپورٽ مافيا جي ظالمن پنهنجي ذاتي فائدي حاصل ڪرڻ خاطر، انگريزن جي قائم ڪيل مسافريءَ جي هن عظيم نظام کي ناڪام، تباهه ۽ برباد ڪري ڇڏيو آهي. جڏهن مان هتي هي سِٽون لکان ويٺو ته ملڪ ۾ 11 مئي 2013ع تي ٿيندڙ عام چونڊن ۾ ڪاميابي ماڻيندڙ ميان محمد نواز شريف ملڪ جو وزير اعظم چونڊجي ويو آهي، پر هن وزير اعظم جي عهدي جي قسم کڻڻ کان اڳ ئي اعلان ڪيو هو ته هو ريلوي کي پنهنجي اڳئين عروج تي آڻيندو ۽ ساڳئي وقت پي-آءِ-اي کي به پنهنجن پيرن تي بيهارڻ جي پوري ڪوشش ڪندو. مون کي هتي اهو لکندي خوشي محسوس ٿي ٿئي ته ريلوي جو وزير ميان سعد رفيق وڏا انقلابي قدم کڻي پاڪستان ريلوي کي ٻيهر پنهنجي اڳئين اوج تي آڻڻ ۾ ڪامياب ويو آهي. ريلن جو سفر هاڻي سستو ۽ آرامده ٿي ويو آهي ۽ وڏي ڳالهه اها ته ريلون هاڻي پنهنجي پوري وقت تي هلن ٿيون ۽ مقرر وقت تي پنهنجيءَ منزل تي پهچن ٿيون.
سئن ڊئيگو ۾ اسان ميٽرو ۾ سوار ٿي سڄي شهر جو چڪر لڳايو جيڪو بيحد سرسبز، صاف سٿرو ۽ خوبصورت نظر آيو. هر طرف ڄڻ ساوڪ جي چادر وڇايل هئي. سئن ڊئيگو ۾ ميٽرو کي سئن ڊئيگو ٽرالي (San Diego Trolley) چون ٿا. هن ٽرالي ۾ جڏهن سڄو شهر گهمي گهمي ٿڪجي پياسين ته پوءِ بس ذريعي سمنڊ جي ڪناري (Imperial Beach) تي آياسين جيڪو ڪورونئڊو شهر جي ڀرسان آهي، تنهنڪري هن کي ڪورونئڊو بيچ (Coronado Beach) به چيو ويندو آهي. هتي به اُهو ئي سمنڊ هو جيڪو ڪراچيءَ ۾ آهي پر امپيريل بيچ کي هوٽلن، ريسٽورنٽس ۽ ٻين وندر ورونهن جي بيشمار سامان سان سجايو ۽ سينگاريو ويو آهي. ڪراچي بيچ کي به شهيد ذوالفقار علي ڀُٽي دنيا جي ترقي يافته ملڪن جهڙو بنائڻ ٿي چاهيو پر شرپسندن مذهب جي اوٽ وٺي ان منصوبي کي ڪامياب ٿيڻ نه ڏنو.