اجايون شڪايتون نه ڪجن:
هن دنيا ۾ ڪوبه اهڙو ماڻهو ناهي جيڪو ڏکن ڏاکڙن، مسئلن پريشانين ۽ مونجهارن کان آجو هجي. هر ماڻهوءَ جي اها خواهش هوندي آهي ته سندس ڪو ساٿي هجي جنهن سان هو پنهنجا ڏک ونڊي سگهي. ۽ موٽ ۾ هو ساڻس همدردي ڪري سندس ڏک سور ٻڌائڻ لاءِ به مناسب وقت جو خيال رکڻ گهرجي. هر هنڌ، هر وقت ۽ هر حالت ۾ شڪايتون ڪرڻ سٺي ڳالهه بنهه ناهي. ڪي عورتون ته صفا اياڻيون ۽ خود غرض هونديون آهن ۽ کين ڪو صبر ڪونه هوندو آهي. جيئن ئي ويچارو مڙس گهر ۾ پير پائيندو تيئن ئي شڪايتن جا دفتر کلي پوندا: ”تون ته سڄو ڏينهن گهر کان ٻاهر ٿو گذارين، باقي گهر ۾ ته ٻارن منهنجو مغز کائي ناس ڪيو آهي. هو ڏس احمد درين جا شيشا ڀڳا اٿئي. عذرا ۽ پروين پاڻ ۾ وڙهي وڙهي ساڻيون ٿي پيون آهن. انهن ٻارن مون کي صفا ڇتو ڪري ڇڏيو اهي. چئي چئي ٿڪي هان پر بهرام سبق بنهه نه ٿو پڙهي. اڄ اسڪول کان هن جي دانهن آئي آهي. مان صبح کان شام تائين وتان ٿي هنن ٻارن کي سنڀاليندي پر ڪنهن کي به منهنجي پرواهه ڪونهي. هنن ٻارن ته مون کي رت روئاريو آهي. چڱو ٿئي ها جو بي اولاد هجان ها، گهٽ ۾ گهٽ سڪون ته هجي ها. ها! اڄ تنهنجي ڀيڻ آئي هئي. الائي ڪهڙو مون تي ڏمر هوس ڄڻ ته مون کي پڻس ٿو ڪمائي کارائي ۽ تنهنجي ماءُ ته سڄو ڏينهن وتي ٿي اوڙي پاڙي ۾ منهنجي گلا ڪندي. مون کي ته رت ڪري رکيو اٿن. خدا الائي جي ڪهڙي گناهه جي سزا ڏني جو مان تنهنجي زال ٿيس. هيءَ آڳر ڏس! منجهند ڀاڄي وڍيندي ڪٽجي پئي هئي. ها! ڪالهه سهراب جي ڌيءَ جي شاديءَ تي وئي هئس. چڱو ٿئي ها جو نه وڃان ها. اجايو وڃي پنهنجي عزت گهٽائي آيس. آغا حسن جي زال به آئي هئي. ڇا ته ميڪ اپ هيس ۽ ڀڀڪيدار وڳو ته واهه جو پئي ٺهيس! خدا شل سڀني جي اهڙي قسمت ڪري! ماڻهو ته پنهنجي زالن جو ايڏو خيال ٿا رکن کين سٺا ويس وڳا ٿا خريد ڪري ڏين. انهن کي چئبو آهي سٺا مڙس! آغا حسن جي زال جي ته ماڻهن ڏاڍي پئي واکاڻ ڪئي. ماڻهو ته اڄڪلهه رڳو ڪپڙن کي ٿا ڏسن ته ڪير ڇا ٿو کائي. مون ۾ آخر ڪهڙي گهٽتائي آهي. هوءَ مون کان سونهن ۾ سرس ٿورئي آهي. بس سندس ڀاڳ ڀلا آهن جو مڙس ايڏو ٿو خيال رکيس تو وانگر ٿورو ئي آهي! مان هاڻي تنهنجي هن رخي گهر ۾ ڪونه رهي سگهنديس.....“
پياري ڀيڻ! ٿورو ڌيرج ڪر! پنهنجو ٺهيو ٺُڪيو جهڳو هرو ڀرو نه ڊاهه. ڇا تون ائين ٿي سمجهين ته تنهنجو مڙس گهمڻ گهتڻ لاءِ گهر کان ٻاهر ويندو آهي؟ جي ائين ٿي سوچين ته پوءِ تون غلط آهين. تنهنجو مڙس ته ويچارو روزي ڪمائڻ لاءِ ٻاهر ويندو آهي. صبح کان شام تائين کيس الائي جي ڪيتريون پريشانيون ڏسڻيون پونديون آهن. آفيس يا بازار جي مشڪلاتن جي توکي ڪا خبر ڪانهي. الائي جي ڪهڙن ڪهڙن ماڻهن سان سندس واسطو پوندو آهي. ڇا توکي پنهنجي مڙس جي ڪوماڻيل روح ۽ ٿڪل ذهن تي ڪو قهقاءُ نه ٿو اچي؟ ويچارو سڄو ڏينهن هڻي ماري گهر ۾ سڪون وٺڻ لاءِ آيو آهي ته تون سندس سامهون شڪايتن جا انبار لڳايو ويٺي آهين. ڇا کيس ڪجهه دير آرام ڪرڻ جو حق ناهي؟ آخر هن ويچاري جو ڪهڙو ڏوهه ڪيو آهي؟ ٻاهر به پريشان رهي ۽ گهر اچي ته به پريشانيون ڏسي. ٿورڙو انصاف ته ڪر ڀيڻ! ڇا تون اهو چاهين ٿي ته هو شڪايتون ٻڌي ٻڌي تنگ ٿيئي ۽ توکي مارڪُٽ ڪري يا وري گهران نڪري ڪنهن هوٽل ۽ سينيما تي وڃي ويهي يا وري رستن تي اجايو رُلندو وتي؟
ڀيڻ! جي الله جو راضپو گهرجئي ته پوءِ انهن اجاين شڪايتن ڪرڻ کان پرهيز ڪر ۽ ڏاهپ کان ڪم وٺ. جيڪڏهن توکي ڪا پريشاني آهي ته پوءِ ڪجهه دير صبر ڪر ته جيئن تنهنجو مڙس کن پل لاءِ آرام ڪري ٿڪاوٽ لاهي وٺي. جڏهن ٿڪ لاهي تازو ٿي وڃي ته پوءِ ساڻس ضروري ڳالهيون ڪر. اهي ڳالهيون ڪنهن شڪايت يا اعتراض جي صورت ۾ نه هجن پر ايئن هجن ڄڻ ته تون کانئس ڪا صلاح وٺي رهي آهين. جيڪڏهن توکي پنهنجي مڙس سا ن پيار آهي ته پوءِ کيس ننڍيون ننڍيون ۽ غير ضروري ڳالهيون نه ٻڌائجن ته سٺو- هر وقت اجايو سجايون ڳالهيون ڪري مڙس کي ذهني طور پريشان ڪرڻ نهايت گندي ڳالهه آهي.
پاڻ سڳورن ﷺ جن فرمايو آهي ته، ”جيڪا زال پنهنجي زبان سان پنهنجي مڙس کي ڏکوئي ٿي تنهن جون نمازون ۽ ٻيا عمل قبول نه پوندا پوءِ چاهي ڏهاڙي روزا رکي ۽ راتيون جاڳي عبادت ڪري ۽ تهجد پڙهي، غلامن کي آزاد ڪري ۽ پنهنجو ڌن دولت الله جي واٽ ۾ خرچ ڪري. اها عورت جيڪا پنهنجي زبان سان پنهنجي مڙس کي ڏکوئي ٿي سا دوزخ ۾ وڃڻ واري پهرين عورت هوندي.“
حضور ﷺ جن اهو پڻ فرمايو آهي ته، ” جيڪا عورت پنهنجي مڙس کي هن دنيا ۾ تڪليف پهچائي ٿي، تنهن کي بهشت جون حورون چونديون آهن ته، ”توتي خدا جي مار پوي! تون پنهنجي مڙس کي نه ڏکاءِ. اهو مڙس ته تنهنجي لاءِ ناهي. تون ته ان لائق بنهه ناهين. هو جلد ئي توکان ڌار ٿي اسان وٽ هليو ايندو.“
مونکي سمجهه ۾ نٿو اچي ته آخر انهن اجاين ڳالهين مان اسان جي ڀينرن جو ڇا مطلب آهي؟ ائين ڪري جيڪڏهن اهي پنهنجي مڙس کي پنهنجي مرضيءَ تي بيهارڻ جي ٽل ڪن ٿيون يا انهن جي همدردي ۽ پيار حاصل ڪرڻ جي ڪوشش ڪن ٿيون ته پوءِ اهي غلط آهن. سندن انهن ڪوششن جو نتيجو ابتو نڪرندو.
ڀيڻ! ائين ڪرڻ سان تون پنهنجي مڙس جي محبت ماڻي نه سگهندينءَ. جيڪڏهن تون ائين ڪري مڙس کي تنگ ڪرڻ چاهين ته پوءِ تون به خوش نه رهي سگهندينءَ.
مانواري ڀيڻ! جيڪڏهن توکي پنهنجي مڙس، ٻارڙن ۽ گهر سان محبت آهي ته پوءِ اهڙي غلط هلت ڇڏي ڏي. ڇا تون چاهين ٿي ته تنهنجي اجاين شڪايتن جي ڪري جهيڙا جهٽا ٿي پون ۽ تنهنجو گهر تباهه ٿي وڃي؟