شڪر گذار بڻجو:
ٿي سگهي ٿو ته ڪن مرد ن کي گهر جا ڪم ڪار اهم نه لڳندا هجن، پر حقيقت ۾ گهر جا ڪم ڪار ڏکيا ۽ ٿڪائيندڙ هونداآهن.هڪ گهريلو عورت جيڪڏهن صبح کان رات تائين گهر جو ڪم ڪري تڏهن به ڪي ڪم کانئس رهجي ويندا آهن. رڌپچاءُ ڪرڻ، گهر جي ڇنڊ ڦوڪ ڪرڻ، ڪپڙا لٽا ڌوئڻ ۽ ٻارڙن جي پالنا ڪرڻ ۽ سندن پرگهورلهڻ سولا ڪم ٿورئي آهن، تنهن ڪري ويچاري عورت سموري ڄمار اهي ڪم ڪار ڪندي گذاري ڇڏيندي آهي. مرد سمجهندو آهي ته جيڪو کاڌو ٽي وقت سندس اڳيان رکيو ويندو آهي سو نهايت سولائيءَ سان رڌيو ويندو آهي يا گهر جا ننڍا وڏا ۽ سنها ٿلها ڪم ته ائين پيا ٿيندا رهنداآهن. ٻارڙن جي پرورش ۽ سار سنڀال کي ته هي ليکي ۾ ئي ڪونه آڻيندا آهن. جيڪڏهن مرد رڳو هڪ مهينو گهر ۾ رهي اهي ڪم ڪار ڪري ۽ ٻار پالي ته پوءِِ کيس خبر پئجي ويندي ته گهڻي ويهين سئو ٿيندو آهي.
زال ويچاري اهي هڙئي تڪليفون خوشيءَ سان سَهندي رهندي آهي ۽ ڪابه شڪايت نه ڪندي آهي. پر مڙس مان ان ڳالهه جي اميد ضرور رکندي آهي ته هو انهن تڪليفن جي موٽ ۾ قدر ڪري ۽ سندس ٿورا پڻ مڃي. گڏوگڏ هوءَ اهو پڻ چاهيندي آهي ته مڙس سدائين ڏانهس ڌيان ڏيندو رهي ۽ سندس ڪم ڪار کي قدر جي نگاهه سان ڏسندو رهي.
پيار ڀاءُ! جڏهن توهان ٺهيل سينگاريل ۽ صاف سُٿري گهر ۾ داخل ٿيو ۽ پنهنجي زال جي ڪم ڪار جي واکاڻ ڪيو ته ڀلا ڇا ٿي پوندو؟ جيڪڏهن توهان ڪڏهن ڪڏهن سندس رڌيل کاڌي جي ساراهه ڪندا ته پوءِ توهان جو ڇا ويندو؟ ڪهڙي اربعا خطا ٿي پوندي جڏهن توهان ٻارڙن جي پرورش جهڙي ڏکئي ڪم کي سٺي نموني نڀائڻ تي سندس ٿورا مڃيندا؟ ڇا توهان اهو ڪونه ٿا ڄاڻو ته توهان جي ائين ڪرڻ سان منجهس ڪيڏو حوصلو پيدا ٿيندو. جيڪڏهن توهان زال جي ڪمن ڪارين کي ليکي ۾ ئي ڪونه آڻيندا ته پوءِ آهستي آهستي گهر جي ڪمن ڪارين مان سندس دلچسپي گهٽجي ويندي ۽ هوءَ پنهنجي دل ۾ سوچيندي ته جتي گهر ۾ منهنجو قدر ڪونهي اُتي ڇو ايڏيون تڪليفون ويٺي سهان؟ پو ءِ هڪ اهڙو وقت به ايندو جڏهن ڪنهن به ڪم ۾ سندس دل ڪونه لڳندي. تڏهن توهان واويلا ڪندا ته منهنجي زال ڪنهن به ڪم ۾ دلچسپي ڪو نه ٿي وٺي ۽ هو نه ٿي ڪري وغيره. جيڪڏهن ڳالهه ان حد تائين پهچي وڃي ته پوءِ ڪوبه حيلو ڪونه هلي سگهندو . ڏوهه اصل ۾ توهان جو پنهنجو آهي، ڇو جو توهان زال سان سٺي نموني نڀائڻ جي طريقن کان اڻ ڄاڻ آهيو. هڪ پرائو ماڻهو جيڪڏهن توهان جو ڪو معمولي ڪم ڪندو آهي ته پوءِ توهان سندس بار بار ٿورا پيا مڃيندا آهيو پر زال جي ڏينهن رات جي تڪليفن کي ته توهان ڏسوئي ڪونه ٿا پيا. هوند ڪيڏو نه سٺو ٿئي جو توهان ”مهرباني“ يا ”شڪرئي“ جو هڪ لفظ چئي سندس سڄي ڏينهن جي ٿڪاوٽ لاهي ڇڏيو!
هيٺيون واقعو ڌيان سان پڙهو:
هڪ اوڻٽيهن سالن جي گهريلو عورت تهران کان لکي ٿي ته، ”منهنجي مڙس ڪڏهن به منهنجو قدر ناهي ڪيو. مان صبح کان شام تائين گهر ۾ هڻ هڻان ڪندي آهيان: لٽا ڪپڙا ۽ ٿانوَ ڌوئڻ، رڌو پڪو ڪرڻ، گهر جي صفائي سُٿرائي ڪرڻ، ڪپڙاسبڻ، ٻارڙن جي پرورش ڪرڻ ۽ اهڙا ٻيا ڪيترائي ڪم مان اڪيلي سر ڪندي آهيان. جڏهن هو گهر ايندو آهي ته ڪنهن به ڳالهه تي ڪو ڌيان ڪونه ڏيندو آهي ۽ پنهنجي ورتاءَ مان ائين ظاهر ڪندو آهي ته ڄڻ مان سڄي ڏينهن ۾ ڪو ڪم ئي ڪونه ڪيو آهي. استري ٿيل ڪپڙا، صاف سُٿري ٽاءِ ۽ پالش ڪيل چمڪندڙ بوٽ هر وقت سندس لاءِ تيار پيا هوندا آهن، پر هن ڪڏهن به شڪرئي جو لفظ واتان ڪونه ڪڍيو آهي. جيڪڏهن مان پاڻ ڪجهه چوندي آهيانس ته مون کي دڙڪا داٻ ڏئي ماٺ ڪرائيندو آهي ۽ چوندو آهي ته ڪهڙا ڦاڙها ماريا اٿئي؟ آسمان تان تارا لاهي ڪونه آئي آهين؟ مان گهر ۾ جيتري محنت ٿي ڪيان تنهن جي مون کي ئي خبر آهي. گهر جا ساک پت ته منهنجي ڪري ئي آهي.“
ڪي مرد، زال ۽ سندس ڪمن ڪارين کان لاپرواهي ڪرڻ پنهنجي مڙسي سمجهندا آهن ۽ چوند آهن ته جيڪڏهن زالن جي واکاڻ ڪنداسين ته پوءِ مٿي تي چڙهي وينديون. ڪي مرد وري ان خيال جا هوندا آهن ته شڪريو ته ڌارين ماڻهن جو مڃيو ويندو آهي، زال ۽ مڙس جي وچ ۾ اهڙيءَ رسم جي ڪهڙي ضرورت آهي؟ اهو خيال صفا غلط آهي ڇو جو هر احسان ڪندڙ جي نفسياتي طور تي قدردانيءَ جو خواهشمند هوندو آهي، ۽ قدر داني شو ق جي جذبي جو سبب بڻبي آهي. خاص ڪري گهرو عورتون ته قدر جي معاملي ۾ وڌيڪ حقدار آهن ڇو جو اهي ويچاريون ته سڄو ڏينهن گهر جو ٿڪائيندڙ ڪم ڪنديون رهنديون آهن.
قدرداني حوصلو وڌائيندي آهي. اهوئي سبب آهي جو اسلام ۾ قدردانيءَ ۽ شڪر گذاريءَ کي سٺي اخلاق ۾ ڳڻيو ويو آهي.
پاڻ سڳورن ﷺ جن فرمايو آهي ته، ”جيڪو ماڻهو ڪنهن مسلمان جو ادب ڪندو آهي، ساڻس اخلاق سان هلندو آهي ۽ کيس دلجاءِ ڏيندو آهي ۽ سندس ڏک ڏولاوا ختم ڪندو آهي ته اهڙي ماڻهوءَ تي سدائين خدا ٻاجهه ڪندو رهندو آهي.“
امام جعفر صادق عه فرمايو آهي ته، ”جيڪو ماڻهو ڪنهن مسلمان جي واکاڻ ڪندو تنهن جي خدا تعاليٰ قيامت ڏينهن واکاڻ ڪندو.“