مڙس کي ڪٽنب جو سرپرست سمجهڻ گهرجي:
هر اداري، تنظيم، ڪارخاني ۽ آفيس کي هلائڻ لاءِ هڪ ذميدار سرپرست جي ضرورت هوندي آهي. اداري جي ميمبرن جي وچ ۾ کڻي ڪيڏو به سهڪار ڇو نه هجي پر پوءِ به سرپرست کان سواءِ اداري جو انتظام ڀليءَ ڀت نه ٿو هلائي سگهجي. هڪ گهر جي نظام کي هلائڻ ڪنهن به اداري کان وڌيڪ ڏکيو هوندو آهي ۽ ان لاءِ هڪ سياڻي سرپرست جي ضرورت هوندي آهي.
ان ۾ ڪو شڪ ناهي ته هڪ ڪٽنب جي ڀاتين کي پاڻ ۾ صلاح مصلحت، ڀائچاري ۽ سهڪار سان هلڻ گهرجي، پر پوءِ به هڪ سمجهدار سرپرست جي ضرورت سندن لاءِ اڻٽر هوندي آهي. جنهن گهر ۾ ڪو داناءَ سرپرست ناهي هوندو، تنهن گهر جو انتظام صحيح نه هلي سگهندو آهي. گهر جي سرپرستي يا ته مرد جي هٿ ۾ هجي ۽ عورت سندس فرمانبرداري ڪري يا وري عورت سرپرست هجي ۽ مرد سندس چوڻ تي هلي. پر جيئن ته اهو ڪم مرد جذباتي نه هئڻ ڪري سٺي نموني ڪري سگهندا آهن. تنهن ڪري الله پاڪ اها ذميداري مرد جي ئي ڪلهن تي وڌي آهي. قرآن پاڪ ۾ فرمايو ويو آهي:
مرد عورتن جا سرپرست آهن ڇوجو خدا ڪجهه ماڻهن (مردن) کي ڪجهه ماڻهن (عورتن) تي مٿڀرائپ ڏني آهي ۽ جيئن ته (مردن، عورتن تي) پنهنجو مال خرچ ڪيو آهي تنهن ڪري نيڪ عورتون پنهنجي مڙسن جون فرمانبردار هونديون آهن.“ (80)
تنهنڪري ڪٽنب جي ڀلائي ان ۾ ئي آهي ته مرد کي خاندان جي سرپرست جو درجو ڏنو وڃي ۽ سڀ ڀاتي سندس صلاح سان هلن، پر ان جو مطلب اهو ناهي ته ڪو عورت جي رتبي ۾ ڪا گهٽتائي اچي ويندي. پر گهر جي انتظام لاءِ اُها ضروري ڳالهه آهي. جيڪڏهن عورتون اجائي ساڙ ۽ خود غرضيءَ کي پاسيرو رکي سوچينديون ته سندن ضمير به اها ڳالهه مڃيندو.
جڏهن ڇوڪريءَ جي شادي ٿئي ته کيس اها پراڻي نصيحت ياد ڏيارجي ته، ”لانوَن جو جوڙو پائي مڙس جي گهر ۾ آئي آهين ۽ هاڻي ڪفن پائي ئي ان گهر مان نڪرجانءِ.“
مرد روزاني ڪمن ڪارين ۽ روزگار جي ڳڻتيءَ ۾ ايترو ته ورتل هوندو آهي جو ويچاري کي گهر جي سڀني معاملن ۾ دخل ڏيڻ جو وقت ڪونه ملي سگهندو آهي. ائين چئي سگهجي ٿو ته ڪمن جو هڪ وڏو حصو عملي طور تي عورت کي ئي ڪرڻو پوندو آهي. اهي ڪم سندس ئي ارادي ۽ مرضي سان ٿيندا آهن پر پوءِ به هر حال ۾ مرد جي سرپرستيءَ جو احترام ڪرڻ گهرجي. هو جيڪڏهن سندس صلاح ثواب کي رد ڪيو ويو ته پوءِ سندس شخصيت کي ڍڪ لڳندو ۽ هو پاڻ کي هارايل ۽ زال کي بي ادب ۽ ضدي سمجهندو، زندگيءَ سان سندس دلچسپي گهٽجي ويندي ۽ پنهنجي زال کان لاپرواهه ٿي ويندو، هو بدلي جي ڳڻتيءَ ۾ رهندو ۽ زال جي گُهرجن کي به پورو ڪرڻ کان لنوائيندو رهندو.
حضور ﷺ جن فرمايو آهي ته، ”سٺي عورت پنهنجي مڙس جي ڳالهه تي ڌيان ڏيندي آهي ۽ سندس چوڻ مطابق عمل ڪندي آهي.“
هڪ عورت حضور ﷺجن کان پڇيو ته زال تي مڙس جا ڪهڙا حق آهن؟ پاڻ ڪريم ﷺ فرمايائون ته، ”هوءَ سندس فرمانبرداري ڪري ۽ سندس حڪم جي ابتڙ نه هلي.“
حضور ﷺ جن اهو به فرمايو آهي ته، ”بڇڙي عورت ضدي ۽ هٺيلي هوندي آهي.“
اهو پڻ فرمايو اٿن ته، ”خراب عورت اها آهي جيڪا خراب عادتن واري، ضدي ۽ نافرمان هجي.“
ڀيڻ! پنهنجي مڙس کي گهر جي وڏڙي ۽ سرپرست جي حيثيت ڏي. ساڻس هر ننڍي وڏي معاملي ۾ صلاح ثواب ڪر، سندس حڪمن جي ابتڙ نه هل ۽ جيڪڏهن هو ڪنهن ڪم ۾ دخل ڏئي ته تون سختي نه ڪر، پوءِ کڻي اهي ڪم گهر جا ئي ڇو نه هجن. جيتوڻيڪ تون ئي گهر جي ڪمن ڪارين کي کانئس چڱيءَ ريت ڄاڻين ٿي پر پوءِ به جيڪڏهن هو مداخلت ڪري ته ڪهڙو نقصان آهي؟ جيڪڏهن ڪڏهن هو ڪمن ڪارين ۾ دخل ڏئي ۽ پنهنجي وڏڙائپ ڏيکاري خوش ٿيءُ ته پوءِ تون کيس خوش ٿيڻ ڏي. ان کان سواءِ پنهنجي ٻارڙن تي پڻ پنهنجي هلت وسيلي ظاهر ڪر ته سندن پيءَ ئي گهر جو وڏو آهي ۽کين اهو پڻ ٻڌائيدي رهه ته هر ڪم ڪار ۾ کانئس اجازت وٺجي ۽ سندس نافرماني نه ڪجي. ننڍپڻ کان ئي اها ڳالهه ذهن ۾ ويهار ته جيئن اهي فرمانبردار ۽ با ادب ٿين. ائين ٿيو ته پوءِ اهي تنهنجي ۽ تنهنجي مڙس جي دل سان عزت ڪندا.