الطاف شيخ ڪارنر

هي ٻيٽ هي ڪنارا

ھن ڪتاب جو موضوع بنيادي طور تي دنيا جي مختلف ٻيٽ ۽ ڪنارا ۽ اتي رھندڙن ماڻھن متعلق آھي. ھي ڪتاب ڪنھن ھڪ سفر جو داستان ناھي پر ھي سندس زندگيءَ جي سڀني ڪيل سفرن جو نچوڙ آھي. ھي ڪتاب سنڌي پڙھندڙ لاءِ ڄڻ ٻيٽن متعلق معلومات جو ھڪ خزانو آھي، گڏوگڏ ڪراچيءَ جي تفصيلي ذڪر سان گڏ اتي موجود اھم ٻيٽ منھوڙي متعلق پڻ معلومات ڏني وئي آھي.

  • 4.5/5.0
  • 13
  • 1
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book هي ٻيٽ هي ڪنارا

نھ وڏيون ويرون نھ ڪڙڪيدار ڪـُـن

بھر حال ڪراچيءَ کان چٽگانگ ۽ ڪلڪتي ويندي يا ينگون ۽ ملائيشيا ويندي واٽ تي سري لنڪا (سلون) جي ٻيٽ کي ضرور ڦيرو ڪرڻو پوي ٿو. ڪراچي کان ڪولمبو (سري لنڪا) ويندي عربي سمنڊ ۾ ٻيٽن جا ٻھ مشھور جھڳٽا آھن. ھڪ ڪاليڪٽ جي سامھون وارا ٻيٽ جن کي اسين لڪشادويپ (Lakshadweep) ٻيٽ سڏيون ٿا (۽ انگريزي ۾Laccadive ٻيٽ) جيڪي انڊيا جي ملڪيت آھن. ٻيٽن جو ٻيو جھڳٽو لڪشادويپ ٻيٽن جي بلڪل ھيٺان (اٽڪل پنج سؤ کن ميل ڏکڻ ۾) ۽ ڪولمبو جي کاٻي پاسي (اٽڪل ٽي سؤ کن ميل اولھھ ۾) آھي. ھي مالديپ ٻيٽ آھن جن جو انگريزي نالو Maldives وڌيڪ مشھور آھي. مالديپ آزاد ملڪ جي حيثيت ۾ ٻيٽ آھن ۽ گاديءَ جي شھر جو نالو مالي آھي. ھنن غريب پر بيحد خوبصورت ٻيٽن جو احوال اڳتي ھلي ڪنداسين.
ھن وقت انڊامان ۽ نڪوبار ٻيٽن لاءِ اسان کي خليج بنگال واري سمنڊ ڏي اچڻو پوندو. ھي ٻيٽ جيتوڻيڪ انڊيا جي ملڪيت آھن پر نقشي ۾ ڏسڻ سان ئي معلوم ٿئي ٿو تھ اھي ننڍي کنڊ جي ڪنھن بھ حصي کي ايترو يجھو نھ آھن جيترو ٿالئنڊ (پکيٽ کان 300 ميل کن ٿيندا) ۽ انڊونيشيا جي سماترا ٻيٽ کي ويجھو آھن. ڪولمبو کان ھندستان يا بنگلاديش (جيڪو پڻ انگريزن جي ڏينھن ۾ ھندستان جو حصو ھو) جي ڪنھن بھ بندرگاھھ ڏي ويندي ھي ٻيٽ نظر نٿا اچن باقي رنگون (برما) ويندي وقت انڊامان ٻيٽ وٽان لنگھڻو پوي ٿو ۽ چين، جپان، ڪوريا ۽ ھانگ ڪانگ وغيره ڏي وڃڻ لاءِ پڻ (توڙي ملائيشيا جي بندرگاھن: پينانگ، پورٽ ڪلانگ ملاڪا لاءِ يا سنگاپور لاءِ) ملاڪا واري ڳچي سمنڊ ۾ گھڙڻو پوي ٿو جيڪو سماترا ٻيٽ جي آچيح واري علائقي کان شروع ٿئي ٿو. ھر جھازي چاھي بنگلاديش ۽ ڪلڪتي کان اچي يا ڪولمبو کان ھو نڪوبار ٻيٽن کي ڌيان ۾ رکي ٿو. ھن کي جي نڪوبار ٻيٽ نظر اچي ويا معنيٰ ھو صحيح رستو وٺيو پيو اچي ۽ پوءِ نڪوبار ٻيٽن جي جھڳٽي جي آخري ٻيٽ وٽ پھچي پنھنجي جھاز جو رخ ملاڪا واري ڳچي سمنڊ (Malacca Strait) ڏي موڙي ٿو. جيڪڏھن ھو خراب موسم ۽ طوفانن ۾ آھي تھ اھي فقط نڪوبار ٻيٽن تائين آھن. ملاڪا ڳچي سمنڊ درياھھ وانگر سوڙھو سمنڊ آھي جنھن جي ساڄي پاسي سماترا (انڊونيشيا) آھي تھ کاٻي پاسي ملائيشيا جي سر زمين. سوڙھي سامونڊي لنگھھ ڪري منجھس کلئي سمنڊ واريون نھ وڏيون ويرون آھن ۽ نھ ڪڙڪيدار ڪـُـن.