موريشس اڪيلو ٻيٽ ۽ ملڪ آھي
چون ٿا تھ ھن ٻيٽ تي اوائلي دور ۾ عرب ۽ ملئي پھتا پوءِ سورھين صديءَ جي شروعات وارن سالن ۾ پورچوگالين ھن ٻيٽ کي ڳولي لڌو ۽ ھن جو نالو پنھنجي پورچوگالي زبان ۾ Ilha do Cime رکيو جنھن جي معنيٰ (Island of Swan)ھنس پکيءَ جو ٻيٽ آھي. پورچوگالين جيئن ٻين ڪيترن ملڪن ۾ ڪيو- يعني ھو سٺا Navigatores (جھاز ران) ھئا ۽ يورپي قومن ۾ سڀ کان اڳ ھنن مختلف ٻيٽ ۽ ملڪ ڳولي لڌا ٿي- ويندي ٺٽي ۾ بھ پھرين پورچوگالي پھتا ھئا (انگريز گھڻو گھڻو پوءِ پھتا ھئا) پر ھنن ڪٿي بھ ڄمائي وھڻ پسند نٿي ڪيو. بعد ۾ جيئن مٿي لکي آيو آھيان تھ ڊچ آيا انھن ھتي ديرو ڄمايو پر فقط 1710 تائين. ان بعد ھي ٻيٽ فرينچن جي قبضي ۾ آيو جن ھن جو نالو Isle de France (فرانس جو ٻيٽ) رکيو. ھي ٻيٽ 1722ع کان 1767ع تائين فرانس جي فرينچ ايسٽ انڊيا ڪمپني جي ھٿ ھيٺ رکيو ان بعد فرينچ حڪومت جي زيردست رھيو.
ٻي جنگ عظيم کان وٺي فرانس ۽ برطانيھ کير کنڊ ٿي ويا آھن ۽ ھاڻ وتن ٻين کي ڀاشائون ڏيندا نھ تھ ان کان اڳ-خاص ڪري ارڙھين اوڻيھن صديءَ ۾ اھي ڪي چڱا مڙس نھ ھئا. ٻين جي گھرن يعني ملڪن کي ڌاڙا ھڻندا رھيا پر سندن پنھنجي پاڻ ۾ بھ چانڊين منگسين واري لڳل ھئي. فرينچن جو موريشس ٻيٽ تي قبضو ھجڻ ڪري اوسي پاسي کان لنگھندڙ انگريزن جي جھازن تي (توڙي ٻين يورپي جھازن تي) ھي فرينچ ڏاڍا مڙس حملا ڪندا ھئا جيئن ايشيا ۽ آفريڪا جي ملڪن تي بالادستي انگريزن، ڊچن يا پورچوگالين جي نھ پر سندن (فرينچن) جي رھي. انگريزن بھ ڏٺو تھ ھي (فرينچ) جيئڻ نھ ڏيندا ۽ ھندي وڏي سمنڊ ۾ موريشس جھڙو ٻيٽ کين ڇا ھٿ اچي ويو آھي بس انڌي کي لٺ ملي وئي آھي جنھن کي پيو گھمائي ۽ ٻين جا مٽڪا ڀڃي. آخر 1810 ۾ انگريزن فرينچن تي حملو ڪري موريشس ٻيٽ کي پنھنجي قبضي ۾ ڪيو ۽ ھن ٻيٽ جو نالو Isla de France مان بدلائي موريشس ڪيو.