الطاف شيخ ڪارنر

هي ٻيٽ هي ڪنارا

ھن ڪتاب جو موضوع بنيادي طور تي دنيا جي مختلف ٻيٽ ۽ ڪنارا ۽ اتي رھندڙن ماڻھن متعلق آھي. ھي ڪتاب ڪنھن ھڪ سفر جو داستان ناھي پر ھي سندس زندگيءَ جي سڀني ڪيل سفرن جو نچوڙ آھي. ھي ڪتاب سنڌي پڙھندڙ لاءِ ڄڻ ٻيٽن متعلق معلومات جو ھڪ خزانو آھي، گڏوگڏ ڪراچيءَ جي تفصيلي ذڪر سان گڏ اتي موجود اھم ٻيٽ منھوڙي متعلق پڻ معلومات ڏني وئي آھي.

  • 4.5/5.0
  • 13
  • 1
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book هي ٻيٽ هي ڪنارا

تڪڙين پروموشنن ٻين جي دل ۾ ساڙ پئدا ڪيو

ھڪ مھني جي نوڪريءَ بعد، منھنجي باس مونکي چيو تھ ھو مونکي ھر مھني ڏھھ ڊالر پگھار طور ڏيندو. آئون بيحد خوش ھوس. سال پوري ٿيڻ تي انگ پائو طور ويھھ ڊالر ملڻ تي پڻ مونکي ڏاڍي خوشي ٿي مون ڪجھھ پئسا پنھنجي ننڍي ڀاءُ ڏي چين موڪليا، ڪجھھ پئسن جا ڪپڙا ورتا، باقي بچائي رکيم. آئون دڪان جي ٻي ماڙ تي ستس ٿي، ۽ ڏينھن ۾ ٽي دفعا ماني ملي ٿي ۽ وار ڪترائن لاءِ بھ پئسا مليا ٿي. صبح جو ستين بجي ئي اٿي ڪم ۾ لڳي ويندا ھئاسين ۽ شام جو ڇھين بجي موڪل ڪندا ھئاسين. آچر ڏينھن بھ اھائي روٽين رھندي ھئي. سڄي سال ۾ موڪل جو فقط ھڪ ڏينھن آيو ٿي- اھو ھو چينين جي نئين سال شروع ٿيڻ وارو پھريون ڏينھن.
سال پورو ٿيڻ تي منھنجي باس ٻڌايو تھ ھو منھنجو پگھار ٻيڻو ڪري رھيو آھي. ”ڇو ٿا مونکي کاريو؟“ مون چيو.
”آئون توکي کاري نھ رھيو آھيان.“ ھن وراڻيو ”اھو ان ڪري ٻيڻو ڪري رھيو آھيان جو تون تمام گھڻو ڪم ڪرين ٿو. آئون توکي ڏيتي ليتيءَ جو ھنر سيکاريندس.“
اھڙي طرح مون نھ فقط گھڻي کان گھڻو ڪم ڪيو ٿي پر واپار ۽ پئسي جي ڏي وٺ پڻ سکندو رھيس. منھنجي وي سيانگ ھاڪ نالي ھڪ چيني ڇوڪري سان دوستي ٿي وئي جيڪو ڀر واري گھر ۾ رھيو ٿي. جيئن تھ ھو اسڪول ويو ٿي ان ڪري آئون ھن کي مسٽر وي ڪري سڏيندو ھوس. ھڪ ڏينھن مون ھن کي چيو: "مسٽر وي، مون کي انگريزي سيکاريندين؟"
ھن رضامندي ڏيکاري ۽ ٻئي ڏينھن کان ھو روزانو ڪلاڪ ٻھ مونکي انگريزي سيکارڻ لڳو.
رابنسن روڊ جي ھن دڪان "ڪيان ٿاءِ شاپ" تي ٻھ سال ڪم پورو ڪرڻ تي مون وٽ ايترو پئسو ٿيو جو مون نوان بوٽ وٺي پاتا ۽ پھرين سال کان وڌيڪ بچايو. مون ڪيترائي دوست ٺاھيا. ڪڏھن ڪڏھن آئون مسٽر وي سان گڏ فلم ڏسڻ لاءِ سئنيما ويندو ھوس ۽ ھميشھ ھن جي ٽڪيٽ آئون ڀريندو ھوس ڇو جو ھو مونکان ڪڏھن بھ ٽيوشن جا پئسا نھ وٺندو ھو. ان سال مون 200 کن ڊالر ڪمايا. جڏھن آئون سورھن سالن جو ٿيس تھ مونکي "اسسٽنٽ شپنگ ڪلارڪ" مقرر ڪيو ويو. ان پروموشن سان گڏ منھنجو پگھار بھ ٻيڻو ڪيو ويو. مونکي جھاز تي وڃي گھربل شين جو آرڊر وٺي اچڻو پوندو ھو. مونکي ھاڻ ايتري انگريزي آئي ٿي جو شين جي لسٽ ٺاھي سگھان. ڪڏھن ڪڏھن تھ يڪي سؤ کن شين جي لسٽ ھوندي ھئي. دٻن ۾ پئڪ ٿيل شيون، شراب، بيئر، بسڪيٽ، کاڄا چونئرا، ٽوال، صابڻ، مشينن جا اسپيئر پارٽ وغيره وغيره. منھنجي باس چيو: "تون ايترو ئي سٺو آھين جيترو ٿيڻ کپي. مونکي توکي ايترو پگھار ڏيڻ کپي جيتري جو تون لائق آھين."
1923ع ۾ مونکي ترقي ڏئي "شپنگ ڪلارڪ" ٺاھيو ويو. مونکي ھاڻ ايتري تھ انگريزي آئي ٿي جو مختلف شين جا بل ۽ رسيدون وغيره ٺاھي سگھيس ٿي. آئون آفيسر ٿيڻ جي باوجود پنھنجي ماتحت عملي سان ملندو رھيس. ڪنھن مزور کي سامان کڻائڻ ۾ بھ مون عار نٿي محسوس ڪيو. جھاز تي سامان چاڙھڻ وقت قلين کي کڻائڻ ۾ مدد ڪندو ھوس. آئون 40 ڪيٽي چانور جي ڳوڻ يا برف جو بلاڪ کڻي سگھيس ٿي. ان سال بونس سميت منھنجي پگھار 1040 ڊالر ٿيو. انھن پئسن مان مون 900 ڊالر بچائي رکيا. مونکي اسسٽنٽ مئنيجر بنايو ويو. ايندڙ مال جو آئون انچارج ھوس ۽ مون کي مارڪيٽ جي اگھھ پار تي نظر رکڻي پئي ٿي ۽ پوءِ مارڪيٽ جي جائزي ۽ پنھنجي تجربي موجب مال جي خريدارن ۽ امپورٽ جو ڌنڌو ڪرڻو پيو ٿي. مونکي ڪيترين ئي وڏين ڪمپنين جي مئنيجرن سان ملڻو پيو ٿي. انھن ڪمپنين مان ڪجھھ ھيون: بواسٽيڊ، گٿري، رابنس ۽ جان لٽل. سن 1925ع ۾ جڏھن آئون 19 سالن جو ٿيس تھ مون ڪجھھ وقت ڪميونٽي جي ڪمن کي ڏيڻ شروع ڪيو. ان سال مون 2340 ڊالر ڪمايا جن مان پورا 2000 ڊالر بچايا.
منھنجين انھن تڪڙين پروموشنن ٻين جي دلين ۾ ساڙ پئدا ڪيو. پئسو بچائڻ ڪري ڪي مونکي ڪنجوس سڏڻ لڳا. پر ساڳي وقت ضرورتن کان مجبور ٿي مونکان اوڌر بھ وٺڻ لڳا ۽ پوءِ مونسان ضد ۽ زنگ ڇڏي ٿي ڏنائون. ڪيترن تھ اوڌر واپس بھ نٿي ڪئي. ھڪ وقت اھڙو اچي ويو جو دڪان ۾ ڪم ڪندڙن ۾ اڌ کان وڌيڪ منھنجا قرضي ھئا.