الطاف شيخ ڪارنر

هي ٻيٽ هي ڪنارا

ھن ڪتاب جو موضوع بنيادي طور تي دنيا جي مختلف ٻيٽ ۽ ڪنارا ۽ اتي رھندڙن ماڻھن متعلق آھي. ھي ڪتاب ڪنھن ھڪ سفر جو داستان ناھي پر ھي سندس زندگيءَ جي سڀني ڪيل سفرن جو نچوڙ آھي. ھي ڪتاب سنڌي پڙھندڙ لاءِ ڄڻ ٻيٽن متعلق معلومات جو ھڪ خزانو آھي، گڏوگڏ ڪراچيءَ جي تفصيلي ذڪر سان گڏ اتي موجود اھم ٻيٽ منھوڙي متعلق پڻ معلومات ڏني وئي آھي.

  • 4.5/5.0
  • 13
  • 1
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book هي ٻيٽ هي ڪنارا

زئنزيبار (زنجبار) ٻيٽ شيدي غلامن جي وڪري کان مشھور رھيو آھي

ھي ٻيٽ (زئنزيبار) آفريڪا کنڊ جي سرزمين کان فقط 25ميل پري آھي. پر مزي جي ڳالھھ اھا آھي تھ ھن ٻيٽ جي ماڻھن، گھرن جي اسٽائيل، ڪلچر ۽ نموني مان ھي ٻيٽ آفريڪا جو نھ پر عرب ۽ انڊيا جو حصو لڳي ٿو. ھاڻ مڙيئي تنزانيا سان گڏجڻ بعد ۽ ماڻھن جي اچ وڃ ۽ حڪومتي نظام ۾ ڦيرو اچڻ ڪري ھي ٻيٽ آفريڪي لڳي ٿو. پر تنھن ھوندي بھ ڪيترائي گجراتي ۽ سنڌي ھندو، پنجابي ۽ پٺاڻ مسلمان، آغاخاني ۽ بوھري واپاري، ايراني ۽ عماني آفريڪي شيدين سان گڏ گڏ نظر اچن ٿا. زئنزيبار صدين کان واپار جو مرڪز رھيو آھي جنھن جو اثر ڏکڻ ۾ موزمبق تائين ۽ اتر ۾ عرب رياستن تائين ۽ اوڀر ۾ انڊيا تائين رھيو. عربن جون خاص ٻيڙيون جن کي ڌائو (Dhow) سڏجي ٿو مال سان ڀرجي آيون ويون ٿي. اھي ايران کان ريشم (Silk) ۽ چينيءَ جا ٿانو کڻي زئنزيبار پھتيون ٿي ۽ موٽ ۾ عرب ملڪن لاءِ سون ۽ عاج، عمارتي ڪاٺ ۽ غلام کڻي ويون ٿي. عمان جي سلطان تھ پنھنجا محل ۽ حرم بھ ھن ٻيٽ تي قائم ڪيا ھئا ۽ تاريخ جي سونھري دور (سترھين ۽ ارڙھين صدي) ۾ ھن ٻيٽ تي عمان جي سلطانن حڪومت ڪئي. 1980ع ۾ تھ ھي ٻيٽ مسقط بدران عماني سلطنت جي گاديءَ جو ھنڌ مقرر ڪيو ويو ۽ دنيا ۾ شيدي غلامن جي تجارت کان مشھور ھو. ان وقت جو عماني سلطان سيد بن سلطان ھو.
اڄ بھ زنجبار ڪپڙي گندي ۽ پوشاڪ ۾ عربن جو شھر لڳي ٿو. مرد عربي اسٽائيل جي ٽوپي پائين ٿا ۽ عورتون (شيدياڻيون پڻ) پنھنجي سڄي جسم جي عبايا جھڙي ڊگھي قميص سان پاڻکي ڍڪين ٿيون. ڪيترائي لفظ عربي جا استعمال ٿين ٿا جئين تھ House of wonder کي "بيت العجائب" سڏين ٿا. اھا عمارت 1883ع ۾ عمان جي ٽئين سلطان، سيد برغاش ٺھرائي. ھيءَ ٽماڙ عمارت آھي ۽ ھن ٻيٽ تي اليڪٽرسٽي پھرين ھن عمارت ۾ آئي. اھڙي طرح ھڪ ٻي عمارت آھي جنھن جو نالو بيت الساحل آھي- يعني ڪناري واري جاءِ اھڙيءَ طرح ڪيترين شين جي عربي نالن مان محسوس ٿئي ٿو تھ ھن ٻيٽ تي عربن جو وڏو اثر رھيو آھي.