سنڌ جا ”سامونڊي ڦورو“بھ گھٽ نھ ھئا
"دنگي وچ درياھ، ڪي ٻڏي ڪي اپڙي
ھو جي واڍي واڻيا، سي سونھڻ سڀ سـَـڙيا،
معلم ماڳ نھ اڳيئن، فرنگي منجھھ ڦـِـريا،
ملاح! تنھنجي مڪڙي، اچي چور چڙھيا
جتي ڍينگ ڍريا، تتي تاري تنھنجي!"
بھر حال ارڙھين صديءَ جي اڌ ڌاري-شاھھ لطيف جي وفات وارا ڏينھن ئي سمجھو- فرينچن نھ فقط ھنن ٻيٽن تي قبضو ڪيو پر ٺھي ٺڪي ويھي رھيا ۽ ھي ٻيٽ جيڪي ست ڀينرون سڏيون ويا ٿي انھن جو نالو Secheiles (سيشلز) رکيو جيڪو فرينچ زبان جو آھي ۽ ان وقت جي فرينچ حاڪم شھنشاھھ لوئي پنڌرھين جي وزير خزانھ مسٽر وڪومتي موريو ڊي سيشلز جي ياد ۾ رکيو ويو. ماھي (Mahe) ٻيٽ جيڪو ھنن ٻيٽن جي گاديءَ وارو ٻيٽ آھي ان جو نالو پڻ فرينچن رکيو. اھو نالو برٽرانڊ ماھيءَ تان پيو جيڪو ان وقت موريشس ٻيٽ جو گورنر ھو.
فرينچ بھ ھتي گھڻو نھ رھيا ۽ آخرڪار 1814ع ۾ ھن ٻيٽن تي انگريزن جو قبضو ٿي ويو جن ھنن ٻيٽن کي پئرس معاھدي ھيٺ سيشلز کي موريشش جي Dependency ۾ رکيو. (موريشس پڻ انگريزن فرينچن کان حاصل ڪيو). انگريزن سيشلز جو نالو ساڳو رکيو پر ان نالي جي اسپيلنگ فرينچ زبان جي Secheilesمان بدلائي انگريزي زبان جي اسپيلنگ Seychelles ڪئي جيئن ملاڪا جي Melaka مان بدلائي Malacca ڪئي يا جيئن زنجبار عربي لفظ مان زئنزيبار ڪيو.
سيشلز جي رھاڪن جو گذر سفر مڇيءَ جي شڪار کان علاوھ عمارتي ڪاٺ تي آھي. مينھن جام وسي ٿو ۽ وڻ سٺي جنس جا آھن جن جو ڪاٺ فرنيچر ۾ استعمال ٿئي ٿو. فرانس جي ڪيترن گھرن ۾ سيشلز کان امپورٽ ٿي آيل ڪاٺ جا پلنگ ۽ ڪرسيون نظر اينديون. ان کان علاوھ ھي ٻيٽ وڏي سائيز جي ڪـُـمين (Turtles) کان پڻ مشھور آھن. ھتي جي ماڻھن انھن جي وڪري جي ايڏي ڌم لڳائي جو اھو الڪو ٿي پيو تھ ڪٿي ھنن ڪـُـمين جو نسل ئي نھ ختم ٿي وڃي. انھن جي ويجھھ کي وڌائڻ لاءِ انھن جي وڪري تي اڄ ڪلھھ بندش وڌي وئي آھي.