الطاف شيخ ڪارنر

هي ٻيٽ هي ڪنارا

ھن ڪتاب جو موضوع بنيادي طور تي دنيا جي مختلف ٻيٽ ۽ ڪنارا ۽ اتي رھندڙن ماڻھن متعلق آھي. ھي ڪتاب ڪنھن ھڪ سفر جو داستان ناھي پر ھي سندس زندگيءَ جي سڀني ڪيل سفرن جو نچوڙ آھي. ھي ڪتاب سنڌي پڙھندڙ لاءِ ڄڻ ٻيٽن متعلق معلومات جو ھڪ خزانو آھي، گڏوگڏ ڪراچيءَ جي تفصيلي ذڪر سان گڏ اتي موجود اھم ٻيٽ منھوڙي متعلق پڻ معلومات ڏني وئي آھي.

  • 4.5/5.0
  • 13
  • 1
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book هي ٻيٽ هي ڪنارا

موريشس ٻيٽ جي EPZ ڪري ايڪانامي بھتر ٿي آھي

موريشس ٻيٽ فرينچن جي قبضي بعد ڏيڍ صدي کن انگريزن جي حوالي رھيو. 12 مارچ 1968ع تي کيس انگريزن طرفان خودمختياري ملي ۽ يونائٽيڊ نئشن جو ۽ برٽش ڪامن ويلٿ جو ميمبر ٿيو. 1987ع ۾ ڪوالالمپور ملائيشيا ۾ جڏھن ڪامن ويلٿ جي ميمبرن (وزيراعظمن)جي ميٽنگ ٿي ھئي ۽ پاڪستان کان بينظير صاحبھ ۽ انگلنڊ کان ٿيچر ۽ اتي جي راڻي صاحبھ ايلزبيٿ آئي ھئي تھ آئون اتي ملائيشيا ۾ ھوس. اسانجي ڳوٺ جو ايم اين اي ۽ انھن ڏينھن جو وزير مواصلات مخدوم امين محمد فھيم پڻ اتي آيل ھو. ان ئي ھوٽل ۾ ھن ٻيٽ موريشس جو وزيراعظم انرود جگن ناٿ رھيل ھو. جي ھا پاڻ (بلڪ سندس وڏن) جو تعلق ھندستان سان آھي. مٿي لکي آيو آھيان تھ موريشس ٻيٽ تي انڊين بھ رھن ٿا جيڪي انگريزن جي ڏينھن ۾ ۽ ڪيترا تھ ان کان بھ اڳ ھن ٻيٽ تي پھتا. ھندستان جي مختلف علائقن سان گڏ سنڌ جا بھ ڪيترائي واپاري (سنڌ ورڪي) ھن ٻيٽ تي رھيل آھن جن جا وڏا منو صدي کن اڳ ھتي آيا. سال ٻھ اڳ موريشس جو وزيراعظم مسٽر رام غلام ھو جنھن جي پڻ نالي مان لڳي ٿو تھ ھن جو تعلق ننڍي کنڊ سان آھي. 1987ع وارن ڏينھن ۾ ھن ٻيٽ موريشس جو گورنر جنرل ويراسوامي رنگادو ھو جيڪو نالي مان مدراسي لڳي ٿو. بھر حال موريشس جي Head of State (وڏڙي) فجي ۽ سيشلز ٻيٽن وانگر انگلنڊ جي راڻي ايلزبيٿ آھي.
ھي ٻيٽ موريشس پئسي ڏوڪڙ جي معاملي ۾ سيشلز، مئڊاگاسڪر، مالديپ ۽ ٻين اوسي پاسي جي ٻيٽن کان سکيو ستابو آھي. ھن ٻيٽ جا ماڻھو مڇي جي واپار ڪمنڊ جي پوک ۽ ٽوئرزم مان تھ ڪمائين ئي ٿا پر حڪومت طرفان 1970 کان ايڪسپورٽ پروسيسنگ زون (EPZ) ٺاھڻ ڪري ھتي جي ماڻھن کي گھر ويٺي سٺو روزگار ملي ويو آھي. ھن اسڪيم ھيٺ يورپ، آمريڪا ويندي چين، جپان ۽ ڪوريا جا واپاري بنا ٽئڪس ڏيڻ جي ھتي EPZ واري علائقي ۾ پنھنجين شين جا ڪارخانا ھڻي مال کي ٻين ملڪن ڏي ايڪسپورٽ ڪري سگھن ٿا. مثال طور آمريڪا جي ڪمپني Arrow پنھنجيون قميصون نيويارڪ يا لاس اينجلس جي ڪارخانن ۾ ٺاھي ايشيا ۽ آفريڪا جي ملڪن ۾ موڪلڻ بدران ھتي انھن ملڪن جي ويجھو ھن ٻيٽ موريشس ۾ ٺاھي موڪلي سگھي ٿو. ساڳي وقت ھتي جي مزوري آمريڪا جي مزورن کان گھٽ پوي ٿي. نتيجي ۾ ڪارخاني وارن جي مزوري ۽ ڀاڙو بچي ٿو. موريشس جي ماڻھن کي ٻين ملڪن ۾ ڌڪا کائڻ بدران پنھنجي ملڪ ۾ وڏين ڪمپنين ۾ سٺي پگھار تي نوڪري ملي ٿي. اھڙي طرح موريشس جي EPZ ۾ سوني، نئشنل، سانيو، ڪوڊاڪ، منولٽا، سانيو، ھونڊا جھڙيون سوين فئڪٽريون آھن جن ۾ 80ھزار کن ماڻھو ڪم ڪن ٿا. ھونءَ ھن ٻيٽ جي آدم شماري يارھن لک کن آھي.